Preek op 25-06-2023, 12e zondag door het jaar A, diaken Eelke Ligthart
Openingswoord
Welkom bij de viering van de H. Eucharistie op de 12e zondag door het jaar. Ook degenen die via life-stream met ons zijn verbonden, welkom.
Tegenwoordig hebben mensen heel veel mogelijkheden om zich te ontwikkelen, datgene te leren waar ze goed in zijn. Er zijn veel gerichte vakopleidingen, waar je kunt leren voor een leuk beroep. Dat was vroeger wel heel anders. Na de lagere school, dat heet tegenwoordig basisschool moesten kinderen soms al aan het werk. Misschien werd je nog net lid van een voetbalclub of een gymnastiekvereniging voor wat ontspanning, maar dat was het dan wel. Mensen waren over het algemeen tevreden, en hoefden of konden niet zoveel keuzes maken. Vandaag de dag is door het grote aanbod van mogelijkheden het maken van keuzes veel moeilijker.
In die situatie, een soort spagaat, is de profeet Jeremia ook terecht gekomen.
Kiezen voor wie of wat … een belangrijk thema in de lezingen van vandaag.
Een goede viering toegewenst.
Preek
Het maken van keuzes is voor veel mensen moeilijk. Daar komt nog bij dat wij veeleisend zijn geworden door alle mogelijkheden die ons worden geboden, want we horen van elkaar, via Social media wat de ander allemaal beleeft en daar wil je niet voor onder doen.
Waarom komen kinderen en kleinkinderen niet vaker op bezoek, hoor je ouderen soms zeggen, waarom hebben ze het zo druk? De werkende maatschappij heeft het inderdaad druk. Je moet nu gebruik maken van de mogelijkheden als twee verdieners. Het leven lijkt voorbij te zijn voor dat je het beseft. Aan wie moet je loyaal zijn, wie doen we tekort? Omwille van de lieve vrede, waarbij je dan maar niet je eigen gevoel volgt, los je dan de dingen maar weer op.
Ook Jeremia had het moeilijk om keuzes te maken. Moest hij loyaal zijn aan zijn vrienden, aan zijn volk, of moest hij kiezen voor een loyaliteit aan de God van zijn leven? Hij wordt heen en weer geslingerd tussen twee polen en raakt daardoor uit zijn evenwicht. Angst gaat daarbij een grote rol spelen, angst om mensen te verliezen en angst om God te verliezen.
Eigenlijk was Jeremia een profeet met een dubbele loyaliteit. Hij stond daarin niet alleen. Ook andere profeten uit het oude testament stonden in een dergelijke tweestrijd. In het 1e hoofdstuk van de profeet Jeremia worden die tegenstrijdige gevoelens nog eens extra versterkt door de woorden van JAHWEH:(De Heer):
En JAHWEH strekte zijn hand uit, raakte mijn mond aan en zei tegen mij: Hiermee leg ik mijn woorden in jouw mond, nu op deze dag, geef ik je gezag over alle koninkrijken en volken, om ze uit te rukken en te verwoesten, om ze te vernietigen en af te breken, om ze op te bouwen en te planten.
Jeremia was dus niet een profeet met een eenduidige boodschap. Hij was een profeet die zowel, heil als onheil moest verkondigen, afbraak en opbouw.
Daardoor werd hij verstoord en verscheurd van binnen. Wat een dilemma!!
Zijn leven had daardoor perioden van aanvaarding en tijden van bittere vervreemding. Perioden van: zal ik toegeven aan de vraag die mij wordt gesteld, of zal ik voor mijzelf kiezen?
Van dit soort keuzes, die vaak moeilijk zijn zou je angstig kunnen worden.
Maar in de evangelielezing zegt Jezus tot driemaal toe: weest niet bang, weest niet bevreesd. Niet bang voor de mensen, noch voor wat ze zeggen, en zelfs niet bang voor de dood, want achter de poort van de dood staat God, onze Vader.
Niet bang zijn, het is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Helemaal die angst uitschakelen kan waarschijnlijk niet. Dat hoeft ook niet, je mag bang zijn zoals Jezus, als mens, ook bang is geweest. Maar heb wel vertrouwen. Het “wees niet bang” uit het evangelie kunnen we misschien beter omschrijven als: “Heb wat meer vertrouwen”. Vertrouwen in God, in jezelf, in je leven.
In heel veel situaties van ons leven, waarin anderen misschien veelvuldig een beroep op ons doen, zou het van moed getuigen, als we soms “nee” durven zeggen. Wees niet bang voor de keuze die we soms maken. Heb vertrouwen in wat je hart, de Geest van God, je soms ingeeft. Nee zeggen betekent niet dat je dat ander afwijst.
De profeet Jeremia was zeer betrokken bij zijn volk, en toch had hij de moed zijn geliefde volk een boodschap van ondergang te brengen. Maar hij deed dat met pijn in het hart. Betekende dat nu, dat hij zijn volk liet vallen. Zeker niet. Vanuit zijn vertrouwen in God was Jeremia ervan verzekerd, dat het met zijn volk ooit weer goed zou komen.
Leven van binnenuit, daar gaat het om!
Niet voor niets zegt Jezus ons vandaag tot driemaal toe: “Weest niet bang”.
Daarmee geeft Jezus te kennen dat de angst altijd op de loer ligt. Angst om jezelf, je kinderen en kleinkinderen. Wat overkomt je allemaal? Misschien wel angst voor God, waar is dan onze God?
Ons leven lijkt vaak een balanceren tussen angst en vertrouwen. Maar lieve mensen, vertrouw op God, vertrouw op jezelf, wees je bewust van je eigenwaarde. Als kind van God mag je gezien worden.
Laat je leven niet bepalen door wat de wereld allemaal heeft te bieden, maar geloof en vertrouw erop dat we in Gods handen zijn. Hij houdt van ons, we zijn immers meer waard dan een zwerm mussen. Amen.