Cursus 2016/2017

Vervolg van de filosofie-cursus in 2016/17

Tijdens de vorige filosofie-cyclus hebben we onze leidraad: de wisselwerking tussen “Fides et Ratio”, bezien vanuit het denken van de Zalige John Henry Kardinaal Newman. Hij heeft ons met behulp van het begrip ‘instemming’ laten zien, dat het voor eenieder mogelijk is om tot zekerheid te komen m.b.t. geloof in het algemeen en tot het christelijke geloof in het bijzonder.

Het ging hem om die bijzondere zekerheid van het geloof, die uit zichzelf via reflexieve instemming weet, dat de waarheid waar is, en die Newman op eenvoudige wijze placht aan te geven met de woorden die u zich ongetwijfeld nog herinnert: ‘Ik weet dat ik het weet’ of ‘Ik weet dat ik weet dat ik het weet’ of eenvoudigweg: ‘Ik weet het’.

Thomas van Aquino wordt geïnspireerd door een engel

Die reflexieve instemming houdt in feite in, dat we het begripsmatige denken met behulp van de verbeelding zoveel mogelijk concreet proberen te maken en op die manier steeds opnieuw overdenken wat we al menen te weten. En dat is precies wat ik me voorstel te doen in de volgende bijeenkomsten aan de hand van een klein werkje van de H. Thomas van Aquino: ‘De Rationibus Fidei’, ofwel ‘De verantwoording van het geloof’. Tussen haakjes: in de Latijnse titel van het boek herkent u ongetwijfeld ook weer onze leidraad: ‘Fides et Ratio’.

Nu is het niet de eerste keer, dat de naam Thomas van Aquino valt in de afgelopen cursussen, maar we hebben nog geen enkele cyclus uitsluitend aan zijn denken en leven gewijd, terwijl hij toch de kerkleraar bij uitstek is die geloof en rede het dichtst bij elkaar heeft gebracht. Dus tijd om ons eens wat meer met hem bezig te houden.

Thomas heeft een indrukwekkend oeuvre nagelaten. Eén van zijn grotere werken is de ‘Summa contra Gentiles’, een apologetisch werk in vier delen, waarin hij in elk artikel een niet-christelijk geloof of een ketterij weerlegt. Het is een prachtig werk, dat echter veel te uitgebreid is voor ons doel. Maar gelukkig schreef een Cantor uit Antiochië hem, na het voltooien van dit werk, een brief met een aantal vragen die hij tegenkwam in het contact met ‘andersgelovigen’. De vragen hebben betrekking op bezwaren tegen centrale onderdelen van het christelijk geloof: de Drie-eenheid, Christus’ menswording, lijden en sterven, de Eucharistie, het vagevuur en de menselijke vrijheid in relatie tot Gods voorkennis. Het antwoord van Thomas op de vragen van de Cantor sluit volledig aan bij de ‘Summa contra Gentiles’ en is onder de reeds genoemde titel ‘De Rationibus Fidei’ de geschiedenis in gegaan. Het behandelt in het kort de hoofdpunten uit het grotere werk en is daarmee uitermate geschikt voor onze cursus.

Ik hoop dat ik met deze aankondiging uw belangstelling heb kunnen wekken en dat ik u allen weer mag verwelkomen bij de nieuwe cyclus. Ik heb met Wiljan overlegd en na enig puzzelwerk hebben we de volgende data vastgelegd.

6 en 20 oktober 2016;

10 en 24 november 2016;

12 en 26 januari 2017;

2 en 9 en 23 februari 2017;

9 en 23 maart 2017;

6 april 2017.

We beginnen om 19.30 uur en proberen om 21.00 uur te eindigen.

Adriaan Rotteveel

Subscribe
Abonneren op

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

0 Reacties
Inline Feedbacks
View all comments