Preek op 26-07-2020, 17e zondag door het jaar A, diaken Eelke Ligthart
Openingswoord
Allemaal van harte welkom bij de viering van de eucharistie op de 17e Zond. d.h. Jaar.
Als je de lezing van deze zondag hoort zou er boven kunnen zetten: “De kunst van het kiezen”. Tegenwoordig kunnen wij mensen heel veel kiezen op allerlei gebied. Alleen al de T.V. met tientallen zenders; bij de bakker 10 soorten brood; kleding in veel maten en soorten. Vroeger had je dat veel minder. Ik herinner mij de distributie radio. Slechts twee zenders via een met lood beklede kabel. 28 Politieke partijen, iedereen een eigen wil, een eigen partij.
Nu is er zoveel overvloed dat het vaak moeilijk is om te kiezen.
Ook in de lezingen van vandaag moeten er keuzes worden gemaakt. Koning Salomo mag van God kiezen wat hij wil hebben. En hij maakt een bijzondere keuze. Ook in de parabels in het evangelie moeten keuzes worden gemaakt. Een schat in de akker, een sleepnet vol vissen. Kiezen voor iets bijzonders, daar gaat het vandaag om. Een goede viering toegewenst.
Preek
Dierbare medegelovigen, wellicht kent u ze wel de roddelbladen. Bladen of zelfs T.V. programma’s waarin a.h.w. mensen hun doen en laten wordt besproken. Bekende mensen uit de show business, met wie ze omgaan, welke feesten ze bezoeken, en dat ze voor de tweede of derde keer gaan trouwen.
Mensen praten soms over het privé leven van anderen. Vaak geruchten waarvan de waarheid niet zeker is .
Eigenlijk zouden we als mensen elkaar een luisterend hart moeten toewensen in dit soort situaties. In veel gevallen zou er meer recht gedaan aan die besproken mensen dan er nu vaak gebeurt. Zonder zelf aanwezig te zijn worden mensen in die situaties aan de schandpaal genageld.
Dan blijkt zo’n lezing uit het oude testament toch maar weer actueel. Als koning Salomo in zijn droom een wens mag doen, dan vraagt hij niet om de dingen die veel mensen wel graag zouden willen hebben:
Een half miljoen in de staatsloterij, een groot huis, een mooie auto, een lange vakantie en een goede gezondheid.
Nee, hij vraagt een opmerkzame geest of anders gezegd een luisterend hart. Hij vraagt dat om recht te kunnen spreken voor het volk. Om onderscheid te kunnen maken tussen goed en kwaad. Want als oorsprong van menselijk gedrag, zou het luisterend hart gericht moeten zijn op het doen van goede dingen en het verspreiden van waarheden.
Salomo vond het belangrijk, dat je als koning goed moest kunnen luisteren, d.w.z. hij moest met zijn hart kunnen luisteren.
Luisteren een van de onmiskenbare waarden om leiding te kunnen geven, om goed en kwaad van elkaar te kunnen onderscheiden. Dat gold in de tijd van koning Salomo, maar dat geldt ook nu nog in onze tijd, in onze samenleving, in onze kerk. Hoeveel ellende is er wel niet, omdat wij te weinig een luisterend hart hebben? Zowel in onze gezinnen, als ook in de parochie zijn we vaak te weinig bereid om werkelijk naar elkaar te luisteren, om te horen wat de ander bezielt, wat er in de ander omgaat, hoe hij of zij denkt en handelt vanuit een maatschappelijk of kerkelijk beeld.
Onze vooringenomenheid, het al weten waar het over gaat, maakt een dialoog, een open gesprek vaak onmogelijk. Vaak luisteren wij met een gesloten hart. De woorden van de ander dringen niet door tot in ons hart en worden dan ook nauwelijks begrepen. Mensen raken teleurgesteld en wenden zich af om andere wegen te zoeken.
De eerste twee parabels van het evangelie van vandaag sluiten hier goed op aan. Jezus vergelijk het koninkrijk der hemelen met een schat die in een akker is verborgen, en met een parel van grote waarde. Een mens moet er alle voor over hebben om het rijk Gods hier op aarde te verwerven. En dat rijk Gods is niet iets van vroeger, nee het rijk Gods is van hier en nu. Het is met de komst van Jezus gezaaid en tot ons gekomen. Het is aan ons om het te ontplooien en verder uit te bouwen.
En wat moeten wij daar veel voor over hebben, om de hemel op aarde te krijgen. De oproepen zijn dan ook niet van de lucht: Gerechtigheid, eerlijk delen, behoud van de schepping, vrede en ontwapening en ga zo maar door.
Vastenaktie, Amnesty International, Green Peace, Solidaridad, Memisa en nog vele andere acties drukken ons bijna dagelijks op de feiten.
Die acties vormen mede een onderdeel van het rijk van God.
Koning Salomo herinnert ons er aan dat er meer is om die hemel op aarde te krijgen. Een luisterend hart, begrip en daadkracht voor onze medemens. Rekening houdend met de inspanning die het iedereen kost, om zichzelf en de ander trouw te blijven. Want ons persoonlijk gelijk en het geluk van al die verschillende mensen is er mee gemoeid.
En dan moet ik denken aan dat sleep vol verschillende vissen. Op het strand wordt gesorteerd, aan het eind van de visvangst valt het oordeel. Wij hebben het recht niet om te oordelen over de innerlijke morele waarden van onze medemens. Over het hart van de mens zal alleen God oordelen.
Wij vormen een gemeenschap van zondaars en heiligen, anders gezegd en gemeenschap van mensen die allemaal op z’n tijd zondig en heilig kunnen zijn.
Laten we proberen om gaande met God voor onszelf de juiste keuzes te maken. Amen.