Preek op 29-12-2019, feest van de heilige Familie, jaar A, diaken Eelke Ligthart
Openingswoord
Allemaal van harte welkom bij de viering van het feest van de H. Familie, Jezus, Maria en Jozef.
Enkele dagen geleden zongen de engelen boven de velden van Bethlehem. We vierden de geboorte van Jezus, een mensenkind. Samen met de herders gingen we op weg naar de stal. Over de hele wereld zongen miljoenen mensen Stille nacht, Heilige nacht. Veel mensen, veel meer dan we gewend zijn trokken op naar de stal, naar het verhaal van de verlosser. Velen hebben gelukkig nog een dieper gevoel bij Kerstmis, dan alleen de romantiek, de boom en het gezellig eten met elkaar.
Laten wij het kerstfeest vieren met Jezus, opnieuw geboren voor alle mensen.
Hij de grootste Koning, die de grootste vernedering heeft ondergaan en ons steeds opnieuw wil ontmoeten in de eucharistievieringen.
Preek
Het leven in gezinsverband staat weer eens onder druk.
Man en vrouw moeten beide een baantje hebben om het huis of de huur te kunnen betalen en moeten uitkijken dat de crèche niet duurder is dan wat ’t baantje opbrengt.
Tja, en over hoeveel kinderen gaat ’t.
In China was lange tijd het maximaal toegestane aantal 1 kind.
Sommige geloofsrichtingen propageren zo veel mogelijk kinderen.
Eén jongen en één meisje wordt soms nog wel de rijkeluiswens genoemd.
Zoek ’t maar uit!
Als probleem van het aantal is opgelost dient zich het probleem van de opvoeding aan.
In een gunstig geval leveren de ouders daarin een belangrijke bijdrage, maar dat duurt nooit meer zo heel lang, want de school en de TV en alle mogelijke verenigingen nemen voor een groot deel het stokje over.
De invloed van het mobieltje is al gauw groter dan die van de ouders.
Dat het gezinsverband onder druk staat is niet nieuw.
De verdeling van de macht is al vanouds een strijdpunt.
St. Paulus pleit ergens voor de onderdanigheid van de vrouw aan de man, ofschoon het nog steeds niet duidelijk is of dit idee van hemzelf komt of door iemand anders in de kantlijn van zijn tekst is geschreven.
Bij een oom van mij stond onder één van de pijpenrekjes van tekst: Ik ben de baas in huis, maar wat de vrouw zegt zal gebeuren.
Deze feestdag van de heilige familie is kerkelijk bedacht om het idee van het ideale gezin een nieuwe impuls te geven.
Als voorbeeld wordt het gezin van Jozef, Maria en Jezus genomen.
Toch liep het in dat gezin ook niet allemaal zo gladjes.
Het begon al met die verrassende zwangerschap van Maria.
Vervolgens moest er een flinke reis gemaakt worden toen Maria al in de negende maand was.
Ze moesten daarvoor naar Bethlehem.
Maria op een ezeltje en Jozef te voet ernaast, maar het is helemaal niet zeker of ze wel een ezeltje hadden.
En dan die geboorte in een stal, ook niet alles.
Kort daarop moeten ze weer op de vlucht voor een moordzuchtige Herodes.
Voor de rest blijft het even stil over het gezin, totdat Jezus op eigen houtje in de tempel achter blijft en Jozef en Maria een tijdje in spanning houdt vóór ze hem terug vinden.
Als later Jezus wordt gevraagd aandacht te geven aan zijn moeder en zijn broeders, wie dat ook mogen zijn, dan zegt Hij: “Hier, mijn volgelingen, dat zijn mijn broers, zussen en moeder”.
Heilige familie.
Wat is de heiligheid van deze familie?
Dat is zonder twijfel het geven dat zorgzaamheid hen bij elkaar hield.
Heilig betekent immers ook zo iets als: zorgzaamheid, vredelievendheid, verdraagzaamheid, begrip en meer die begrippen die een gezin bij elkaar houd.
Het grootste deel van Jezus’ leven blijft onbeschreven, maar er moet toch een hele opvoeding aan vooraf zijn gegaan waardoor Jezus kon uitgroeien tot degene die Hij was: gelovig, zorgzaam, vredelievend, verdraagzaam en dapper.
En wie staat er als een van de weinigen bij de stervende Jezus aan het kruis: Maria.
Natuurlijk is Jezus dat oorspronkelijke gezin ontgroeid, maar die onderlinge bezorgdheid is gebleven en nog op het kruis beveelt Hij Maria aan bij Johannes, om die zorg over te nemen.
Ik denk dat dit de boodschap is voor deze dag van de heilige familie: Er kan van alles gebeuren, maar blijf zorgzaam voor elkaar.
Veel contact of wat minder, maar houd contact.
Geef elkaar de vrijheid, maar laat elkaar niet los.
Gelukkig zijn er heel wat gezinnen waar dat zo gaat.
Zijn dat heilige families?
Sommige wat meer, anderen wat minder, maar ze geven allemaal reden om te worden gevierd.
Dat doen we vandaag. Amen.