Preek op 16-06-2019, Zondag Drie-eenheid, jaar C, pastoor Frank Domen
Openingswoord
Broeders en zusters, welkom, wij vieren het feest van de heilige Drie-eenheid. Wij, mensen, hebben diepe, onvermoede krachten in ons. Wij zeggen weleens: dat had ik nooit van hem gedacht. Dat kan iets positiefs zijn: Ik wist niet, dat hij zo mooi piano kan spelen. Het kan negatief zijn: Ik had niet gedacht, dat hij zo kinderachtig kan doen.
God heeft diepten, zó diep, dat wij de bodem niet kunnen zien. Het is als met een steen, die wij in een put laten vallen, zo diep, dat wij de steen niet horen neerkomen.
God is onbegrijpelijk groot voor ons. Maar dat hoeft ons niet te beangstigen, in tegendeel. Zoals wij – toen we nog kleine kinderen waren – ons veilig voelden aan de hand van vader en moeder, zo mogen wij ons ook bij God veilig voelen. Hij is groter dan onze grootste aardse vreugde, maar ook groter dan ons grootste aardse verdriet. Hij houdt onnoemelijk veel van ons; Hij wil ons later zo graag bij zich wil hebben; zijn Zoon heeft geleden om ons vrij te kopen uit de macht van de dood.
Laten wij in de loop van deze viering allemaal voor onszelf iets tegen God zeggen: ik begrijp dit niet goed of dat niet. Laat alstublieft het licht van uw waarheid over mij en mijn kinderen schijnen. Als wij die vraag blijven stellen – ‘volhouden’ is in de Bijbel een sleutelwoord – dat zal God ons ooit meer inzicht geven. En daardoor zullen we het leven beter aankunnen.
Openingsgebed
Laat ons bidden. God onze Vader, Gij hebt het woord der waarheid en de Geest die heilig maakt in de wereld gezonden om aan de mensen het verheven mysterie van uw Godheid te openbaren. Geef dat wij het ware geloof belijden door de glorie van de eeuwige Drievuldigheid te erkennen en door haar Eenheid in macht en majesteit te aanbidden. Door … Amen.
Kinderwoorddienst
Preek
Je ziet weleens van die grote reclameteksten: Kom binnen in de wondere wereld van Walt Disney; kom binnen in de wereld van Ikea; kom binnen in Center Parcs, vergeet je zorgen en je werk, vergeet even alles.
Om in dat soort werelden binnen te komen moet je betalen, want het zijn mensenwerelden. Je betaalt toegang, of je betaalt voor die keuken of voor de drankjes, voor de boeken, voor wat je ook koopt.
Vandaag zouden we aan deze viering de slogan mee kunnen geven: “Treedt binnen in de wondere driedimensionale wereld van God. Ontdek een driedimensionale liefde en grootheid, een driedimensionale barmhartigheid, een driedimensionale trouw en redding”. Alles aan God is driedimensionaal.
Dit is geen theologische wiskunde, broeders en zusters, het heeft alles te maken met relatie. Alles in onze wereld is relationeel, heeft een verhouding met andere mensen, dieren of dingen. Einstein ontdekte het ook. Hij beschreef zijn ontdekking als de relativiteitstheorie: je moet de dingen altijd bekijken in hun relatie met andere dingen.
Wat is een mens zonder relaties? Wat komt er van een kind terecht zonder de band met ouders, grootouders, broertjes, zusjes, buurtkinderen, school en club? Een mens wordt pas ten volle mens in relatie met anderen.
Het huwelijk is bedoeld om het meest wezenlijke, dat in een mens leeft – de liefde – tot ontplooiing te brengen. Natuurlijk ervaart een man de liefde anders als een vrouw, en andersom. De liefde van elke mens is anders. Maar wat herinneren kinderen zich als hun ouders overlijden? Als de ouders een groot bedrijf hadden, herinneren zij zich misschien hoe zich dat door hun inzet enorm heeft ontwikkeld, maar uiteindelijk zijn die herinneringen lang niet zo belangrijk als die aan de liefde van de ouders. Wat ben je rijk als je twee lieve ouders hebt, die je ook nog het geloof meegeven en je leren eerlijk te werken voor een belegde boterham.
Is het dan vreemd, dat Jezus ook zo over God spreekt? God is toch geen plat plaatje aan de muur of in een boek!? Paulus wenst ons toe, dat wij de liefde van Christus leren kennen in zijn breedte, lengte en diepte, een liefde die alle kennis te boven gaat. God is altijd groter dan wij ons kunnen voorstellen. God is in de tijd en boven de tijd. God is ruimer dan het heelal en tegelijk aanwezig in het kleinste bloemetje. God is het wezen van de liefde tussen man en vrouw, de liefde tussen ouders en kinderen; God is in iemands liefde voor de natuur, voor het werk, of het dorp, in de liefde voor muziek.
Dus is het niet vreemd, dat God zich gaandeweg de tijd in zijn driedimensionale breedte, lengte en diepte openbaarde. Maar we moeten niet teleurgesteld zijn als we dat niet kunnen berekenen, niet helemaal kunnen begrijpen. Het woord ‘Drie-eenheid’ is misschien al te veel. Het raakt maar net aan het mysterie, dat we willen benoemen. Zijn drievoudige eenheid toont God omwille van ons, mensen. Wil je God leren kennen, dan moet je Hem als Vader gaan zien. Maar zonder de Zoon kun je de Vader niet kennen. En zonder de Geest kun je Jezus niet als je Verlosser en Broeder aannemen.
“Als Hij komt”, zegt Jezus ons vandaag, “de Geest der waarheid, zal Hij u tot de volle waarheid brengen”.
Pinksteren is pas een week geleden. Maar om te voorkomen, dat we gewoon weer verderleven en terugvallen in het vlakke bestaan van geld en macht en plezier; om te voorkomen, dat we verdergaan alsof er geen Goede Vrijdag, geen Pasen en Pinksteren is geweest, komt ook vandaag de Geest weer ruim aan bod.
Sinds de Hemelvaart van Jezus Christus leven we in de tijd van de heilige Geest. Jezus ging terug naar de hemel; de Geest kwam in zijn plaats naar de aarde. Wat doet de Geest? Hij spreekt tot ons, heeft ons heel veel te zeggen, maar onderwijst ons net als op een gewone school stapje voor stapje. Hij leert ons zo veel als we op dit moment aankunnen. De Geest dringt zich niet op, maar komt tot ons als wij Hem welkom heten en gaat met ons aan het werk naarmate wij Hem de ruimte geven.
Wij leven in het Nieuwe Verbond, een driedimensionaal Verbond. Want God – Vader, Zoon en heilige Geest – gaat met ons een relatie aan. We worden Kind van de Vader, leerling van de Zoon en woordvoerder van de heilige Geest. Dat laatste wil zeggen, dat wat de Geest ons influistert, dat mogen wij in woord en daad aan anderen doorgeven.
Alles in God is één liefdesrelatie. De Vader heeft de Zoon lief. De Zoon leert ons de Vader te beminnen, en zegt ons: “God is liefde”. De heilige Geest brengt ons dit gebod van liefde onder allerlei levensomstandigheden in herinnering en leert ons wat Jezus in soortgelijke situaties heeft gezegd en gedaan, zo van: zo zou jij het ook kunnen en moeten doen.
Broeders en zusters, treden wij binnen in de wondere wereld van God. Zijn Zoon heeft de entree al betaald, met zijn leven, met zijn Bloed. Treden wij binnen in zijn Nieuwe Verbond en leven wij vanuit die drievuldige Verbondenheid. Mogen wij daardoor deel krijgen aan het goddelijke leven.
Sinds Copernicus en Galilei, die bewezen, dat niet de aarde het middelpunt is van ons zonnestelsel, maar de zon, zijn we anders naar de wereld gaan kijken. Maar als we niet oppassen wordt de wereld toch weer steeds platter. Als we alleen nog leven voor wat we kopen, voor het plezier, dat we beleven, of het aanzien, dat we krijgen, dan verliest de aarde de hemel en wordt ze plat, dan leven we een plat leven, ‘platvloers’, want de diepte raakt eruit weg. Maar wie zich laat binnenvoeren in het leven van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, die treedt binnen in de waarheid van de liefde, die ziet, dat het menselijke leven niet eindigt bij de dood, maar opgenomen wordt in Gods heerlijkheid.
Er was eens een bisschop op bezoek bij een groep kinderen, die zich voorbereidden op het vormsel. Hij vroeg: “Hoe kunnen andere mensen zien dat jullie christenen zijn?” De jongens en meisjes keken elkaar beduusd aan. Die vraag hadden ze niet verwacht. De bisschop stelde zijn vraag opnieuw. En na een tijdje nog eens, en die derde keer maakte hij er een kruisteken bij. Om aan de kinderen een tip te geven. Ineens wist één van de kinderen het antwoord: “Liefde!” De bisschop keek op. “Verkeerd”, wilde hij zeggen, maar hij herstelde zich net op tijd.
Drievuldigheidszondag: binnentreden in de wondere driedimensionale wereld van God, een wereld van onbeperkt warme liefde en aandacht. Laten wij God helemaal in ons opnemen. Dan kunnen ook wij met steeds meer warme liefde en aandacht met elkaar omgaan. Amen.