Preek op 24-01-2017, dinsdag in de 3e week door het jaar I, pastoor Frank Domen
openingswoord
Lieve mensen, wij vieren vandaag de gedachtenis van de heilige bisschop en kerkleraar Franciscus van Sales. Hij leefde in het grensgebied tussen Frankrijk en Zwitserland en is gestorven in 1622. Een heel belangrijk boek van zijn hand is de ‘Inleiding tot het devote leven.’
Franciscus wijst daarin erop, dat God bij het begin van de schepping aan de planten opdroeg vruchten voort te brengen, ieder naar zijn soort (Gen 1,11). Zo beval hij ook de christenen, de levende planten van zijn Kerk, vruchten van devotie voort te brengen, ieder mens naar zijn eigen aard en beroep.
Deze devotie moet op telkens andere manier worden beoefend door een minister, een ambachtsman, een professor, een huisvrouw, een kind, de gehuwde man of vrouw. En Franciscus verklaart, dat ook de praktijk van de devotie aangepast moet zijn aan de vermogens, de zakelijke situatie en de taak van ieder afzonderlijk. Zo moet een huisvrouw of minister niet willen leven als een kluizenaar. Of een monnik moet niet willen leven als een zakenman, die veel reizen maakt.
Franciscus verwijst naar de beroemde filosoof Aristoteles, die spreekt over de bij, die de honing uit de bloemen haalt zonder deze aan te tasten. Maar echte devotie doet het nog beter. Zij doet geen afbreuk aan enig beroep of manier van leven, maar maakt ze juist mooier en vruchtbaarder. Alle soorten edelstenen krijgen – als men ze in honing dompelt – nog meer glans, zegt Franciscus. Zo wordt iedereen aangenamer in zijn beroep als hij of zij dit met ware devotie doet.
Vragen wij vandaag de heilige Franciscus van Sales, dat hij ons en alle mensen helpt om steeds meer aangenaam te worden, voor God en voor mensen, opdat ook voor ons de woorden van de hemelse Vader mogen gelden: “Dit is mijn zoon/dochter, in wie Ik welbehagen heb.”
preek
In de psalm, die wij zojuist als tussenzang hebben gebeden, staat het volgende geschreven: “Geschenk en offerande hebt Gij nooit verlangd, maar wel hebt Gij mijn oren voor uw stem geopend.”
Wij zitten nog in de eerste maand van het nieuwe jaar. Veel mensen zullen moeten toegeven, dat een deel van hun goede voornemens al gesneuveld zijn. Waarom gebeurt dat iedere keer weer? Het zou kunnen zijn, dat er een grote kloof ligt tussen hun beloften aan de ene kant en hun innerlijke betrokkenheid, hun motivatie, aan de andere kant.
Kijken wij naar de lezingen van vandaag. God wil ons duidelijk maken, dat Hij niet zit te wachten op flinterdunne offers of voornemens; dat is maar half werk, want die storten in elkaar bij de eerste de beste moeilijkheden. God wil innerlijke toewijding, verbondenheid. Hij wil, dat de veranderingen, die in ons leven moeten plaatsvinden, uit ons hart komen. Daarom wil Hij – wat er in de zojuist gelezen psalm staat – onze oren openen voor zijn stem.
Er zijn studies gedaan over drie stappen, die wij kunnen nemen en die ons kunnen helpen om onze voornemens een plaats in ons hart te geven, zodat onze levens ook daadwerkelijk veranderen.
Ten eerste is het belangrijk goed te weten waarom wij iets willen bereiken. Wij zouden kunnen opschrijven waarom wij iets willen veranderen en welke vruchten wij daardoor hopen te verkrijgen.
Op de tweede plaats is het belangrijk, dat wij onszelf enige tijd gunnen om ons doel te bereiken. Het zou kunnen helpen om in onze agenda een concrete wijziging aan te brengen, bijvoorbeeld door eerder op te staan of door een andere activiteit te laten vervallen.
Ten laatste is het belangrijk ons te realiseren, dat het wel 3-10 weken kan duren voordat wij een nieuwe gewoonte hebben aangenomen. Wij zouden een korte periode – 1-3 weken – kunnen proberen om zo te leven. Zuster Emmanuel van Medjugorje, weten wij, heeft het zelfs over één enkele dag. Beloof God of Jezus of Moeder Maria vandaag zus of zo te leven en om dat dan die avond als geschenk aan te bieden. Misschien dat wij na enkele dagen of enkele weken moeten zeggen, dat wij ons voornemen iets moeten verfijnen, maar langzaamaan zullen wij in de richting van ons doel gaan.
Als wij aan het begin van 2017 een goed voornemen hebben gemaakt, dan is deze laatste week van januari misschien een goed moment om even te evalueren. Hebben wij nog geen goed voornemen gemaakt voor dit nieuwe jaar, dan kunnen wij dat alsnog doen, één of twee goede voornemens. Een voornemen misschien met betrekking tot onze omgang met mensen en een ander voornemen met betrekking tot onze omgang met de Heer. Laten wij wel bedenken, dat God grote vreugde vindt in ieder stapje, dat wij in zijn richting zetten. Hij zal ons belonen met een dieper besef van zijn aanwezigheid en met de zekerheid, dat Hij met ons bezig is, om ons te vormen.
Vandaag is het niet de eerste dag van het nieuwe jaar, maar het kan wel de eerste dag zijn van de rest van ons leven. Kijken wij goed naar ons doel en blijven wij werken aan de weg, die ons dichter bij God en de hemel zal brengen. Amen.