Preek op 12-11-2017, 32e zondag door het jaar A, diaken Eelke Ligthart
openingswoord
Allemaal van harte welkom bij de viering van de eucharistie op de 32e Zondag door het Jaar. Veel mensen vragen zich met enige regelmaat af: “Hoe zal het zijn in het Rijk Gods”. Wat moet je doen om er binnen te kunnen komen? Maar Jezus zegt dat het niet iets is om bang van te worden.
Het net zoiets als je wordt uitgenodigd voor een bruiloft. Je komt in een feeststemming. Al voor de bruiloft en nog meer tijdens de bruiloft.
Net als de bruidsmeisjes uit het evangelie worden we uitgenodigd. Maar die uitnodiging houdt wel in dat je handen en voeten aan de uitnodiging van Jezus moet geven.
Er klaar voor zijn om aan de bruiloft mee te doen. Gemakzucht, lauwheid, je olie vergeten is er dan niet bij. Anders gaat bij Jezus zo staat er, de deur dicht. Misschien hard, maar wel duidelijk. Maar nogmaals; het is niet iets om bang voor te zijn zegt Jezus. Een goede viering toegewenst.
preek
Dierbare medeparochianen. Wat heb je liever: rijkdom of verstand? Wat is beter een knap uiterlijk of helderheid van geest? Gezondheid staat op nummer een van ons verlanglijstje, straks weer op vele nieuwjaarswensen.
Maar bedoelen we dan ook: gezond oordelen, gezond bezig zijn, gezond omgaan met je medemensen? Is gezondheid van geest niet meer belangrijk dan een gezond lichaam? In de bijbel wordt gezondheid van geest aangeduid met het woord wijsheid.
Over wijsheid gaat het in de lezingen van deze zondag. In de eerste lezing wordt gesproken over Vrouwe Wijsheid. In het evangelie gaat het over vijf wijze en vijf dwaze bruidsmeisjes. Op het eerste gehoor lijkt het een simplistisch verhaaltje van de tien bruiloftsmeisjes die de wacht hielden tot de komst van de bruidegom. En als het moment daar is, dan hebben er vijf, geen olie om hun lamp brandend te houden. Dan gauw maar even wat lenen bij de andere vijf……. Mooi niet. Dan zitten ze straks allemaal met een lamp die geen licht meer geeft. Wel wat onsympathiek, dat ze niet bereid zijn om elkaar te helpen. En ook nogal bruut die afwijzing van de bruidegom; ik ken jullie niet!!
Maar de strekking van het verhaal is wel duidelijk: als je de taak hebt om een bruiloftsfeest op te luisteren, zorg dan dat je er klaar voor bent. Je mag het feest niet in het honderd laten lopen. Het gaat immers niet om zomaar een feestje, het gaat om een bruiloftsfeest.
En hier gaat het om een heel bijzonder bruiloftsfeest: De vereniging van een hemelse bruidegom met zijn volk. God met ons. Het gaat om onze uiteindelijke bestemming.
Blijkbaar heeft de evangelist Matteus het nodig gevonden zijn vroegchristelijke gemeente aan te sporen tot waakzaamheid. Toen al ontstond blijkbaar de verleiding om te blijven staan bij de dingen van de dag. Was de gedachte aan de wederkomst van Christus toen al aan het vervagen? Het is niet zo verwonderlijk, want wie weet er nu raad met zo’n vage belofte, met zo’n niet voor te stellen toekomstbeeld? Ook wij leven meestal in het hier en nu, dan in een vaag toekomst beeld.
Maar wijsheid heeft wel te maken met paraatheid, klaar staan voor wat komen gaat. Wijsheid betekent aandacht voor wat je te doen hebt. Het is wijs om tijdig de nodige voorzorgsmaatregelen te treffen als er belangrijke dingen staan te gebeuren. Iedere verstandige vader of moeder of pastoor doet dat. Dat horen leiders en bestuurders te doen voor de gemeenschap waarvoor ze staan.
De toehoorders van Jezus en de eerste lezers van Matteus wisten, dat met olie in de lamp nog iets anders bedoeld was. Daarmee werd bedoeld een soort geestelijk voorraad; de kennis en de studie van de Thora, het leven volgens de wet van wat God van mensen verwacht. Olie in je lamp betekent: toegewijd leven, aandacht hebben voor Gods woord en Gods wet.
Hiermee komen we bij het ideaal dat het boek wijsheid ons voorhoudt. Je moet de wijsheid zoeken, je moet daarvoor vroeg opstaan. Als je ervoor wakker ligt, dan zullen je zorgen verdwijnen en opgelost worden. En de wijsheid zal naar je toekomen als je er naar verlangt en je er voor openstelt. De wijsheid wordt voorgesteld als een liefelijk stralende jeugdige vrouw. Ze zal je leven inspireren en je wijzen wat goed is.
Wat geven de lezingen van vandaag ons mee? Dat zou kunnen zijn: leef niet ondoordacht, leef niet in de waan van de dag, maar bezin op wat je taak is.
De les van de lezingen kan ook zijn: heb eerbied voor wat God van je verwacht, wees bedacht op wat je kunt doen voor je naaste. Wees stil als je bij Hem bent, om goed te kunnen luisteren.
De wijsheid waar we naar moeten streven is een gave van de Geest van God. We schrijven de wijsheid toe aan de werking van de H. Geest. Die Geest maakt ons ontvankelijk voor het goede. Die Geest geeft ons de geestelijk bagage die belangrijker is dan materiele gaven.
Hij geeft ons de ware wijsheid die het aanschijn van de aarde kan vernieuwen.
Ze maakt ons waakzaam en bereid, voor de komst van Gods Koninkrijk. Amen.