Preek op 09-02-2017, donderdag in de 5e week door het jaar I, diaken Eelke Ligthart
Dierbare medegelovigen, in de afgelopen dagen heeft Jezus veel onbegrip ervaren. De mensen proberen Hem te vangen, samen met zijn leerlingen op afwijkend gedrag van hetgeen in de joodse wet is vastgelegd. Over het eten met niet gewassen handen. Over het onrein zijn van binnen. Het hart van de farizeeën was niet bij de Heer , maar bestemd voor veel belangrijker menselijke zaken. Zelfs de leerlingen begrepen de gelijkenissen niet. Hij trekt daarom weg uit zijn landstreek, weg bij de joden en gaat naar de streek van Tyrus en Sidon een gebied waar de heidenen wonen. Zijn boodschap is immers voor iedereen, maar Hij brengt die boodschap wel op dezelfde onopvallende manier. Jezus zou het liefst in het verborgene werken. Een eigenschap die niet de onze is. Velen houden van opvallende en spectaculaire manifestaties van de kerk en de godsdienst, en plaatsen zichzelf liever op de voorgrond. Maar Jezus’ prediking kan niet onopgemerkt blijven. Hij heeft een boodschap voor iedereen. Ook voor de Helleense vrouw, een niet joodse, die als moeder er alles voor zou willen geven om haar dochter genezen te krijgen. Die was bezeten van de duivel.
Tussen joden en heidenen was de relatie altijd moeilijk. Ook nu is daar nog niets in veranderd. Het antwoord van Jezus wekt dan ook geen bevreemding:
“Laat eerst de kinderen verzadigd worden. Want het is niet goed het brood dat voor de kinderen is bestemd aan de honden te geven”. Met de kinderen zijn hier de Joden bedoeld en met de honden de heidenen. Duidelijk klinkt er in door het verschil, zeg maar de minachting van de ene groep t.o.v. de andere bevolking.
Maar de vrouw zegt: “Jawel Heer, de honden onder de tafels eten immers van de kruimels van de kinderen. Het woord van God, de kruimels zijn in eerste instantie bedoeld voor Israël, en later voor iedereen. Het is vergelijkbaar met het twistgespreek over rein en onrein en hetgeen de gebruiken aan tafel in de weg staan tussen joden en heidenen. Jezus verklaarde alle voedsel rein en dus vervalt ook elke hindernis om met heidenen aan een en dezelfde tafel te zitten. Om van diezelfde kruimels te eten. Hier is uitdrukkelijk sprake van brood, van rein en onrein, van geloof en ongeloof. Wanneer er maar geloof is , dan hoort iedereen erbij. Jezus weigert eerst aan de vraag van de vrouw te voldoen, maar even later geeft Hij oneindig veel meer, omdat hij geloof bespeurt. Jezus overschrijdt dus alle grenzen van discriminatie. Hij maakt met zijn boodschap het beste los in mensen. Jezus weet dat vrij te maken, zonder aanziens des persoon. Er is echter een voorwaarde; als er maar elementair geloof aanwezig is, als mensen hun zorgen, hun leven aan maar aan Hem willen toevertrouwen.
In de eucharistie vertrouwt Jezus zich aan ons toe, wie we ook zijn, wat we ook doen. Zijn wij bereid met ons soms kleine geloof Hem te ontvangen en daarmee ons ook om onze medemens te bekommeren? Paulus zei het al: het evangelie is een goddelijke kracht, tot heil van ieder die er in gelooft, jood zowel als Griek. Amen.