Overweging op 29/30-07-2016, 18e zondag door het jaar C, in de tehuizen, Jannie Ligthart
openingswoord
Beste medegelovigen.
Welkom in deze woord en communieviering. Wij vieren de achttiende zondag door het jaar onder het motto:
Wie zijn leven met geld en goed tracht veilig te stellen, die zal het verliezen.
Wie zijn leven beleeft als een geschenk van God, die wint het Leven.
De lezingen van dit weekend zijn heel goed op elkaar afgestemd. In alle lezingen gaat het over zinloos zwoegen en verzamelen van aardse schatten.
Mensen zijn altijd op zoek naar geluk en dat is goed, want wij zijn geschapen om gelukkig te zijn. Maar de ervaring leert dat we ook wel eens in de verkeerde richting zoeken.
Vandaag zegt Jezus ons dat we het geluk niet moeten zoeken waar het niet te vinden is.
De lezingen waarschuwen ons voor hebzucht, voor afgoderij van geld en rijkdom.
‘Geen enkel bezit kan je leven veilig stellen’, horen we straks.
Alles is van voorbijgaande aard, en al ons zorgen en werken garandeert daarom nog geen geluk. Het is steeds nodig ons te bezinnen over de echte waarden in het leven, over de zin van ons bestaan, eens te wonen bij onze Hemelse Vader.
Voor de keren dat we ons het geschenk van ons leven, niet bewust waren, willen we onze schuld belijden, om de H. Communie waardig te kunnen ontvangen. We bidden samen de schuldbelijdenis op blz. 1.
overweging
Dierbare medegelovigen, vandaag worden wij in de lezingen geconfronteerd met de vraag naar de zin van het bestaan. Op indringende en bijna meedogenloze wijze wordt de vergankelijkheid en de broosheid van het menselijk bestaan beschreven. Op het leven terugkijkend, wordt er in Prediker geconcludeerd dat alles ijdel is. In de nieuwe Bijbelvertaling wordt ’ ijdel’ weergegeven als ‘lucht en leegte’.
In het evangelie gaat het ook over de vergankelijkheid van alles, en over het zwoegen en verzamelen van aardse schatten. In de parabel van de hebzuchtige landbouwer, worden we opgeroepen om ons druk te maken om de dingen die er toe doen: rijke schatten te verzamelen voor God.
De parabel wordt ingeleid met een vraag aan Jezus. Het gaat over de verdeling van een erfenis. Op de kwestie zelf gaat Jezus niet verder in, maar hij grijpt de gelegenheid aan om te waarschuwen tegen elke vorm van hebzucht: ‘Pas op en wacht u voor alle hebzucht! Want geen enkel bezit, al is dit nog zo overvloedig, kan uw leven veilig stellen:’
Jezus illustreert deze waarschuwing met de parabel van de rijke graanboer met mateloze bezitsdrang. Voor Jezus is hij een dwaas, omdat hij de zin van het leven niet begrepen heeft. Zijn rijkdom brengt hem niet de innerlijke vrijheid, de vrijheid van de kinderen Gods zoals Paulus `het zou benoemen. Integendeel, zijn rijkdom, zijn hebzucht doet hem belanden in een spiraal van onvrijheid: steeds nieuwe bouwplannen, nieuwe schuren, nieuwe berekeningen.
De waarschuwing van toen, pas op, en wees niet hebzuchtig, geldt ook voor ons. Hebben we allemaal niet iets van bezitsdrang. Hebben we allemaal niet het verlangen naar meer en mooier? Wij worden allemaal bekoord om in het vermeerderen van ons bezit de zin van het bestaan te zien. Onze levensvreugde, ons gelukkig voelen wordt vaak verminderd doordat wij ons bezit vergelijken met dat van anderen.
Eigenlijk wil het evangelie ons duidelijk maken dat de waarborg voor de zin van het menselijk bestaan niet het wereldse bezit is, maar dat dat, ons gericht zijn op God alleen is.
Jezus, wil ons na laten denken over ons eeuwig leven en dat wij ons niet alleen zorgen moeten maken over ons aardse leven. En Jezus, wil ons daarmee aangeven, dat wij niet moeten blijven proberen uit onszelf te leven, maar dat we de regie van ons leven in Gods handen moeten leggen.
Wie zijn bestaan uitsluitend in eigen regie houdt en het leven niet kan zien als een dagelijks geschenk uit Gods hand, richt zich alleen op het wereldse.
Deze mens is zich niet bewust van de eigenlijke zin van zijn bestaan. In de evangelielezing van vandaag gaat het niet over bezit als zodanig. Niet het streven naar bezit is slecht, maar de bekoring om het bezit in plaats van God te stellen. Een dergelijk streven is hebzucht en deze kan tot een afgod worden.
Toch wil het evangelie ons plezier in het leven niet bederven. God wil dat wij leven in overvloed hebben, dat we genieten van al het goede van de schepping. Daarin is Jezus ons voorgegaan. Jezus, is de vrije mens die door zijn volmaakte vrijheid in staat is die weg met God te gaan, niet gehinderd door welk werelds belang ook. Vandaag zien we hoe Jezus anderen uitnodigt om te delen in zijn vrijheid. Vrij worden om goed te doen, vrij worden en vertrouwen op Gods voorzienigheid, vrij worden zodat je kunt kiezen voor wat echt belangrijk is.
Daarom wil Jezus ons van onze aandacht voor het wereldse bevrijden. Hij wil ons naar de ware bron van het leven voeren, die Hij zelf is. Wie God zoekt en vindt, kan het zich veroorloven minder te bezitten. Hij kan met vertrouwen de toekomst tegemoet zien. Hij weet dat hij niet dieper kan vallen dan in Gods hand.
Jezus, kijkt door Gods ogen naar deze wereld en zijn antwoord op onze vragen is altijd een eye-opener. Je wordt weer even wakker geschud. De rijke tollenaars lieten zich wakker schudden. Zacheüs deelde zijn bezit met anderen. Hij ontdekte hoe hij rijk kon zijn bij God, hoe hij een schat in de hemel kon verwerven. Die uitnodiging richt Jezus ook tot ons. Amen.