Preek op 16-08-2015, de 20e zondag door het jaar B, pastoor Frank Domen
openingswoord
Broeders en zusters, welkom op deze twintigste zondag door het jaar. De eerste en de tweede lezing spreken vandaag over wijsheid.
De wereld kent allerlei vormen van wijsheid. Bijvoorbeeld de wijsheid om snel rijk te worden. Dat hoeft niet per se een eerlijke manier te zijn, het kan wel.
Maar de wijsheid van God gaat over leven, eeuwig leven. En die wijsheid kunnen wij vermeerderen door de wijsheid, die wij al hebben, in praktijk te brengen – dan ziet God, dat wij zijn gaven waard zijn, en zal Hij ons nog meer gaven schenken – en door tot de heilige Geest van God te bidden.
Ik las onlangs tijdens mijn breviergebed het volgende stukje wijsheid uit psalm 34: “Naar vromen die roepen, luistert de Heer en redt hen uit iedere nood. De Heer is nabij voor rouwmoedige harten, Hij helpt wie zijn schuld erkent”.
Dat is óók wijsheid. Wie ziek is, gaat naar de dokter. Wie klein en zwak is, erkent tegenover God zijn tekorten. Dan zal hij geholpen worden. Belijden wij daarom oprecht onze schuld.
openingsgebed
Laat ons bidden. Heer God, tot alle volkeren richt Gij uw uitnodiging. Gij bereid voor hen het gastmaal van brood en wijn, begin van eeuwig leven. Geef ons het geloof om op uw roepstem in te gaan; leer ons beseffen, dat Gij ons in deze Eucharistie uw eigen leven meedeelt. Dan zal ons leven van alle dagen een lofzang worden, U ter eer. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon…
kinderwoorddienst met Stephanie
preek
Broeders en zusters, in het evangelie horen wij Jezus voor de derde – en laatste -achtereenvolgende zondag spreken over zijn aanwezigheid onder ons. Hij is het levende Brood. Hij is voedsel, dat eeuwig leven geeft. Zoals Hij leeft door de Vader, zo kunnen wij leven door Hem.
Deze eenheid wordt werkelijkheid door de consecratie: Dit is mijn Lichaam; dit is mijn Bloed. En natuurlijk door het ontvangen van de Communie zelf. Maar eerst gaat het erom of wij geloven in de consecratie.
Als wij enkel onze zintuigen volgen, kunnen wij niet tot geloof komen, want onze zintuigen zeggen, dat wij vóór de consecratie brood zien, ruiken en proeven en dat dat ná de consecratie hetzelfde is. En inderdaad, de uiterlijke vorm, de bijkomstigheden als vorm, gewicht, smaak en kleur van de heilige Communie blijven dezelfde. Daarom kan alleen ons geloof ons doen inzien wat hier gebeurt: dat brood en wijn werkelijk veranderen in het Lichaam en Bloed van de Heer.
De Kerk noemt deze verandering de ‘transsubstantiatie’. Substantie wil zeggen de materie, het materiaal, waaruit iets bestaat. De substantie van een ronde houten tafel is dat hij van hout is. De bijkomstigheid is dat hij rond is. De tafel had ook vierkant kunnen zijn. Het woordje ‘trans’ betekent een gehele verandering. Een transfer in de voetbalwereld wil zeggen, dat een speler van de ene naar een andere club gaat. Transsubstantiatie wil zeggen, dat de ene materie plaats maakt voor een andere. Vóór de consecratie bestaat de substantie van de hostie uit brood. Ná de consecratie heeft de substantie van brood plaatsgemaakt voor de substantie, het diepste wezen, van Jezus Christus. Transsubstantiatie, het één maakt plaats voor het andere, brood wordt Lichaam, wijn wordt Bloed.
In de vierde eeuw leefde in Jeruzalem de heilige Cyrillus. Als hij probeerde om nieuwe christenen dit geloofsgeheim uit te leggen, gebruikte hij het verhaal van de bruiloft van Kana. Toen vond er ook een transsubstantiatie plaats: de materie van water maakte plaats voor de materie van wijn. Water werd wijn.
Als Jezus Christus zo’n wonder wilde doen voor mensen, die nog niet in Hem geloofden, dan wil Hij voor zijn volgelingen zeker dat veel grotere wonder doen: de verandering van brood en wijn in zijn Lichaam en Bloed.
Beste medegelovigen, de heilige Hostie is werkelijk Communie, gemeenschap, eenheid, lichamelijk en geestelijk, met Jezus Christus. Zoals man en vrouw in het huwelijk één kunnen worden met elkaar, zo kunnen wij nog sterker één worden met Jezus Christus.
Als de priester bij de bereiding van de gaven de gaven van brood en wijn opheft, leggen wij dan al onze noden, angsten en zorgen op de hostieschaal en in de kelk. Dan kunnen ook zij één worden met Jezus Christus en bij de Vader gebracht worden.
Beseffen wij, dat wij met een God van doen hebben. Tijdens zijn openbare leven deed Jezus Christus vele wonderen. Ik hoop vurig, dat wij daarin geloven. Laten wij ook geloven in dat allergrootste en allermooiste wonder van de heilige Eucharistie. Door de woorden van de consecratie komt Jezus Christus werkelijk op het altaar aanwezig. Hij biedt zichzelf aan de Vader aan. Hij wil één worden met ons. En – niet minder belangrijk – Hij wil, dat alle mensen één worden met elkaar. Hoe meer volkeren de Communie ontvangen, hoe meer mensen zich in eenheid zullen laten leiden door één en dezelfde Geest.
Op 15 augustus viert de Wereldkerk altijd het hoogfeest van de Tenhemelopneming van Maria. Dit jaar valt het feest op zaterdag. Dus wordt het zaterdagavond en zondag niet gevierd. De zondag – de dag van de Verrijzenis – gaat voor. Maar wij willen onze hemelse Moeder niet vergeten.
Drie weken geleden heb ik al iets over haar verteld aan de hand van het boek ‘De Ware Godsvrucht’ van Louis-Marie Grignion de Montfort, een Frans katholiek priester en ordestichter, die leefde van 1673-1716.
Louis-Marie herinnert ons eraan, dat gedurende vele eeuwen de aartsvaders en de profeten hebben gebeden om de komst van de Verlosser, maar Hij heeft Hem ons uiteindelijk geschonken door Maria. Louis-Marie haalt bisschop Augustinus aan, die verklaart, dat de wereld niet waardig was om de Verlosser rechtstreeks van God te ontvangen. Daarom gaf God Hem aan ons door Maria, maar… niet zonder haar toestemming!
God is vruchtbaar. Wat God voortbrengt is altijd goed en prachtig: kijken wij naar de natuur en de mens. God heeft zijn vruchtbaarheid ook in Maria gelegd en het aller-, allermooiste, dat God ooit heeft voortgebracht, kwam niet rechtstreeks uit Hem op aarde, maar legde Hij eerst in Maria en via haar kwam het tot ons: zijn eigen Zoon.
Zijn leven lang was Gods Zoon aan Maria gehoorzaam. Niet alleen de dertig jaren van zijn verborgen leven in vooral Nazareth, maar ook die laatste drie jaar tot aan het Kruis. Híj wilde in Kana nog geen wonder doen, maar op voorspraak van Maria gebeurde het toch. En ook zijn offer aan het Kruis gebeurde met goedvinden – een pijnlijk goedvinden – van Maria, want zij wist vanuit het Oude Testament op voorhand, dat zij de Moeder zou worden van een lijdende Dienaar. Zoals Isaak bijna geofferd werd met goedvinden van Abraham, zo gaf Jezus werkelijk zijn leven… met goedvinden van Maria.
Er is minstens nog één wonder gebeurd n.a.v. Maria’s woorden: toen zij haar nicht Elisabeth begroette, werden beiden vervuld van de heilige Geest… en ook Johannes de Doper, die nog in schoot van zijn moeder verbleef. Er zijn oude theologen, die leren, dat Johannes tijdens deze ontmoeting bevrijd werd van de erfzonde, wat bij ons gebeurt tijdens de doop.
Louis-Marie beweert zelfs, dat Gods Geest – in zekere zin – onvruchtbaar is in God. Hij brengt immers geen andere goddelijke Persoon voort. Maar door zijn Bruid, Maria, is Hij vruchtbaar geworden, heeft Hij zijn meesterwerk tot stand gebracht: een mensgeworden God. Op een soortgelijke wijze verwekt Hij nog dagelijks kinderen voor het Koninkrijk Gods. Deze vruchten, deze mensenkinderen, zullen mooier en krachtiger zijn naarmate Moeder Maria er bij betrokken wordt.
Lieve medeparochianen, wat Louis-Marie ons wil zeggen is: Als jullie willen dat jullie leven op z’n allermooist en op z’n allerbest verloopt, nodig Maria dan uit in jullie leven. Weest haar kinderen. Volgt haar, zoals Jezus haar heeft gevolgd. Dan kan er nog sprake zijn van een kruis, zeer waarschijnlijk zelfs, want ook Jezus en Maria kwamen door het Kruis tot de Verrijzenis. Zo ook wij.
Maria, ten hemel opgenomen, onze Moeder. Met Maria gaan wij van het duister naar het licht. Met Maria kunnen wij alles uithouden. Amen.