Preek op 12-07-2015, de 15e zondag door het jaar B, diaken Eelke Ligthart, Dionysiusparochie, Heerhugowaard

openingswoord

Allemaal van harte welkom bij de viering van de H. Eucharistie op de 15e Zondag door het jaar.
In deze periode van het jaar gaan veel mensen op vakantie. Ze trekken er op uit, vaak het onbekende tegemoet. Even weg uit de sleur van alle dag. Ze zwermen uit over Europa met campers ,caravans, auto’s met aanhangers, zelfs fietsers bepakt en bezakt trekken ze naar bekende of onbekende plaatsen.
In de lezingen gaan ook mensen op pad. Zij worden echter op pad gestuurd. De profeet Amos, een veehoeder en vijgenkweker hoort van de Heer dat hij als profeet, als verkondiger naar het volk Israel moet trekken. In het evangelie worden de twaalf apostelen twee aan twee uitgezonden om de mensen aan te sporen dat ze zich moesten bekeren. Het is een opdracht van alle tijden. Ook aan ons wordt de opdracht steeds weer meegegeven om onderweg te zijn met de boodschap van Jezus. Een goede viering toegewenst.

preek

Dierbare medegelovigen, vandaag gaan wij, net als de leerlingen van Jezus op weg. Maar de leerlingen krijgen geen brood mee, geen reistas, zelfs geen geld. Ja een stok en een paar sandalen, dat is alles.
Er is echter een groot verschil tussen die leerlingen en ons. Zij worden op weg gestuurd, en wij gaan vrijwillig. We zoeken de spullen bij elkaar die we nodig denken te hebben. Vrijwillig en door onszelf bepaald.

De leerlingen van Jezus en ook de profeet Amos gaan niet uit zichzelf. Ze worden er op uitgestuurd, ze hebben een opdracht te vervullen, zij worden mensen met een missie. Zij zijn mensen die iets hebben toe te voegen aan het dagelijks leven. Het is de opdracht van de leerlingen om mensen erop te wijzen dat er meer is dan alleen maar de dagelijkse beslommeringen.

De leerlingen staan daarmee voluit in een bijbelse traditie. In de Bijbel kom je meer van dat soort mensen tegen. Amos is er een van. De profeet Amos zoals we zeggen. Zelf zegt hij dat hij een veehoeder en een vijgenkweker is. Zoals er onder de leerlingen vissers waren, en Paulus een tentenmaker was. Gewoon mensen die moesten werken voor hun dagelijks brood. Maar tegelijkertijd is er iets anders. Zij hebben oog en oor voor iets wat, net als het dagelijks brood, ook volop met het leven te maken heeft. En dat gaat meer om: van waaruit leef je eigenlijk, wat is de diepere zin en bedoeling van je leven?
Amos bijvoorbeeld was een oplettend man. Wat hem trof was de grote tegenstelling tussen armoede en rijkdom. En vanuit wat hij begrepen had van de God van Israel kon hij niet zwijgen. Hij spreekt de mensen aan op hun achtergrond. Dat hun voorouders eens bevrijd waren uit de band van de slavernij. Zijn zij dan ook zelf niet geroepen om zich in te zetten voor meer gerechtigheid in hun eigen samenleving? Dat is waar Amos in heldere taal de mensen mee confronteert.
Gerechtigheid is zo’n echt bijbels woord. Het betekent zoiets als “tot je recht komen” en ook “terecht komen”.
Zo zijn er twee belangrijke woorden in het Oude Testament: “Barmhartigheid”, een warm hart hebben voor mensen, en “gerechtigheid”, de zorg om de vraag of mensen wel tot hun recht komen.
In het stukje dat we lazen van Amos wordt hem het recht ontnomen om daarover te spreken. Zijn weerbaarheid wordt op de proef gesteld. Uit wat voor hout is hij gesneden?
In diezelfde lijn staan ook de leerlingen. Aangeraakt door de woorden van Jezus willen ze in zijn voetsporen treden. Te midden van alle aardse koninkrijken preekt Jezus over het koninkrijk der hemelen. Met die missie, die opdracht worden de leerlingen er op uit gestuurd. Een koninkrijk waarin de verbondenheid met God voorop staat; waarin mensen, wie of wat ze ook zijn, in tel zijn. Waar vergeving en liefde niet alleen woorden zijn, maar doorwerken in hoe je elkaar benaderd en hoe je met elkaar omgaat. God zelf heeft immers laten zien als voorbeeld hoe zijn bedoeling, zijn liefde voor mensen moet werken.

Zo benadrukken de leerlingen bij de mensen om hen heen hoe belangrijk het is, om bij jezelf te rade te gaan met de vraag waarover het in Gods naam nu eigenlijk gaat in het leven..
Het is ook opmerkelijk hoe ze op weg worden gestuurd. Daar voert de goede boodschap de boventoon. Ze hoeven zich niet in te dekken voor van alles en nog wat, zoals wij doen als we op reis gaan. Nee de boodschap is het koninkrijk van God. Barmhartigheid en gerechtigheid zijn daar de basisregels van. En kernwaarden zijn vergeving, bevrijding en liefde. Zo kun je, net als de apostelen, de wereld ingaan, onbevangen de ander tegemoet.
Voor ons gaat dat echter maar op in beperkte schaal. Vragen als; is er voor dat land of streek een beperkt reis advies, zij er op bepaalde plaatsen besmettelijke ziekten? Nee het gaat om onze eigen omgeving, familie , vrienden. Opdringen van waarden zoals Jezus dat ons heeft voorgedaan kunnen we niet opdringen aan anderen, maar moeten we ze voorleven, zodat een ander kan zien en begrijpen dat er iets van Jezus van ons uitgaat. Nee wij zijn geen Amos, Petrus of Johannes. Wij zijn maar gewone mensen zoals we hier bij elkaar komen. Maar toch zijn we onderweg zoals de apostelen, als Amos, onderweg naar die ander. En op de vraag wat het kan opleveren hebben we geen antwoord. Wat ik wel weet is, dat de nadruk bij Jezus ligt op het op weg gaan in zijn Geest. Op vakantie gaan in zijn Geest in de ontmoeting met mensen. Amen.