Preek op 13-07-2014, 15e zondag door het jaar A, diaken Eelke Ligthart
openingswoord
Allemaal van harte welkom bij de viering van de eucharistie op de 15e zondag door het jaar.
Vandaag is er weer dat bekende evangelie over de zaaier. Toen ik voorbereidingen trof voor het maken van een overweging, gingen mijn gedachten al snel uit naar de omgeving van Heerhugowaard. Hier wordt elk voorjaar gezaaid en gepland. Akkerbouwers die ieder voorjaar opnieuw proberen het kleine zaad rijke vruchten te laten voortbrengen.
Zo gebeurt dat blijkbaar ook in die bekende parabel, die vergelijking uit het evangelie van vandaag. Een soort landelijk tafereeltje. Een zaaier loopt over het land en strooit het zaad met gulle hand over het omgeploegde land. Het zaad komt overal terecht, op de weg, op rotsachtige grond, tussen de distels en op de goede grond. We zullen er in deze viering eens wat over nadenken waar bij ons het zaad terecht komt en wat we er mee doen.
preek
Dierbare medegelovigen,
Velen vinden het een mooi verhaal over de zaaier, want het is duidelijk, je ziet het zo voor je, het is een verhaal, zo lijkt het, uit het dagelijks leven.
Helaas moet ik u teleurstellen. Het verhaal gebruikt wel mooie landelijke beelden, maar het is zeker niet uit het gewone dagelijkse leven gegrepen. Want heeft u ooit een akkerbouwer gezien, die zo onzorgvuldig met het zaad omspringt? Zeker in de tijd waarin wij leven, waar bijna alles met machines gebeurt, is het ondenkbaar dat zaad op de weg of tussen de distels wordt gestrooid.
Zou Jezus, net als de meeste pastores en theologen zo ver van de alledaagse praktijk afstaan, dat hij een domme agrariër ten tonele voert? Nee, Jezus geeft geen ondermaatse cursus landbouw, maar Hij gebruikt beelden uit de landbouw, om iets over Gods woord te vertellen. Het gaat over ons horen, over ons luisteren naar Gods woord, daar is deze parabel voor bedoeld.
En wat kunnen wij mensen tegenwoordig slecht luisteren! Wij hebben geen tijd, zijn veel te druk met andere dingen. Gods woord en bedoelingen staan bij velen niet op ons prioriteiten lijstje.
Daarom is het fijn dat er vakantie bestaat. Je trekt weg van huis en haard om totaal andere dingen te gaan doen. Of je blijft thuis, door wat voor omstandigheden dan ook en probeert je te ontspannen. Even op adem komen.
In de zomer kom je tot jezelf, vind je vaak de rust om eens na te denken over je doen en laten. Gaat alles naar wens, of zijn er dingen die je graag wilt veranderen?
Je kunt het ook anders zeggen: Dringt het wel tot ons door, wat er allemaal wordt gezaaid in onze omgeving, of valt het merendeel naast ons neer. Het ene oor in, het andere oor uit.
In de parabel van vandaag is het wel duidelijk hoe de rolverdeling is: God is de zaaier, het zaad is Gods woord, de rotsachtige bodem, de distels, de weg en de goede aarde zijn wij. En dat woord van God gaat er bij ons mensen veelal net zo in als de woorden van medemensen. Ik bedoel dit:
Wat wij zeggen, U en ik, wordt door de ander niet of nauwelijks opgevangen. Je hebt soms het idee dat wat je graag kwijt wilt, niet doordringt tot de ander. Die mensen lijken op de weg uit die parabel, het zaad valt neer en blijft werkeloos liggen.
Er zijn ook mensen die snel ja zeggen en denken te begrijpen wat je zegt. Die halverwege het verhaal al zeggen: daar weet ik alles van. Het is als met het zaad op de rotsachtige bodem. Het schiet snel wortel, maar door gebrek aan diepte sterft het snel af.
Weer anderen weten wel te luisteren, maar tegelijkertijd is hun hart en hoofd al met het volgende bezig. Je woorden verdrinken, in de veelheid van zaken die nog moeten gebeuren. Veel boodschappen, voorbereiding van de vakantie, nog een vergadering, wat gaan we eten, enz. enz. Dit is het zaad dat tussen de distels valt. Het valt wel in de aarde, maar het wordt verstikt door het vele onkruid.
Dan zijn er ook mensen die echt kunnen luisteren. Bij wie je weet en voelt, hier is echte aandacht, hier wordt serieus geluisterd. Dat geeft een fijn gevoel en het is heerlijk om zo iemand te ontmoeten. Het zaad valt in de goede aarde. Het geeft deels honderd, deels zestig en deels dertigvoudige vrucht, zo staat er in het evangelie.
Die medemens is duidelijk. Het is voor ons zelfs verleidelijk om nu in gedachte te zoeken wie dat voor ons is. Zo iemand waarbij je je verhaal kwijt kunt. Bij wie je zeker weet dat jouw verhaal in goede grond terecht komt.
Tegelijkertijd kun je je afvragen, hoe is het met mijn luisteren, ben ik wel die luisterende mens. Of gaan we er van uit dat we alleen de mens zoeken die goed naar ons kan luisteren, die ons past?
De parabel van vandaag noemen we de parabel van de zaaier. Maar in veel interpretaties wordt er de parabel van de akkergrond van gemaakt. Hieruit volgt dat de les van de parabel is: zorg dat de grond van je akker in orde is. Als dat zo is dan zal het zaad, het woord van God, veelvoudige vrucht voortbrengen.
In onze akker is altijd wel een dor stukje, een rotsachtig stukje grond, maar Hij blijft zaaien, totdat wij er voor open willen staan en Zijn woord tot bloei willen laten komen.
Wij dienen het Woord van God, van Jezus te volgen. Zaaien maar, het Woord van God, van Zijn liefde. Zaaien om de juiste plek te vinden bij de ander en bij jezelf.
Laten we proberen in de vakantie periode een beetje stil te worden om te luisteren naar de stem van de zaaier, luisteren naar de woorden van God.
Laten we de vakantie periode eens extra benutten om goede grond te zijn voor God en voor elkaar. AMEN.