Preek op 15-08-2013, Maria Tenhemelopneming, jaar C, diaken Eelke Ligthart
openingswoord
Dierbare mede gelovigen, Hartelijk welkom bij de viering van de eucharistie op het feest van Maria ten Hemelopneming.
Op het feest van Maria ten Hemelopneming is de eerste lezing uit de openbaring van Johannes. In beelden gaat het over de strijd tussen goed en kwaad. Een vrouw die een kind krijgt, is in gevecht met een draak, die een beeld is van het kwaad in de wereld.
In het Evangelie horen we over de ontmoeting tussen twee vrouwen, allebei zwanger, draagsters van de toekomst, Maria en Elisabeth. Een bijzondere toekomst want Maria wordt door Elisabeth “Gezegende “genoemd, “Gezegende onder de vrouwen”. Als antwoord bezingt Maria haar vreugde om God die aan haar Zijn wonderen verricht.
Het kind dat Maria ter wereld zal brengen, Jezus, zal voor eens en voorgoed zichtbaar maken wat God met de mensen en de wereld voorheeft. Laat ons proberen te leven zoals Maria dat heeft gedaan.
preek
Op het hoogtepunt van de oogstmaand viert de kerk in de liturgie het feest van Maria ten Hemelopneming. Is dat nu een historisch feit? Velen weten het zeker dat dat niet zo is, anderen, waaronder ik, weten het zeker, geloven erin dat het zo is gebeurt. Wat moeten we er mee vandaag de dag?
Ik denk dat we het verhaal moeten lezen als een bijzondere hulde aan een bijzondere vrouw, en meer specifiek, een hulde aan de moeder in Maria. Ieder jaar precies op 15 augustus, wordt hetzelfde evangelie gelezen; “Het Magnificat”. Als we het woord Magnificat horen, hebben we meestal een algemeen beeld voor ogen van een loflied op de almacht van God, die o.a. de machtigen van de troon stoot. Maar wat zien we gemakkelijk over het hoofd? Het gaat in de eerste plaats over twee zwangere vrouwen. Hun leven wordt door die zwangerschap, en het daarop volgend moederschap, enorm beinvloed. Het is een loflied op de almacht van God van alle moeders.Ik denk dat we er vandaag even bij stil moeten staan dat het de naamdag is van vele moeders over heel de wereld. Een soort christelijke moederdag, met Maria op de voorgrond.
Als we het feest in dat licht bekijken, is het voor ons, en zeker voor de moeders onder ons, niet moeilijk ons het tafereeltje voor te stellen van de uitbundige begroeting van Maria en Elisabeth. Beiden waren “in blijde verwachting”.
Velen onder u zullen zich nog kunnen herinneren hoe blij ze waren bij hun eerste zwangerschap. Vrouwen zowel als mannen. Ik denk dat Maria en Elisabeth niet zoveel verschilden van andere moeders. Spannend zo’n zwangerschap, wordt het een jongen of een meisje, als het maar gezond is, kleertjes, babykamer enz. enz. En hoe sommige zwangerschappen en geboorten ook velopen, er wordt veelal met blijdschap over verteld.
Dat Maria en in feite ook Elisabeth hun vreugde uitzingen in het Magnoficat, is dan ook niet zo verwonderlijk. Elisabeth had jarenlang uitgekeken naar de komst van een kind en misschien had ze zich al heel verdrietig neergelegd bij het feit dat ze kinderloos zou blijven. Je kunt je voorstellen hoe blij ze is, als blijkt dat ze toch nog in verwachting is en God daarvoor dankt.
En Maria? Een jong gewoon joods meisje. Ze bekende geen man zoals dat ergens staat in de bijbel. Maar toen bekent werd dat ze zwanger was moest ze vluchten. Het was een schande en ze kon zich minstens drie maanden niet in haar dorp vertonen. Maria nam de vlucht naar Elisabeth om samen die speciale ervaring van hun zwangerschap te delen.
Dat Maria’s loflied er een is op God,is toch niet zo verwonderlijk. Al eeuwen keken de joden uit naar de komst van de Messias. Maar dat Hij zou worden geboren als elk ander kind en dan nog uit een jong meisje, zonder aanzien en rijkdom, zo stelden de joden het zich niet voor. Maar Maria wist dat het een speciaal kind zou worden, de zoon van God. Dat had immers de engel Gabriel gezegd. En dat lijkt helemaal niet zo gewoon. Zeker als je bedenkt wat ze allemaal nog zou moeten meemaken.
De geboorte kon niet thuis plaatsvinden, ze moesten vluchten naar een vreemd land om hun kind te beschermen. Op hoeveel plaatsen in de wereld gebeurt dit nog steeds? Wij zijn er aan gewend geraakt. We lezen over de eerste problemen met Jezus als Hij achterblijft in de tempel, over botsingen met haar zoon die z’n eigen weg gaat. Over een trotse Maria op een bruiloft: “Doe maar wat Hij u zeggen zal”. Terwijl Jezus als antwoord geeft: “Moeder daar moet je je niet mee bemoeien. Maria die verhalen hoort over Jezus met welk soort mensen Hij zich inlaat, dat Hij eigenlijk niet helemaal zichzelf is. De mensen in haar dorp die zeggen: “Dat is toch de zoon van Jozef en Maria, wat verbeeld Hij zich wel.
Het is niets apparts, niets bijzonders, die conflicten. Het is wel pijnlijk, hoeveel ouders maken dat niet mee met hun kind. We lezen over een moeder die tot het bittere einde blijft. Zij laat haar kind niet in de steek. Een kind blijft een kind, haar kind, wat er ook gebeurt, zelf veroordeling en kruis. In het oog van de dood zijn meningsverschillen niet belangrijk, zijn praatjes in de buurt niet belangrijk, is het zelfs niet meer belangrijk wat je verwachtingen waren. Het is immers volkomen anders gelopen.
“God met ons”is de uitdrukking van het leven op aarde.Dat is precies wat we hebben gehoord in het evangelie. God die dat “met ons” aanbiedt, Maria die er op ingaat, het zonder mitsen en maren toestaat en Elisabeth die dat herkent. Dat is precies wat we in de Schrift lezen, dat Maria haar leven lang in al die menselijk herkenbare omstandigheden van ons, dat “ja” heeft volgehouden. Zij is blijven geloven dat tot vervulling zal komen wat haar vanwege de Heer is gezegd. “God met ons”, “God met haar” wordt uiteindelijk “zij met God”.
Vandaag vieren we dat zij met God is gegaan de weg ten einde toe. Laat het ons gegeven zijn de weg van Maria te volgen ten einde toe. AMEN.