Uit de verhandeling van de heilige Gregorius, bisschop van Nyssa († 394), over ‘De volmaakte gestalte van de christen’

Laten we met heel ons leven Christus verkondigen

Het leven van een christen onderscheidt zich van het leven van niet-christenen in het doen, het spreken en het denken. Eerst komt het denken; daarna het spreken dat de gedachten van de ziel met woorden onthult; en, op de derde plaats, na het denken en spreken, komt het doen dat de gedachten in werkelijkheid omzet. Telkens als we denken, spreken of handelen, moeten we bijgevolg altijd nauwgezet de goddelijke beginselen in het oog houden die naar de Heer verwijzen en waardoor Hij wordt gekend, zodat in ons denken, spreken of handelen niets zou geschieden dat niet in overeenstemming is met die verheven beginselen.

Wat moet hij dan doen aan wie het gegund werd de edele naam van Christus te dragen? Wat anders dan altijd en overal onderzoeken of elk van zijn gedachten, woorden en daden naar Christus gericht is of integendeel vreemd is aan Christus? Het is niet moeilijk dat onderscheid te maken. Een daad, een woord, een gedachte onder de invloed van een of andere drift kan hoegenaamd niet in harmonie zijn met Christus, maar draagt het kenmerk van de vijand die de parel van de ziel met driften als met slijk besmeurt en de schittering van de kostbare steen helemaal verdooft.

Integendeel, de afwezigheid van alle driften voert naar Christus, de bron van rust; wie uit Hem, als uit een zuivere en onvergankelijke bron, zijn gezindheid put, zal op Hem gaan gelijken, zoals het borrelende water in de bron gelijkt op het water dat daaruit in een kruik werd geschept.

De zuiverheid in Christus en de zuiverheid in wie aan hem deelheeft, is in wezen dezelfde; in Christus bestaat ze als in de bron, en uit Hem vloeit ze in ons over, doordat we in ons leven de heerlijkheid verwezenlijken van zijn gezindheid. Op die manier ontstaat er ook een harmonie tussen ons leven van binnen en ons leven naar buiten, omdat de uiterlijke ordening van ons leven beantwoordt aan de inzichten die Christus ons heeft ingegeven. Naar mijn mening bestaat hierin de volmaaktheid van het christelijk leven dat men in zijn gemoed, zijn woorden en zijn levensgewoonten de eigenschappen vertoont waardoor Christus zich onderscheidde.