Preek op zaterdag 23-12-2023, 4e zondag Advent B, diaken Eelke Ligthart
Openingswoord
Allemaal van harte welkom hier in de kerk en de mensen die via livestream met ons zijn verbonden. We vieren de H. Eucharistie op de 4e zondag van de Advent.
Vaak zit er tussen de vierde zondag van de Advent best nog wel een aantal dagen. Dit jaar echter zijn er na deze zaterdag geen dagen meer om a.h.w. de knop om te zetten en de deur al open te zetten voor het hoogfeest van Kerstmis.
In de eerste lezing horen we dat God geen paleis wil, wat David voor Hem wil bouwen. Het huis dat de Heer opricht is een huis van Koninklijke macht en dat houd stand. In het evangelie bezoek de engel Gabriel Maria met die hele mooie boodschap, een goddelijke belofte: “Zie, gij zult zwanger worden en een zoon ter wereld brengen, en Gij moet Hem de naam Jezus geven”. Maria kon het amper bevatten, maar realiseren wij ons wel wat de betekenis is van die komst van Jezus onder ons?
Preek
Zoals Maria in het evangelie van vandaag verschijnt, lijkt ze in ieder geval niet erg op het beeldje in de kerststal, met haar plek naast de kribbe, blozend van weelde, van ootmoed en lieflijke vreugd.
Ze is hier de vrouw met haar eigen unieke plaats in de geschiedenis van God met de mensen. “De heilige Geest zal over u komen en de kracht van de Allerhoogste zal u overschaduwen”, zegt de engel Gabriel tegen haar. Als we nog niet verdoofd zijn door een overmaat van Jingle Bells uit de luidsprekers van de supermarkt, dringt het misschien tot ons door. Dit woord herinnert aan de eerste bladzijde van de bijbel, aan de Geest die zweeft over de wateren, aan de Geest die de chaos van het begin overschaduwde.
Met het kind dat Maria ter wereld zal brengen, neemt God de draad weer op. Zij geschiedenis met mensen gaat door. De Geest van God die de schepping bevruchtte, die het volk voorging bij de uittocht van de slavernij uit Egypte, de Geest die de profeten bezielde, die koning David leidde, die Geest is het die Maria overschaduwt en die vlees en bloed zal worden in haar kind Jezus. In Maria’s Zoon wordt Gods bedoeling met de mens en de schepping weer zichtbaar.
Onze wereld is geen tuin van Eden meer, nee, het is nog lang niet het rijk van God. Altijd weer worden Gods bedoeling verduisterd. Zo was het toen, zo is het nu nog. Met alles wat wij in onze dagen op ons netvlies hebben, aan beelden van terreur en geweld, daarmee lijkt de wereld van Gods bedoeling met de mens heel ver weg.
Maar God geeft niet op. Hij laat niet varen het werk van zijn handen. Hij begint desnoods opnieuw. Telkens is er het initiatief van de scheppende God. Zo heeft Hij het beloofd aan onze vaderen, aan David zijn dienaar: De Heer kondigt aan dat, Hij voor u een huis zal bouwen.
Wat een mooi, maar vooral ook moedig verhaal trouwens, die eerste lezing van vandaag over David die geen tempel mag bouwen van God. Moedig van Israel om het maar gewoon in het geschiedenis boekje te laten staan, ook omdat Salomo ondertussen wel een tempel had gebouwd. Van God had het niet gehoeven die onderlinge strijd, zo’n huis van hout en steen. God was tevreden met zijn tent, die kon je nog eens verplaatsen. Zo was en is immers God: Hij is de ene die altijd en overal met ons mensen meetrekt. Als je niet uitkijkt, ga je je bij zo’n stevig bouwwerk al gauw inbeelden dat je God zijn plaats kunt wijzen.
Maar zo is het niet. Dat God onder ons een plaats heeft, danken we uiteindelijk aan zijn initiatief. Hij bouwt voor David een huis. God zelf houdt zijn geschiedenis met de mensen gaande. Het is Gods scheppende Geest die een nieuw begin mogelijk maakt, die weer die mens schept naar zijn hart.
Het is Gods scheppende Geest die een nieuw begin mogelijk maakt, die ons mensen schept naar zijn hart, beeld van God, geboren uit de kracht van de Allerhoogste.
Maar ondertussen kan God het toch ook niet zonder mensen. Hij heeft ons jawoord nodig. Het jawoord van mensen die ontvankelijk zijn voor de Geest.
Mensen die het met God wagen. God had het ja woord van Maria nodig. God heeft telkens, iedere dag ons ja woord nodig ook in het komende nieuwe jaar 2024, om mens te kunnen worden, naar zijn beeld, om zijn huis in deze wereld te kunnen bouwen.
Morgen is het Kerstavond. Afgaande op wat het nieuws, krant, TV en reclame ons voorhouden, zullen we allemaal weer verplicht zijn om het gezellig te hebben. Geen kwaad woord daarover.
Maar laten we hopen en bidden, dat we niet doof raken voor wat we vandaag hoorden: God waagt het telkens weer met mensen, in vreugde en verdriet.
Hij zal zijn tempel bouwen, een wereldwijd tehuis; mensen die Hem vertrouwen worden er kind aan huis. Amen.