Preek op 28-08-2022, 22e zondag door het jaar C, diaken Eelke Ligthart

Preek op 28-08-2022, 22e zondag door het jaar C, diaken Eelke Ligthart

openingswoord

In het Evangelie van vandaag horen we dat in de wereld van God de eersten de laatsten zullen zijn. In onze wereld lijkt dat veelal anders te zijn. Kinderen moeten de beste van de klas zijn. In sport moet je wel de eerste zijn, anders kom je nooit in de krant. In je werk moet je eigenlijk wel proberen om een hoge functie te bemachtigen, anders heb je geen geslaagde carrière. Door een bijzondere prestatie te leveren, kun je ook nog in het Guinness Book of Records komen. Zo zit een deel van onze wereld blijkbaar in elkaar. Het rijk van God is meer een verbeelding van een bruiloftsmaal, een feest. Wie daar echt welkom wil zijn, ziet in de maaltijd geen gelegenheid om zichzelf belangrijk te maken.

Een bescheiden houding, een manier van nederigheid vindt waardering bij de Gastheer. Daarmee worden we vriend van de Heer bij wie we ook deze avond/ morgen weer zijn uitgenodigd.

Preek

Dierbare medegelovigen, de eerste de beste willen zijn dat proberen we allemaal wel eens. Maar vandaag komt Jezus die ons vraagt om de laatste te durven zijn. Een vraag die helemaal niet past in onze wereld, waar we vooruit proberen te komen, waar door velen met ellenbogen wordt gewerkt om een ander voor te zijn, om de eerste te zijn i.p.v. de laatste. Vormen deze woorden van Jezus geen tijdbom onder onze wereld. We leven in een tijd van prijsstijgingen, velen vragen zich af of ze de dagelijkse noodzakelijke boodschappen nog wel kunnen betalen, asielzoekende mensen slapen buiten, bij gebrek aan opvang capaciteiten.

Toch moeten we beseffen dat het zo niet eindeloos kan doorgaan. Tegelijkertijd zeggen anderen dat er grenzen zijn bereikt en niemand nog meer wil inleveren. Iedereen beseft dat sommige grondstoffen opraken, maar wie is bereid om zijn auto te laten staan. Immers wat maakt dat ene autootje van mij nu uit op het wereldse milieu probleem.

Zou Jezus dan toch gelijk hebben, als Hij zegt dat we anders moeten gaan leven? Het bestaat niet alleen uit verdienen, maar meer uit dienen. Jezus zegt het herhaaldelijk: “Geven is beter dan ontvangen”. Maar er lijkt geen plaats te zijn in onze gedachten voor een economie van het genoeg. Er schijnt alleen plaats te zijn voor een economie van steeds meer van groei. Je kunt je afvragen of het dan nog om het belang van mensen gaat, of dat er nog onderlinge liefde in het spel is zoals Christus dat heeft bedoeld.

De mens in nood staat niet meer centraal, maar centraal staat of de procedures wel juist worden gevolgd. Als de gegevens maar op de juiste manier in de computer zijn ingevuld, dan worden de persoonlijke, vaak droevige verhalen van mensen nier meer gehoord. Vroeger zijn Vincentius verenigingen begonnen om daadwerkelijke hulp te bieden aan mensen die dat werkelijk nodig hadden. Tegenwoordig is dat de PCI, Parochiële Caritas Instelling. Samen met andere kerken hulp bieden aan mensen die dat echt nodig hebben.

Jezus probeert ons wakker te schudden. Hij zit aan tafel bij een van de Farizeeën met allemaal verschillende mensen. Dat is de droom van Jezus; geen mensen die elkaar links laten liggen, maar allen rond een tafel, als kinderen van een vader. Een feest van verbroedering, van bij elkaar horen, met respect voor elkaar. Maar tot zijn verbazing ziet Jezus dat andere gasten zich verdringen om op de beste plaatsen te gaan zitten. Ze vinden zichzelf blijkbaar erg belangrijk. Maar dan trekt Jezus van leer tegen de aanwezigen. Eerst krijgen de gasten er van langs. Ze willen blijkbaar allemaal haantje de voorste zijn. Wat een teleurstelling, in het koninkrijk van God gelden blijkbaar andere maatstaven. Maar ook de gastheer krijgt er van langs. Hij heeft alleen maar mensen uitgenodigd, die het al goed hebben, die hij kent, mensen van een zeker aanzien. Maar waar zijn de mensen die ziek zijn, mensen die geen werk hebben, mensen die gescheiden zijn. Kortom mensen die het niet hebben getroffen in hun leven.

Dat is wat god ons vraagt: Heb je mijn kinderen zien staan, heb je je ouders bezocht, heb je gezorgd voor je zieke broer of zus? Of zijn we als mensen ons hoofdzakelijk in dienst gesteld van de steeds maar meer en meer economie? Kortom, waarom zijn we niet opgekomen voor elkaars onvermogen?

Elkaar dienen, zelf op de laatste plaats gaan zitten en dienend aanwezig zijn. Het zijn sleutelwoorden die Jezus ons steeds aanreikt en laat zien. Sleutelwoorden tot een betere samenleving. De kerk van morgen zullen we niet herkennen aan de talloze hoge kerktorens, maar aan de manier waarop wij, volgelingen van Jezus instaan voor elkaar, instaan voor elkaars onvermogen, elkaars niet meer kunnen.

Telkens als we samenkomen om met Jezus maaltijd te houden, mogen, nee moeten we ons deze dienstbare houding in herinnering roepen. Breken en delen, zijn wat niet lijkt te kunnen tot gedachtenis aan Jezus.

Een herinnering aan een Jezus die ons om wil laten keren tot die houding. Ja soms ook de laatste willen zijn.

Jezus heeft dat waargemaakt, aan het kruis geslagen, klein gekregen, veracht door het volk. Maar toch is Hij de hoofdpersoon geworden van het bruiloftsmaal. De mens waar het hele leven, ons leven om draait. Het feest van de kleine, de geringe van de mensen die schijnbaar niet meer meetellen. Bij God zitten ze echte vooraan.

Immers Gods programma luidt anders: “De laatsten zullen de eersten zijn”.

Het is aan ons om dat programma om te zetten in daden. Amen.