Preek op 24-12-2023, Kerstnacht, jaar B, pastoor Frank Domen

Preek op 24-12-2023, Kerstnacht, jaar B, pastoor Frank Domen

Openingswoord

Dierbare medegelovigen, welkom in deze gezegende Kerstnacht, een moment van vreugde en verwondering. Het is een stille nacht, een heilige nacht. We zijn hier samengekomen om feestelijk te vieren, om te proberen ons te verbinden met de tijdloze boodschap van Kerstmis en om te kijken wat dit feest kan betekenen in ons leven van alle dag.

Het lied “Stille nacht, heilige nacht” wil ons eraan herinneren, dat er in het feest van Kerstmis meer schuilgaat dan sommige mensen beseffen. In een wereld, die constant in beweging is door oorlog en vrede, levensvreugde en natuurrampen van allerlei soort, biedt deze stille en heilige nacht ons een moment van bezinning, dankbaarheid, maar ook van inkeer, want het goddelijke Kind komt als een licht in onze soms zo duistere wereld. Je zou het misschien niet verwachten van een zo klein Kindje, maar het wil onze levens verbeteren.

In de actualiteit van vandaag, waar hectiek en allerlei onzekerheden heersen, nodigen het Kind en zijn Moeder, en ook Sint Jozef natuurlijk, ons uit tot innerlijke vrede te komen. “Het hagelde en ‘t sneeuwde en het was er zo koud”, zingen we in een Kerstlied, maar zij dachten: het is goed zo, we zijn tevreden, dankbaar, we gaan het hier mee doen, we proberen er het beste van te maken.

Laten wij allen ons hart openen voor de vreugde, de hoop en de liefde, die Jezus met zijn geboorte in de wereld heeft gebracht. We kiezen hier niet voor aardse machthebbers, die soms wel heel erg hun eigen gang gaan, maar voor een schijnbaar hulpeloos Kind, dat uit die hoge en veilige hemel is neergedaald omwille van ons geluk, ons welzijn.

Moge de boodschap van deze heilige Kerstnacht ons begeleiden in deze viering van de geboorte van onze Heer Jezus Christus. Laten we samen stil zijn, en ons hart laten vullen met de vreugde van deze heilige nacht.

Openingsgebed

Laat ons bidden. God, Gij hebt deze heilige nacht doen stralen door de luister van het ware licht. Wij bidden U: laat ons, die op aarde het mysterie hebben leren kennen van dit licht, ook de vreugde ervan genieten in de hemel. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon, die … Amen.

Preek

Het Woord is vlees geworden

Beste vrienden, in de drukte van onze hedendaagse wereld horen we vandaag een boodschap van hoop uit het boek van de profeet Jesaja. Daar lezen we over een groot licht, dat schijnt in het duister, over een Zoon, die ons is geschonken.

Deze profetie spreekt van de komst van Jezus Christus, het Licht der wereld. In een tijd van verdeeldheid, onzekerheid en angst, van boosheid om bijvoorbeeld een zich almaar voortslepend toeslagenschandaal en een woningmarkt, die vooral jonge mensen maar weinig of geen hoop biedt – steeds meer jongeren blijven bij hun ouders wonen – brengt dit goddelijke Kind hoop, vrede en redding. Juist in onze situatie herinnert deze boodschap ons eraan, dat er licht is in het duister.

De geboorte van Jezus Christus is het grootst mogelijke teken van Gods liefde voor ons. Hij kwam als een kwetsbare baby, maar zijn komst bracht een krachtige verandering teweeg. Hij is niet alleen een historische figuur, maar voor ons ook een tijdloze bron van inspiratie en hoop.

Laten wij Kerstmis vieren met de wetenschap, dat in Jezus Christus aan ons is geschonken een Zoon, die ons leidt van duisternis naar licht, van wanhoop naar hoop. Laten we in deze feestelijke tijd niet alleen de lichtjes en de eventuele cadeautjes onder de boom waarderen, maar ook het grootste geschenk, dat ooit aan de mensheid is gegeven: de liefde en genade van God, belichaamd in de geboorte van zijn Zoon.

Moge deze Kerst ons vullen met blijdschap, vrede en een diep besef van Gods liefde. En mogen wij, net als de herders en wijzen, zijn licht volgen en delen met anderen.

Maar hoe werkt dat nu, die vrede van het goddelijke Kind naar ons toe? We weten allemaal, dat er op het einde van deze viering niet plotseling een pakketbezorger met honderden pakketjes vrede binnenkomt.

De tweede Bijbellezing, die wij hoorden, is uit een brief van de grote apostel Paulus aan zijn vriend Titus. Die brief begint als volgt: “Dierbare, de genade van God, bron van heil voor alle mensen, is op aarde verschenen. Zij leert ons goddeloosheid en wereldse begeerten te verzaken en bezonnen, rechtvaardig en vroom te leven in deze tijd.”

Paulus zegt dus, dat het heil op aarde is verschenen – dat hoorden we ook al in de eerste lezing – maar dan zegt hij, dat we moeten proberen te leven als mensen, die God kennen, God en zijn geboden. God geeft ons een heleboel goede ideeën over hoe wij tot een wereld van vrede kunnen komen. Maar dan moeten wij ook zelf de handen uit de mouwen steken, Hem en elkaar met respect en medeleven behandelen. Hier geldt niet de slogan “geen woorden, maar daden”, maar “woorden én daden”, Gods woorden en onze daden.

Sommige mensen geven al gauw God de schuld van wat er in de Kerk en in de wereld gebeurt, maar God zegt: Als je mijn leerling wil zijn, draag dan je steentje bij aan een wereld van vrede. Begin thuis, op je werk, op straat, in de winkel, overal waar je komt, wees een vredelievend mens, ook al doen niet alle mensen mee, jij wel. Als er één schaap over de dam is … Jezus is voor ons de ster, wij mogen en moeten het op onze beurt zijn voor anderen: een licht in de duisternis.

Gistermiddag was er vlak bij onze begraafplaats een aanrijding tussen twee auto’s. Een jongeman reed met zijn vrijwel nieuwe auto tegen de auto van een mevrouw van een jaar of veertig. Zij stapte uit en zei lachend tegen die jongeman: “Dat ging niet helemaal goed, hé!” Wat een vriendelijkheid straalde zij uit terwijl zij toch zojuist was aangereden. Wat een geweldig goed voorbeeld.

Broeders en zusters, onze wereld lijkt – óók in de kersttijd – overschaduwd te worden door verdeeldheid, onrechtvaardigheid en onzekerheid. Maar die vriend van Paulus, Titus, herinnert ons eraan, dat Gods genade voor iedereen is. Het Kerstverhaal is niet alleen een eeuwenoud verhaal, lang leden, maar is ook en vooral een voortdurende uitnodiging om de genade, die God ons heeft geschonken te omarmen en uit te dragen.

Wij worden opgeroepen om dragers van hoop te zijn, om te leven als getuigen van Gods genade in een wereld, die hunkert naar liefde en vrede. Laat de geboorte van Jezus niet slechts een historisch feit zijn, maar een bron van inspiratie voor ons dagelijkse leven.

Als we de boodschap van de heilige Schrift, de Bijbel, goed beluisteren, tot ons laten doordringen, klinkt zij als een balsem voor de ziel.

Tussen haakjes, realiseren wij ons wel, dat we niet alleen een lichaam hebben, dat we moeten onderhouden met gezonde voeding en voldoende beweging, maar dat we ook een ziel hebben, een geest, die ook aandacht, verzorging, nodig heeft!? Een oud Latijns gezegde is “Mens sana in corpore sano”, wat betekent “een gezonde geest in een gezond lichaam”. De hele mens is lichaam én geest. We kunnen niet echt gelukkig zijn als niet ook onze geest zich goed verhoudt met God en medemens.

Vanmiddag nog las ik over een jonge arts, een neuropatholoog uit de Amerikaanse stad Maine. Voor hem was een mens alleen maar een verzameling van botten, bloed, vlees en zenuwen e.d. Maar op een vakantie in Costa Rica kreeg hij op het water een ongeluk en verdronk … bijna. Daar beneden had hij een Godsontmoeting, werd door een stem aangesproken. Hij besefte een ziel te hebben, een geest, en was in één klap bekeerd.

In het Lucasevangelie hoorden we over de geboorte van Jezus Christus, de Redder van de wereld, en juist nu, in onze actualiteit, valt deze boodschap op als nooit tevoren.

Zoals destijds keizer Augustus een volkstelling afkondigde en Jozef en Maria op weg waren naar Betlehem, bevinden ook wij ons in een wereld, die geregeerd lijkt te worden door machten buiten onze controle. Maar te midden van dit alles is er een Blijde Boodschap: “Heden is u een Redder geboren”.

De geboorte van Jezus Christus herinnert ons eraan, dat zelfs te midden van wereldse zorgen er hoop is. Hij kwam als een kwetsbare baby, niet in een paleis, maar in een stal. Deze bescheidenheid spreekt tot ons hart en herinnert ons eraan, dat Gods redding soms in de meest onverwachte vormen komt.

Voor ons, ouderen en jongeren, die worden geconfronteerd met de uitdagingen van de moderne wereld, is de boodschap van Kerst een uitnodiging om te geloven in de kracht van eenvoud, nederigheid en onbaatzuchtige liefde. Jezus kwam niet om een Koninkrijk op aarde te vestigen, maar om de harten van mensen te veranderen. En natuurlijk heeft dat invloed op onze leefwereld.

Mogen wij deze Kersttijd gebruiken om stil te staan bij de genade, die aan alle mensen is verschenen, en moge deze genade ons leiden naar een leven van liefde, gerechtigheid en blijdschap. Laten we samen Gods genade vieren en uitstralen naar anderen, zodat de wereld om ons heen gevuld wordt met de vrede en de vreugde van Kerstmis. Amen.