Preek op 24-05-2021, Maria, Moeder van de Kerk

Preek op 24-05-2021, Maria, Moeder van de Kerk

Openingswoord

Broeders en zusters, allemaal van harte welkom, ook de mensen die via de livestream met ons meevieren, fijn, dat jullie met ons zijn verbonden.

Op de tweede zondag in mei vieren wij altijd moederdag. Een heel belangrijke feestdag, want zonder moeders zijn wij nergens.

Sinds enkele jaren is er voor Maria ook een aparte moederdag. In plaats van Tweede Pinksterdag vieren wij vandaag Maria, Moeder van de Kerk. Ook al wordt het vandaag een regenachtige dag, wij willen haar in het zonnetje zetten. Bedanken voor alle lieve moederlijke zorgen. Wij willen onze liefde voor haar vernieuwen, haar beloven om altijd met haar in verbondenheid te leven, goed naar haar te luisteren, haar voorbeeld na te volgen. Dus hoe zij naar Jezus luisterde, zijn woorden in haar Onbevlekte Hart overdacht en ze een plaatsje gaf in haar dagelijkse leven. Zij was Jezus’ Moeder, maar tegelijk ook zijn trouwe dienares en vooral zijn beste vriendin.

De mooiste manier om Maria te eren is haar na te volgen, bij haar te blijven. Wie dicht bij Maria is, is vanzelf ook dicht bij Jezus.

Openingsgebed

Laat ons bidden. God, barmhartige Vader, uw eniggeboren Zoon heeft aan het kruis zijn moeder, de heilige maagd Maria, ook aangesteld tot onze moeder. Laat uw kerk door haar liefdevolle medewerking van dag tot dag toenemen in vruchtbaarheid, vreugde vinden in de heiligheid van haar kinderen en alle volkeren opnemen in haar schoot. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon …

Preek

Maria is de Moeder van de Kerk. Onze moeder is iemand die voor ons zorgt. Als er eens een keer wat is tussen de kinderen zorgt zij ervoor dat het weer goed komt, dat de kinderen bij elkaar blijven. We zeggen wel: moeder is de spil van het gezin. Zij is altijd aanwezig, geeft aan haar kinderen een gevoel van veiligheid en geborgenheid.

Misschien is dit voor een deel cultureel bepaald door het beeld dat wij van een moeder hebben. Het zegt iets over de relatie, die wij met onze eigen moeder hebben of hadden. Maar dat zal toch wel van iedere tijd en van alle plaatsen zijn geweest, omdat een moeder haar kind nu eenmaal negen maanden lang onder haar hart draagt, het ter wereld brengt, soms met heel veel pijn en moeite, en, zeker in de eerste tijd, de belangrijkste is om het kind te laten opgroeien.

Ook Maria is Moeder, de Moeder van Jezus. Maar omdat zij een wel heel erg bijzondere Zoon heeft, haar Zoon, maar ook Gods Zoon, is Maria meer. Op deze Tweede Pinksterdag vieren wij haar als Moeder van de Kerk, het wereldwijde Lichaam van de christenen, die niet alleen in de Blijde Boodschap van haar Zoon geloven, maar ook in woord een daad uitdragen. De heilige Geest van God fluistert ons niet alleen mooie gedachtes in, maar zet ons – in navolging van Jezus Christus – ook tot goede daden aan. Zoals Jezus weldoende rondging, zo horen wij dat ook te doen. In de Kerk is het altijd een kwestie van bidden én werken.

Het is al geweldig, dat Maria niet alleen de Moeder van Jezus Christus is, maar van heel de Kerk is, die wereldwijde familie van God op aarde en in de hemel een ook nog de Moeder van alle zielen in het vagevuur. Maar zij is zo groot, dat zij niet ‘alleen maar’ degene is die voor ons zorgt, bij ons is, de spil van de kerkelijke familie. Maria brengt in haar : persoon ook al die andere sterke vrouwen samen, die vóór haar hebben geleefd, en zelfs ook degenen die ná haar van fundamentele betekenis voor de Kerk van haar Zoon zijn of zijn geweest.

Moeder Maria, tot wie wij dagelijks het Weesgegroet bidden, het Ave Maria, heeft alles te maken met die allereerste moeder, Eva. Alle verhalen en gebeurtenissen in de Bijbel hebben met elkaar te maken. Als iemand in zijn leven een belangrijke verkeerde stap heeft gezet, dan is er altijd meteen vergeving mogelijk, maar het kan ook zijn dat er in een andere tijd en op een andere plaats een nieuwe kans wordt geboden. Als wij goed kijken, zullen wij dat altijd herkennen.

De apostel Petrus bijvoorbeeld ontkent in de nacht van Witte Donderdag op Goede Vrijdag tot drie keer toe, dat hij bij Jezus Christus hoort, maar na Pasen mag hij even zovele keren uitspreken, dat hij wel degelijk van Jezus houdt. En dan hebben wij natuurlijk nog de grote koning David, die in de fout gaat met de vrouw van een van zijn generaals. De profeet Natan biedt David – zo gauw deze zich rouwmoedig op de borst slaat – namens God van harte vergeving aan. Iedere week bidden wij op vrijdagmorgen in het kerkelijke getijdengebed die prachtige psalm 51 van David waarin o.a. staat: “God, ontferm U over mij in uw barmhartigheid, delg mijn zondigheid in uw erbarmen. Was mijn schuld volkomen van mij af, reinig mij van al mijn zonden. Ik erken dat ik misdreven heb, altijd heb ik mijn vergrijp voor ogen.”

Op deze feestdag hoorden wij in de eerste lezing uit het boek Genesis hoe de fout van Eva – en natuurlijk ook die van Adam – wordt hersteld wanneer Moeder Maria, samen met enkele andere vrouwen, Jezus trouw blijft tot onder het kruis. Er is slechts één mannelijke leerling, de geliefde van de Heer, Johannes, niet de Doper, maar de evangelist, die uit hetzelfde hout is gesneden.

En dan gebeurt er iets heel bijzonders. Iets wat nog veel belangrijker is dan het wonder van een lichamelijke genezing of het slagen van een operatie: toevertrouwen. De Moeder van Jezus wordt toevertrouwd aan die geliefde leerling. Zij, degene die zorg draagt, die alle mensen bij elkaar houdt, wordt toevertrouwd aan de leerling, die liefhad. En op zijn beurt wordt die geliefde leerling aan Moeder Maria toevertrouwd. Het moederschap van Maria wordt voor anderen opengesteld: wie ook een geliefde leerling wil zijn, mag ook schuilen onder de geestelijke mantel van Maria. De Kerk wordt een geestelijke Moeder. En ook onze heilige Moeder de Kerk is blij als zij ziet, dat haar kinderen de Blijde Boodschap van Jezus Christus overnemen en proberen na te leven.

Beste medegelovigen, vandaag de dag lijkt het er weleens op, dat de Kerk, ons gemeenschappelijke huis, ten onder dreigt te gaan. Veel mensen hebben de kerk verlaten en het coronavirus doet daar nog een flinke schep bovenop. Dan is een Moeder bezorgd om haar kinderen. Zij wil hen waarschuwen, goede raad geven. Waar wijst een moeder meestal op? Op rust en reinheid en regelmaat.

Wat die reinheid betreft: daar worden wij voortdurend op gewezen: handen wassen en de flesjes met desinfecterende gel staan overal klaar, óók in het kerkgebouw natuurlijk. Maar de reinheid moet vooral van binnen zitten. Die geliefde leerling, Johannes, weet daar alles van en heeft er ook over geschreven in zijn brieven. Dat kunnen wij nalezen in zijn brieven in het Nieuwe Testament.

Rust wordt in deze coronatijd ook aanbevolen: ‘blijf zoveel mogelijk thuis’ is een inmiddels bekende slogan en het coronavirus heeft ook al heel wat files op onze snelwegen opgelost. Maar ook die rust moet van binnen zitten. We moeten de sabbat onderhouden, de Dag des Heren. Dat is niet een opgelegde rust, maar iets waar wij zelf voor kiezen: we gaan op zondag naar de kerk en we gaan op zondag niet naar de winkel. Wel gaan we met het gezin iets leuks doen, al is het maar wandelen of fietsen. Zo komen wij tot rust in een veel te hectische wereld.

Dan hebben wij tenslotte nog de regelmaat. Jullie weten wel: dat heeft betrekking op een evenwichtig leven, een leven van liefde geven en van liefde ontvangen, van God, en liefst ook van mensen. Een leven van wijsheid en kracht en troost geven en een leven van hetzelfde ook ontvangen, in gebed of een goed gesprek of door een mooi boek. Dat is allemaal heel belangrijk voor onszelf en ook ten dienste van de mensen, die ons zijn toevertrouwd. Dit is niet alleen de belangrijkste weg om met de coronapandemie om te gaan, maar wat mij betreft ook de enige. Het is alleen Jezus’ weg, die ons ook kan helpen voorbereid te zijn op eventuele volgende crises.

Maria, Jezus’ Moeder, onze Moeder, de Moeder van de Kerk. Zij is en blijft een Moeder, ook lang nadat we al bij haar in de hemel zijn aangekomen. Danken wij haar vandaag eens extra voor al haar lieve moederlijke zorgen. Zoals Jezus Christus zijn Moeder en Johannes, de geliefde leerling, aan elkaar toevertrouwde, zo willen wij onszelf opnieuw aan haar toevertrouwen. En wie het vandaag of een andere keer heel stil weet te maken, die zal in zijn eigen hart haar stem horen zeggen: weet dat ik, Maria, altijd en overal, onder alle omstandigheden, jouw Moeder ben. Amen.