Openingswoord

Allemaal van harte welkom bij de viering van de H. Eucharistie op de 6^e zondag van Pasen.

Langzaam groeien we uit de sfeer van Pasen weg. In de evangelielezing van vandaag zie je dat ook terug. Jezus is bij zijn leerlingen, en Hij  heeft het over de tijd dat Hij niet meer bij zijn leerlingen zal zijn.

De tekst van vandaag is een klein gedeelte uit een gesprek dat hij met zijn leerlingen heeft op de avond van de voetwassing. Judas Iskariot is net vertrokken om Jezus te verraden. In de evangelielezing spreekt Jezus over de helper die de Vader ons zenden zal: de heilige Geest die ons alles zal leren en ons alles in herinnering  zal brengen wat Jezus heeft gezegd.

Preek

Elke keer als we een kruisteken maken, noemen we de H. Geest. Toch is het niet makkelijk om te zeggen wie de heilige Geest is. Ik wil proberen de betekenis van wat heilige Geest is terugbrengen tot wat die in de Bijbel is: de Geest van de Vader en van de Zoon. Want dat is het in de Bijbel. Het is heilige Geest omdat het de Geest van God is. Heilige Geest staat nooit los van de Vader of los van de Zoon.

Het is eigenlijk net als bij mensen. Als ik zeg: ik doe dit in de geest van mijn vader of van mijn moeder, dan bedoel ik te zeggen dat ik een beslissing neem, zoals ik denk dat mijn vader of moeder ook zou doen. Ook al kunnen ze niet meer tegen me zeggen wat ze willen of wat ze zouden doen, toch heb ik daar een idee over. Ik heb er een indruk van en vaak is die indruk helemaal niet ver van de waarheid. We weten vaak heel goed wat een ander mens zou willen of doen.

En zo is het met God ook. Leven in de geest van God wil zeggen: zo leven als God van ons vraagt, zo leven zoals we denken dat God het van ons wil. Jezus zegt tegen ons: ‘Ik geef jullie de kans en de mogelijkheid om te handelen alsof ik er bij ben en zeg wat jullie moeten doen.’
Heilige Geest is een ander woord voor het verbond, het verbond dat er is tussen God en mensen. De Geest van God is datgene wat wij als mensen op deze aarde van God merken en weten. Daarmee is het belang van de heilige Geest niet kleiner, maar groter dan we wel eens denken, want zonder heilige Geest is er geen geloof, geen vertrouwen, zonder heilige Geest kunnen we nooit de weg van God gaan. Hij is het verbindend element. In zijn heilige Geest is God aanwezig onder ons mensen opdat wij zijn weg gaan.

En die weg van God vat Jezus vandaag samen in een woord: vrede. Vrede laat ik u, mijn vrede geef ik u. Nu is het woord vrede in de Bijbel veel voller en rijker dan wat wij er vaak onder verstaan. Wij spreken al van vrede als er geen oorlog is. In de Bijbel staat het woord vrede, shalom, echter voor de volheid van het leven. Het woord is een voorafspiegeling van de wereld van God, de wereld zoals die eigenlijk moet zijn. Een wereld waar geen plaats is voor het leed dat mensen elkaar aandoen. Een wereld waarin we de volheid van het geluk en de blijdschap leren kennen. Veel groter en voller is dat Bijbelse woord vrede dan wij ons eigenlijk kunnen indenken. In het woord vrede ligt het verleden, het heden en de toekomst van God verborgen. Vrede is meer dan de afwezigheid van oorlog en conflict. Het is het besef dat het leven meer is dan wat wij hier en nu meemaken. Leven is pas echt leven als er ook een belofte, een toekomst in verborgen is. Leven wil zeggen uitzicht, toekomst en opnieuw beginnen.

Daarom moeten we ons binnen en buiten de kerk altijd de vraag stellen of we door wat we denken en doen op zoek zijn naar die echte vrede.

Het is ook die boodschap waarmee Paulus en Barnabas en hun metgezellen in de eerste schriftlezing teruggestuurd worden naar de gemeente van Antiochië: de geest van de heer is gelijkelijk gekomen voor zowel joden als heidenen. Het gaat er dus niet om elkaar voor te schrijven hoe we moeten leven. We delen allemaal in de genade van Jezus Christus. De belofte dat er een wereld zal zijn waarin echte vrede, echte shalom mogelijk is. Het is onze opdracht om in het hier en nu te leven, met uitzicht op de toekomst.

Nergens zien we dat beter dan bij kinderen. Kinderen zijn zichzelf, maar tegelijk schuilt er in hen de belofte dat er een dag komt dat het wel goed is op deze wereld. In kinderen mogen we een belofte zien. Kinderen leven in het hier en nu, en tegelijkertijd zie je in hen het verlangen om groot te zijn en verder te groeien.

Kinderen leren ons dat er steeds toekomst is, en dat geldt ook voor mensen wanneer die toekomst van het eigen leven beperkt is. In kinderen kun je immers zien dat het leven verder gaat, ook al weten we dat ons eigen leven eindig is. Het leven zelf gaat door. Net zoals het leven van Jezus ook niet was afgelopen met zijn dood. Zijn leven gaat door, als wij leven in zijn geest. En dat proberen we al tweeduizend jaar. En voor ons geldt ook dat de gave van zijn geest ons kracht geeft en ons steeds weer helpt de rechte weg van Gods goedheid terug te vinden. Gods geest geeft ons de kracht om niet gevangen te zijn in onszelf. Ook na ons gaat het leven door. Ook wijzelf zijn er een teken van dat leven nooit ophoudt en dat Gods geest ons steeds opnieuw de kracht geeft om het leven te aanvaarden zoals het is. Met zijn hoogte- en met zijn dieptepunten, met zijn goede en met zijn kwade dagen. Want eens zal de belofte uitkomen dat er leven is voor iedereen.

Het is die belofte en die hoop die God ons door zijn geest wil geven. Laten we er in zijn Geest het beste van maken, iedere dag opnieuw.  Amen.