Preek op 08-01-2023, Openbaring des Heren, Jaar A, pastoor Frank Domen

Preek op 08-01-2023, Openbaring des Heren, Jaar A, pastoor Frank Domen

Openingswoord

Beste medegelovigen, hier aanwezig en de mensen, die via de livestream met ons zijn verbonden, allemaal welkom.

En we hebben vandaag extra gasten bij de livestream. Vijf van onze jonge gezinnen – de families Knijn, van de Kraats, Buiter, Salomon, Nenetzin en Johnny, en al hun tieners, zitten dit weekend ergens in Drenthe in vakantiehuisjes. En dat allemaal vanwege de verjaardag van Sander, en ook Louran is vandaag jarig. Gefeliciteerd allebei. Fijn, dat jullie met ons zijn verbonden en we wensen jullie nog veel plezier daar in Drenthe.

Vandaag vieren wij, dat naar aanleiding van het aan de hemel verschijnen van een bijzondere ster drie Wijzen op zoek gingen naar de vervulling van een belofte én … hun zoeken werd beloond: zij vonden het goddelijk Kind en knielden neer om Het te aanbidden. Zij waren vol vreugde.

Moge God ook ons de weg tonen, die wij moeten gaan. Die weg is niet vanzelfsprekend, want wie met God op weg gaat, kan altijd voor verrassingen komen te staan. Laten wij ons leiden door God. Stellen wij ons open voor wat Hij voor ons in petto heeft.

Openingsgebed

Laat ons bidden. Heer onze God, over alle grenzen heen hebt Gij uw heerlijkheid geopenbaard. De Wijzen uit het Oosten hebben uw ster gezien, de volken der aarde hebben uw licht aanschouwd. Wij vragen U: laat uw Zoon onze leidsman zijn op onze pelgrimstocht naar U. Laat allen die nog niet geloven, uitzien naar uw licht en de weg vinden naar uw koninkrijk. Door onze … Amen.

KinderWoordDienst

Preek

Broeders en zusters, het verhaal van de Wijzen uit het Oosten heeft al vanaf het vroege christendom tot de verbeelding van de mensen gesproken. De vrome fantasie heeft van de Wijzen koningen gemaakt. Er staat namelijk niet in de Bijbel dat het koningen zijn, maar Wijzen. En ook hun namen, Caspar, Melchior en Baltassar, staan niet in de Bijbel, maar komen voort uit de volksdevotie. Evenmin wordt hun ras in de Bijbel vermeld, maar wij hebben hen een kleur gegeven: zwart, geel en wit.

Zojuist vóór de Mis wees pastoor Ignas Tilma ons erop, dat ook het aantal Wijzen een vraag is. Want in de Bijbel wordt alleen over ‘Wijzen’ gesproken. Er wordt geen aantal genoemd. Maar omdat er drie verschillende geschenken zijn hebben we gekozen voor ‘de Drie Wijzen uit het Oosten.’

Het is voor de Wijzen zeker geen gemakkelijke reis geweest. Als ze inderdaad uit Perzië kwamen, wat veel Bijbelgeleerden geloven, hadden ze bijna 1600 kilometer moeten reizen en zijn ze zo’n vier maanden onderweg geweest. Al die tijd droegen ze die kostbare schatten met zich mee: goud, wierook en mirre. Dat moet voor rovers verleidelijk zijn geweest. God weet wat de Wijzen hebben moeten doorstaan. En de reisomstandigheden waren in die tijd ook niet geweldig: slechte wegen, soms barre weersomstandigheden. Misschien dat ze af en toe in de verleiding kwamen om rechtsomkeert te maken.

En dan nog die onaangename verrassing, toen zij uiteindelijk in Jeruzalem aankwamen. Ze kregen te horen, dat er helemaal geen nieuwe koning was geboren! Was hun reis dan tevergeefs geweest!? Nou ja, bij nader inzien vonden de hogepriesters en schriftgeleerden wel een tekst bij een van de profeten, die luidde: “En gij Bethlehem, landstreek van Juda … uit u zal een leidsman te voorschijn treden, die herder zal zijn over mijn volk Israël.” Daar, in Bethlehem, moesten de Wijzen maar eens gaan zoeken.

De Wijzen, broeders en zusters, wat een toonbeeld van trouw en doorzettingsvermogen. Matteüs wijst ons erop: Koning Herodes, de schriftgeleerden en de mensen van Jezus’ eigen volk, zoeken het Kind niet. Zij blijven zitten waar ze zitten. Zij wilden altijd alles bij het oude laten. Dat zou hun macht zeker stellen, dachten zij. Maar daardoor liepen zij de ontmoeting met de lang geleden beloofde Redder van de wereld mis.

Vreemdelingen, buitenlanders, zijn wel op zoek naar de nieuwgeboren Koning. Zij knielen neer en betuigen Hem hun hulde. Zij zagen, dat er in de wereld méér was dan hun eigen macht, hun eigen troon. Geweldige mensen, deze drie zogenaamde heidenen.

Aan het verhaal van de drie Wijzen is in de loop van de eeuwen hier en daar wat toegevoegd; wij moeten dus oppassen, dat wij de eigenlijke boodschap van de evangelist niet uit het oog verliezen. En die boodschap is, dat Jezus Christus zichzelf niet enkel aan het joodse volk heeft willen openbaren, maar dat Hij onder ons is verschenen voor het heil van álle volken, rassen en talen.

Toen Matteüs zijn evangelie schreef ontstond er in de jonge Kerk wat onenigheid. Men vroeg zich af of de heidenen, die zich tot het christendom wilden bekeren, niet eerst moesten leren om de joodse wetten en voorschriften te onderhouden. Want – zo redeneerden sommigen – de Kerk van Jezus Christus was toch uit het jodendom voortgekomen. Dus: éérst jood worden en dan christen.

Maar als Matteüs over de Wijzen uit het Oosten schrijft wil hij duidelijk maken, dat het God zelf is, die de mensen van álle rassen en talen rechtstreeks naar zijn Zoon roept. Wij moeten dus geen onnodige grenzen leggen.

Vandaag stelt Matteüs ook aan ons een paar indringende vragen. Durven ook wij het aan om net als de Wijzen op zoek te gaan, vragen te stellen? Dat kan zijn vragen stellen aan de Kerk of aan de wereld, aan je medemensen of … aan jezelf. Durven wij het aan om ons gewone leventje – al is het maar een beetje – om te gooien en door eens wat te lezen in een heiligenboek of in de Bijbel of door wat extra’s te bidden of eens anders te bidden, ons leven voor een nieuwe genade van God open te stellen? Of laten ook wij alles bij het oude? Dan blijft in de wereldkerk en in onze parochie ook alles bij het oude. En we weten allemaal waartoe dat zal leiden!

Dit, beste medegelovigen, is geen pleidooi om alles anders te gaan doen. De wilde tijden van de zestiger en zeventiger jaren hebben wij achter ons. Maar zo af en toe mag er best eens een kleinigheidje veranderen in onze parochie of in ons eigen geloofsleven.

Misschien heeft God wel een onverwachte genade voor jou als je toch eens meedoet aan … de Bijbelcursus, die aanstaande dinsdagavond 10 januari om 19.30 uur weer gaat beginnen; of de maandelijkse aanbidding op vrijdag 13 januari; of je gaat meedoen aan de Geloofswandeling op woensdag 18 januari. Er zijn in onze parochie en in ons bisdom zoveel mogelijkheden om extra genade van God te vinden. Misschien moet je je kaartavond of iets dergelijks ervoor opgeven of naar een andere weekdag verplaatsen. Nou ja, wat dan nog! Wat is belangrijker?

Misschien verhoort God eindelijk je gebeden als je voortaan toch eens naar de Stille Aanbidding gaat, die je persoonlijk in het kapelletje bij de voordeur van de pastorie kunt doen. Waarom verwacht je dat God jou anders gaat behandelen, beter gaat helpen, als jijzelf niet bereid om ook maar iets in je levenswijze te veranderen!?

Broeders en zusters, alles wat leeft, groeit en ontwikkelt zich. Over een kleine drie maanden maken wij weer het ‘wonder’ van de lente mee: alles gaat groeien en bloeien. Wanneer komt in ons leven de lente?

Laten we op deze dag, nu wij de eerste heidenen vieren, die de Heer Jezus aanbidden, hun voorbeeld volgen op onze eigen reis naar Jezus.

Wanneer de weg van het leerling van Jezus zijn zwaar lijkt, stellen wij ons dan voor dat de Wijzen kilometer na kilometer door die goeiendhete woestijnen voortsjokten, vastbesloten om bij de nieuwe Koning te komen.

Wanneer de leugens van de duivel – dat wat wij hier in de kerk doen allemaal zinloos is en niets uithaalt, geen verbetering brengt – of de verleidingen van de wereld je van je geloof proberen te beroven, trachten wij ons dan voor te stellen hoe de drie Wijzen hun schatten bewaakten.

Wanneer de weg naar heiligheid langer blijkt te zijn dan we dachten, of wanneer het leven een onverwachte wending neemt, stellen wij ons dan voor, hoe de Wijzen vastberaden naar Bethlehem gaan om het Christuskind te zoeken.

De Wijzen waren dolgelukkig toen ze de Heer vonden. Op dezelfde manier zal ons doorzettingsvermogen worden beloond met de diepe vreugde, die voortkomt uit het kennen van de liefde van Jezus Christus. Dit is zeker een reis, die de moeite waard is om te maken! Amen.