Openingswoord

Broeders en zusters, welkom. Vandaag vieren wij het hoogfeest van Allerheiligen.

Nu ligt spreken over heiligheid niet zo best in de markt. De wereld waarin wij leven heeft een hoop interesses, maar heiligheid hoort daar niet bij. En misschien zijn wij daarom bang om voor ‘schijnheilige’ of voor ‘heilig boontje’ te worden uitgemaakt.

Hoe wij het noemen is niet belangrijk. Heilig zijn of een goed christen zijn is een kwestie van in je dagelijkse leven iets van het goede van God laten zien aan de wereld om je heen. Elk van ons is geroepen om een levend bewijs van God te zijn. En dan liefst niet van Gods gestrengheid, maar van zijn liefde.

Openingsgebed

Laat ons bidden. Almachtige eeuwige God, Gij laat ons vandaag de verdiensten van al uw heiligen in één plechtige viering gedenken. Wij bidden U: schenk ons uw overvloedige barmhartigheid, waarnaar wij verlangend uitzien, omdat een ontelbare menigte voor ons ten beste spreekt. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon … Amen.

Preek

Een tijd geleden was er ergens een tentoonstelling van Middeleeuwse kunst. Prachtige voorwerpen van vroeger waren er te zien: misgewaden in brokaat, boeken met miniaturen met goud belegd, beelden uit hout gesneden.

Wat de kritische kijker had kunnen opvallen was, dat er allemaal afbeeldingen van heiligen waren: heiligen alleen, heiligen op een altaar of aan een kerkportaal. Maar voorstellingen van Christus of van God waren er bijna niet.

Zouden de Middeleeuwers de belangrijkste persoon van ons geloof vergeten hebben en zich tevreden hebben gesteld met de verering van de heiligen? Maar, beste medegelovigen, hoe beter je naar al die afbeeldingen kijkt, hoe duidelijker het je wordt, dat er in al die heiligen iets van Jezus Christus te herkennen is. De Middeleeuwers waren ervan overtuigd, dat de heiligen de beste kenners zijn van Gods geheimen. Niemand kan een mens dichter bij God brengen dan een heilige. Op een eenvoudige manier hebben de heiligen laten zien hoe je de Blijde Boodschap van Jezus Christus in je dagelijkse leven in praktijk kunt brengen.

Wij kunnen de heiligen dus niet missen. Zij laten ons zien, dat een mens inderdaad een gelukkig mens kan zijn als hij leeft met God, ook al zijn er gebeurtenissen in het leven, die ons tegenzitten. Als wij zoveel mogelijk zelf het goede doen, en vooral als wij een groot geloof hebben, een diep vertrouwen, te midden van moeilijkheden – dan kunnen wij al in dit leven Gods Zegen ervaren.

Heiligen hebben ons veel te zeggen. Kijken wij naar het onwrikbare geloof van Bernadette Soubirous, de armoede en eenvoud van Sint Franciscus, de mateloze naastenliefde van koningin Elisabeth van Hongarije, de heldenmoed van pater Damiaan de Veuster, die voor de melaatsen op het eiland Molokai ging zorgen totdat hij ook zelf besmet raakte en stierf.

Een diamant, broeders en zusters, is geslepen in verschillende vlakken. Het licht wordt daardoor in meerdere richtingen weerkaatst, telkens met andere kleuren. Zo is het ook met de heiligen. De ene weerkaatst het licht van Gods barmhartigheid, een ander het licht van Jezus’ armoede.

Iemand vroeg ooit aan een kind: “Wat is een heilige?” Kijkend naar de heilige in het glas-in-lood-raam waardoorheen de zon naar binnen scheen, antwoordde het kind: “Een heilige is iemand door wie het licht heen schijnt”. Onvoorstelbaar wat kinderen soms kunnen zeggen.

Dat is ook onze roeping, broeders en zusters, door ons heen mag het licht schijnen van Gods genade. Wij zouden zo moeten spreken, denken en handelen, dat de mensen door ons te zien en te horen aan het bestaan van God worden herinnerd.

Er is een tijd geweest, dat mensen alle heiligenbeelden uit de Kerk verwijderden. Waarom? Omdat er aan een heiligenbeeld misschien ook dingen zijn, die niet kloppen. Een beeld statisch, staat stil en dat terwijl onze heiligen vaak juist ondernemende mensen waren. Beelden zijn soms met goudverf opgeschilderd, terwijl de heiligen in hun leven vaak bewust in armoede hebben geleefd.

Wat zo kenmerkend is voor een heilige is dat hij een luisterend oor heeft voor de roepstem van God en tegelijk een waakzaam oog heeft voor het leed onder de mensen, een helpende hand om mensen te dienen.

Gelukkig komen er langzaam aan weer meer mensen, die een of ander heiligenbeeldje in huis hebben staan. De behoefte aan het religieuze wordt langzaam, maar zeker groter. De heiligen geven ons, gelovigen, houvast in het leven. Geven wij de mensen om ons heen een beetje houvast door op onze eigen manier het licht van Gods genade door te geven.

Tenslotte nog een kort verhaal.

In een ver land lieten een koning en een koningin een prachtig paleis bouwen. De mooiste zaal van hun paleis zou de spiegelzaal worden. Aan de beste spiegelmaker van het land vroegen ze om de grootste spiegel te maken die hij maar kon maken.

Een tijd later was de spiegel klaar. Maar toen de dragers die in het paleis droegen, viel die uiteen in meer dan duizend stukken. En de droom van de koning en de koningin over de prachtige spiegelzaal viel ook in stukken uiteen. Iedereen in het paleis keek verdrietig naar de stukjes spiegel op de grond.

Toen zei de architect: Laten we de scherven één groot mozaïek maken. Iedereen in het paleis begon heel voorzichtig de stukjes op te rapen. Een paar kunstenaars maakten er een prachtige mozaïek van. Zo werd de spiegelzaal het lichtend hart van het paleis, want ieder stukje spiegel weerkaatste op zijn manier elk licht in de zaal.

Zo, beste medegelovigen, is het ook met ons. Zoals al die kleine stukjes van de spiegel verschillend waren, zo zijn ook wij allemaal anders. Ieder van ons straalt zijn of haar licht op een andere manier uit. Maar allen samen vormen wij dat prachtige mozaïek, een bonte verzameling van Gods schepping. Dragen wij allemaal ons steentje bij aan de heiligheid van de Kerk, de Koninkrijk Gods op aarde. Amen.