Openingswoord

Children of a lesser God

Welkom bij de viering van de 23e zo door het jaar, de liturgische kleur is groen. Doof zijn en niet kunnen praten is een grote handicap, het sluit je uit van het gewone maatschappelijke leven. Vandaag gaan de lezingen over genezingen, in de evangelielezing geneest Jezus een doofstomme en de mensen zijn verwonderd: ‘hij laat zelfs de stommen spreken’ zeggen ze.

Daarmee wordt gelijk het verband met de eerste lezing uit het oude testament de profetie van Jesaja gelegd: de blinde zal zien, de stomme zal spreken, de lamme zal lopen’ het is een visioen van het paradijs. Het is de messiaanse verwachting, die zijn vervulling vind in de evangelielezing van vandaag.

Ik zou met u eens willen nadenken over: zijn doofstommen, en mensen met een handicap: kinderen van een mindere God?

Overweging

In mijn tiener jaren heb ik de film ‘Children of a lesser God’ gezien. Het verhaal gaat over een complexe liefdesrelatie tussen een doofstomme vrouw en een sprekende en horende leraar op een doven instituut. Ik zie nog de beelden voor me de handen die druk gebaren maken, onverstaanbare klanken die uitgestoten worden, en niet begrijpen wat de ander duidelijk wil maken. Niet kunnen praten en doof zijn beperkt je enorm in je sociaal functioneren. Deze film stelt de vraag: zijn mensen met een handicap kinderen van een mindere of kleinere God? Je kunt je soms wel zo voelen als je maatschappelijk buitengesloten bent door een handicap of door ouderdom. Maar is dat wel zo: zijn mensen met een handicap kinderen van een mindere God?

Het tegendeel blijkt uit het evangelie van vandaag. De evangelist Marcus vermeldt het genezingsverhaal van een doofstomme. Hij wordt door anderen bij Jezus gebracht, zelf wist hij waarschijnlijk niet dat Jezus in de buurt was. Hij was een geslotene. En dan neemt Jezus hem apart. Hij zoekt niet de sensatie en ook niet de publiciteit. Hij werkt in het verborgene. Buiten de gemeenschap, gaat Jezus contact met hem leggen. Hij doet zijn vingers in zijn oren en raakt met zijn speeksel zijn tong aan. En dan bid hij hij zucht hij voelt de last en dan gebeurd het en spreekt Hij een woord: ‘effeta’, wat betekent ‘ga open.’

De stomme geneest, en komt weer terug in de gemeenschap. De mensen om hen heen zijn ‘stom’ verbaast. Jezus verbiedt hun erover te spreken. Maar daar luisteren ze niet naar het lijkt wel tegen dovemansoren gezegd.

Overal beginnen ze te vertellen wat Jezus gedaan heeft: ‘Hij laat stommen spreken en doven horen’. En daarmee wordt de lezing uit het oude testament in herinnering geroepen. De messiaanse verwachting: hij geneest de zieken.

Jezus spreekt het woord ‘effeta’ tegen de stomme wat betekent ‘ga open’. Door het woord dat hij spreekt gaat er iets open. In dit geval de oren en mond, maar ook de relatie tot de buitenwereld. Deze man kan weer contact leggen met zijn medemensen. Wat een verschil maakt dat in zijn leven uit. Ook in ons eigen leven kan het woord: ‘open u’ zorgen dat iemand weer meedoet. Het kan zijn dat iemand iets tegen je gezegd heeft en iets in je gezien heeft waardoor je een bepaalde bestemming in je leven ontdekt hebt. Dat kan een fijne leraar zijn een oom of tante een vader of moeder misschien een priester, iemand die iets in je zag en dat ook tegen je zei. We zien iemand openbloeien zeggen we dan wel eens. ‘Effeta’ ga open dat kan betekenen dat je durft te spreken waar je dat eerst niet kon, of dat je ogen open gaan voor de innerlijke schoonheid van een ander die je eerst niet zag.

Ik ken een mevrouw die slechthorend geboren is en van jongs af aan gepest op school, ze was buitengesloten en later kwam ze bij een gebedsgroep en daar voelde ze zich helemaal geaccepteerd en geliefd, ze werd gezien door mensen en daardoor voelde ze zich ook gezien door God die haar een plek had gegeven waar ze gehoord werd. Zij bloeide ook open.

Jezus zegt: ‘Effeta’, ga open: dat ons hart open mag gaan voor de aanwezigheid van Jezus Christus in de eucharistie

‘Effeta’: dat ons hart open mag gaan voor wat die ander echt wil zeggen. We horen vaak de woorden die een ander zegt, maar begrijpen we ook echt wat die ander bedoelt? Want hoe vaak luisteren we maar met een half oor naar wat een ander zegt. ‘Effeta’ dat onze oren en ogen open mogen gaan voor de liefde van God en wij mogen spreken over wat hij voor ons gedaan heeft.

Hier in Hugowaard en Raatstede zijn we mensen met gebreken en ouderdom: maar dat betekent niet dat wij kinderen zijn van een ‘mindere’ God. Nee zeker niet, laten wij de oren van ons hart openen en in het ontvangen van de communie Jezus tegen ons horen zeggen Effeta: ‘ga open voor Mijn liefde’. ‘Jij bent mijn geliefde zoon en dochter.’ Amen.