Preekje op 29-04-2021, donderdag na de 4e zondag van Pasen
Openingswoord
Vandaag viert heel de wereldkerk de heilige Catharina van Siena, als gewone gedachtenis, maar in Europa vieren wij het als feest, want zij is één van de patronessen van Europa.
Zij werd geboren in 1347 te Siena als 25e kind van een lakenverver. Op 16-jarige leeftijd trad zij toe tot de tertiarissen van de dominicaner orde. Dat wil zeggen dat zij wel volgens de regel van Sint Dominicus leefde, evenwel niet in een klooster, maar gewoon thuis.
Toch werd zij al gauw zo bekend om haar heilige levenswijze, dat velen haar kozen als leidsvrouwe en voorbeeld; zij werden de ‘Caterinati’ genoemd: zij vormden langzamerhand een vaste kring om haar heen. Daar bevonden zich adellijke jongeren onder, oude kooplieden, priesters, advocaten, kunstenaars en soldaten.
Wat hen in haar boeide was haar heiligheid, haar opgewekte humeur, haar pittige, rake uitspraken en de extases, die zij ontving tijdens haar gebed; daar waren velen getuigen van. Zij wijdde zich toe aan de armen van de stad en zij bezat de gave de meest verstokte zondaars tot inkeer te brengen.
Ook bewoog zij zich op het kerkdiplomatieke vlak. Zo wist zij paus Gregorius XI ertoe te bewegen zijn Franse standplaats Avignon te verlaten en terug te keren naar Rome. Dat deed ze door in gezelschap van haar gevolg ‘caterinati’ persoonlijk naar Avignon te gaan en de paus als het ware bij de hand te nemen en te geleiden op zijn weg naar huis.
Op talloze manieren probeerde zij bij te dragen tot de eenheid van de Kerk in de westerse wereld. In 1380 ontbood paus Urbanus VI haar zelfs naar Rome om te dienen als zijn raadgeefster. Daar stierf zij nog in hetzelfde jaar, waarna zij werd bijgezet in de kerk van Santa Maria sopra Minerva.
Zij heeft ruim honderd brieven nagelaten en een geschrift over mystiek, waarvan de kwaliteit zo groot is dat zij in 1970 door paus Paulus VI werd uitgeroepen tot kerkleraar. Sinds 1939 is zij ook patrones van Italië. Daarnaast is zij beschermheilige van haar vaderstad Siena.
Sinds 1999 staat zij te boek als patrones van Europa; sinds 1939 van Italië en sinds 1866 van Rome; daarnaast van tertiarissen van de dominicanessen, van wasvrouwen en stervenden. Haar voorspraak wordt ingeroepen tegen de pest en tegen hoofdpijn.
In 1946 publiceerden Gabriël Smit (rijmpjes) & Piet Worm (prentjes) een boekje over heiligen voor kinderen: ‘Roosjes uit de Hemeltuin’. Het bevat ook een rijmpje voor Catharina:
Die Jezus’ doornen droef en zwaar
Gedragen hebt zo menig jaar,
Die in uw voeten en uw handen
Zijn felste wonden voelde branden,
Bid, Catharina, bid voor mij,
Dat ik zijn lijden waardig zij.