Uit het boek ‘Over het christelijk leven’ van de heilige Gregorius, bisschop van Nyssa († 394)
Vecht de goede strijd van het geloof
‘Zo is wie in Christus is, een nieuwe schepping: het oude is voorbij’ (2 Kor. 5, 17). Met ‘nieuwe schepping’ bedoelt Paulus de inwoning van de heilige Geest in een zuiver en onberispelijk hart, dat vrij is van alle kwaad, verdorvenheid en schande. Want als iemand de zonde verafschuwt, zich naar vermogen vertrouwd maakt met de beginselen van de deugd en zijn leven omvormt om de genade van de heilige Geest te ontvangen, is hij helemaal nieuw geworden en herschapen. Paulus zegt het ook zo: ‘Doet het oude zuurdeeg weg om vers deeg te worden’ (1 Kor. 5, 7). En verder: ‘Wij moeten ons feest niet vieren met het oude zuurdeeg, maar met het zuivere brood van reinheid en waarheid’ (1 Kor. 5, 8). Dit komt geheel overeen met wat er gezegd is over de ‘nieuwe schepping’.
De bekoorder plaatst veel valstrikken voor onze ziel, en de menselijke natuur is op zich te zwak om hem te overwinnen. Daarom spoort de Apostel ons aan onze ledematen te wapenen met de hemelse wapenrusting. ‘Bekleedt u met het harnas van de gerechtigheid,’ zegt hij, ‘de voeten geschoeid met ijver voor het evangelie van de vrede, en omgordt uw lendenen met de waarheid’ (Ef. 6, 14-15). Zie je hoeveel middelen tot redding de Apostel je voorstelt? Alle leiden ze je op één weg en naar één doel. Daarmee is het niet moeilijk de levensloop naar de top der geboden te voltooien. Paulus zegt op een andere plaats: ‘Laten wij vastberaden de wedstrijd lopen waarvoor we hebben ingeschreven. Zie naar Jezus, de aanvoerder en voltooier van ons geloof’ (Heb. 12, 1-2).
Wie de schittering van dit leven geheel veracht en van alle aardse glorie afziet, moet niet alleen afstand doen van zijn leven maar ook van zijn ziel. Afstand doen van zijn ziel betekent: nooit zijn eigen wil zoeken maar de wil van God, en die gebruiken als een goede stuurman. Ook betekent het: niets bezitten buiten het algemeen gangbare. Zo is het gemakkelijker de opdrachten van de overheid in vreugde en hoop te volbrengen, als een slaaf van Christus, vrijgekocht om het gemeenschappelijk belang van de broeders te dienen. Dit is het wat de Heer verlangt als Hij zegt: ‘Wie onder u de eerste en grootste wil zijn, moet de laatste van allen en de dienaar van allen zijn’ (Mc. 9, 35).
Deze dienstbaarheid aan de mensen mag geen enkel loon opbrengen; zo’n mens moet aan allen onderdanig zijn en zijn broeders dienen als iemand die een schuld aflost. Mensen in een leidinggevende positie moeten harder werken dan de anderen, maar ook nederiger zijn dan hun ondergeschikten. Als een knecht moeten zij hun leven beschikbaar stellen voor anderen, en wie aan hun zorgen zijn toevertrouwd, beschouwen als een door God toevertrouwde schat.
Zij die leiding geven, moeten voor hun broeders zorgen als goede opvoeders van jonge kinderen die hun door de ouders zijn toevertrouwd. Als gij zo met elkaar omgaat: als de ondergeschikten met vreugde gehoorzamen aan de bevelen van hun meesters, als de meesters hun broeders gaarne naar de volmaaktheid leiden, als gij niet voor elkaar onderdoet in het bewijzen van eer, dan zult gij een engelenleven hebben op aarde.