Preek op 15-12-2016, donderdag in de 3e week van de advent, diaken Eelke Ligthart
Dierbare medegelovigen, allemaal van harte welkom bij de viering van de H. Eucharistie. Vandaag geen feest, geen gedachtenis aan een heilige, een gewone donderdag in de derde week van de Advent. Zo gewoon is het echter niet. We hebben zojuist het stukje evangelie van Lucas gehoord waar Jezus tot de menigte spreekt over Johannes die in de gevangenis zit. Afgelopen zondag, de 3e zondag van de Advent, was er de gelijke passage uit het evangelie van Matteus.
Jezus ontmoet de leerlingen van Johannes de Doper en die leerlingen vragen aan Jezus of Hij, Jezus, de vervulling is van de verwachting die Johannes de Doper heeft uitgesproken. Maar Jezus verwijst naar het optreden, daar in de woestijn, van Johannes en dat ze de tekens moeten verstaan: Blinden en lammen, doven en melaatsen worden genezen en aan armen wordt het evangelie verkondigd. Op de vraag van de leerlingen van Johannes over wie Johannes dan wel is, stelt Jezus vragen aan de leerlingen om blijkbaar hen tot besef te laten komen wat daar gebeurt in de woestijn, met die wat vreemde man Johannes.
Hij leeft in de woestijn, heeft als kleding een kameelharen mantel en eet sprinkhanen en wilde honing. Bovendien maakt hij de mensen van het gezag attent op hun foute gedrag en preekt dat ze zich moeten bekeren.
Maar jezus vraagt hen eigenlijk: wat zie je daar eigenlijk in de woestijn, iets gewoons of iets buitengewoons. Het is iets buitengewoons, niet om je schouders op te halen, maar om tot bezinning te komen en tot bekering te komen. Een profeet is immers iemand die namens God het woord voert en een oordeel velt over het heden. Johannes ziet juist en precies wat er nu aan de hand is en trekt daaruit zijn conclusies voor de toekomst.
Volgens Jezus is Johannes zo’n profeet, een bode van God voor de mensen. Hij is zelfs meer dan dat. Hij is de vervulling van het visioen van de profeet Maleachi, dat er een nieuwe Elia zou komen, de grootste meest bijzondere spreker namens God uit de geschiedenis tot dan toe.
Voor de leerlingen betekent dit dat de Doper geweldige betekenis heeft. Voor de kleinen, de leerlingen van Jezus, het gewone volk dat naar hem luisterde erkenden Gods beschikking en lieten zich dopen met het doopsel van Johannes.
De Farizeeën en wetgeleerden lieten zich niet dopen en dachten daarmee het plan van God te kunnen verijdelen. Johannes heeft a.h.w. grote schoonmaak gehouden, zekerheden waar we ons aan vastklampen overboord gezet. Dat we weer het hart laten spreken en gevoel krijgen. Geen macht, maar liefde brengt Jezus straks in de stal van Bethlehem. Johannes verkondigd het in de woestijn, ontdaan van alle pracht en praal. Nederigheid is zijn boodschap, daar kan de liefde het winnen van het kwaad in de wereld. Amen.