Preek op 11-08-2024, 19e zondag door het jaar B, diaken Eelke Ligthart

Preek op 11-08-2024, 19e zondag door het jaar B, diaken Eelke Ligthart

Openingswoord

Allemaal van harte welkom hier in de kerk en de mensen die via life-stream met ons zijn verbonden. We vieren de H. Eucharistie op de 19e zondag door het jaar.

Vandaag horen we in de eerste lezing de tocht van Eliza door de woestijn. Het werd hem teveel , te zwaar, verzucht hij aan God. Ook in onze tijd, in onze dagen horen we mensen zuchten en klagen dat het te veel, te moeizaam, wordt. In de bijbel worden we vaak meegenomen naar de woestijn. De woestijn staat symbool voor de levensweg die iedere mens gaat. Woestijn doet ons denken aan verlatenheid, woestenij, geen voorzieningen die ons wel ten dienste staan in onze beschaafde wereld. Geen mogelijkheid om op te gaan in de ontelbare kansen van cultuur en vertier.

Integendeel: Woestijn is een confrontatie met mijn grenzen en beperkingen, mijn behoeften, lichamelijk en geestelijk. Woestijn is een leerschool in het kijken naar jezelf, In het leren onderkennen wat opgelegd en opgedrongen is. Vandaag geeft Jezus ons opnieuw aan waar het echte brood van het leven is te vinden, zodat we geen honger meer zullen hebben.

Preek

Dierbare medegelovigen, de grote profeet Elia ziet het niet meer zitten. Wat is er gebeurt? Elia is een van de weinige profeten die blijft opkomen voor de God van Israël, de God die ooit het volk uit Egypte, door de woestijn naar het beloofde land had geleid. Door al de zorgen van die toch staat hun geloof in God op een laag pitje en de Baälgodsdienst wint terrein, het lijkt voor hen een vluchtroute.

Toch had Elia een klinkende overwinning behaald op de Baalprofeten, met als resultaat een doodsbedreiging door koningin Izabel, de grote voorvechtster van die afgod Baäl.

Toch heeft Elia depressieve gevoelens gekregen. Tegenwerkende mensen , het gaat niet zoals hij had verwacht. Hij zegt: “Het wordt mij teveel Heer, laat mij sterven want ik ben niet beter dan mijn vaderen”.

Hoe herkenbaar is dit voor de mens van 2024? Waar komt die somberheid bij ons mensen soms vandaan. Je zal maar een vakantie hebben geboekt en afgelopen vrijdag een week geleden vanaf Schiphol naar je bestemming hebben willen vliegen en ontdekken dat via een computerstoring dat vliegen niet meer ging. Teleurstelling en somberheid , ik kan het mij levendig voorstellen.

Elia verlaat het gebied waar hij actief was, het noorden van Israël, en gaat naar het zuiden. Vervolgens gaat hij zelf tot aan de grens van Juda en dan de woestijn in, de eenzaamheid tegemoet. Hij zet zich neer onder een bremstruik. Het zitten wordt liggen, wordt zelfs slapen. Zowel in letterlijke, geografisch zin, als in lichaamshouding is Elia weggevlucht. Maar op de rand van de dood raakt een engel hem aan. Elia wordt gewekt en krijgt brood en water aangeboden. Een prachtig concreet gebaar van troost. Elia gaat weer liggen, maar de engel wekt hem weer met eten en drinken. De engel zegt hem zelfs om op te staan.

Sta op! Het is de wijze bij uitstek waarmee God telkens mensen weer aanspoort om in actie te komen. Ook wij mensen van 2024 hebben wel eens de neiging en ook de uitvoering om te zeggen nu even niet, laat mij maar even!!

Een reddende engel. Iemand die op je pad komt. Er worden geen grote woorden gesproken. Het is de simpele troost van eten en drinken en een voorzicht opwekkend woord, misschien een hand op een schouder.

Wie een depressie heeft gehad of iemand met een depressie in zijn omgeving kent, weet hoe moeilijk het is. Soms dringt er niets door. Je probeert wat je kunt, maar het help niet. En dan toch de moed houden….proberen het licht te zien, je onderneemt wat, op hoop van zegen.

Merkwaardig genoeg keert Elia niet terug naar huis, naar het noorden, maar hij gaat dieper de woestijn in: veertig dagen en nachten ver. Dit is een omgekeerde uittocht: niet naar Egypte, maar naar de Godsberg, de Horeb, daar waar ooit God, via Mozes het volk de wet gaf. Elia gaat in feite naar het ijkpunt van zijn bestaan als profeet van de Heer. Hij vlucht niet meer in een doodsverlangen en daarmee weg van zichzelf, maar durft de woestijn van zijn leven in te gaan, op zoek naar zijn identiteit. Deze identiteit is niemand anders dan God zelf. Waar vinden ook wij ons leven? Waar, en bij wie vinden we kracht op moeilijke momenten?

In het evangelie wijst Jezus naar zichzelf als het brood uit de hemel. God geeft zichzelf, om daaruit kracht te putten. Wij zijn verbonden met God zelf, de Schepper van wie alle leven komt. Niet zomaar leven, maar eeuwig leven, dat wil zeggen werkelijk leven, niet oppervlakkig, vluchtend in allerlei franje en vergetelheid, maar leven dat zin heeft omdat het van God komt. Dit leven is eeuwig, niet kapot te krijgen, voor altijd. God wil ons vasthouden, naar Jezus toetrekken iedere dag opnieuw. Hij is er in gelukkige dagen, vrolijke opgewekte momenten, maar ook om momenten dat het leven en de omstandigheden tegen zitten. Dat het leven moedeloos lusteloos en depressief is. Maar is er dan, net als bij Elia, een engel die ons weer op pad helpt?

Wij mogen in ieder geval zelf zulke engelen zijn. Mensen nabij zijn, niet wegvluchten, maar gewoon blijven op hoop van zegen en hopen op een wonde, Gods steun, met een engel aan onze zijde. Amen.