Preek op 02-03-2025, 8e zondag door het jaar C, pastoor Frank Domen
Openingswoord
Broeders en zusters, welkom allemaal. Zowel de mensen, die hier aanwezig zijn als de mensen, die thuis via de livestream met ons meevieren.
Misschien dat sommige parochianen zich weleens afvragen hoeveel mensen er nu eigenlijk naar de livestream kijken? Nou, dat is wisselend. Vorige week zaterdag waren het er 53 en afgelopen zondag 67, maar laatst waren er op een zondag 103. En achter één tv of ander apparaat kunnen meerdere mensen zitten.
Mooi, dat wij op deze zondag samen zijn in deze heilige Mis. Kijken we eens om ons heen: we zijn hier met ouderen en jongeren, verbonden door ons geloof en onze zoektocht naar waarheid en betekenis.
Deze heilige Mis is een moment om even stil te staan bij wat er in het leven echt belangrijk is; om te luisteren naar verhalen, die ons inspireren en om te putten uit de kracht, die ons hier door God wordt aangereikt.
Vandaag staan we stil bij woorden, die al eeuwenlang mensen raken en inspireren. Woorden over liefde, vergeving en de kracht van verbinding. Laten we ons openstellen voor deze boodschap en kijken hoe we deze kunnen toepassen in ons eigen leven, in onze relaties en in de wereld om ons heen. Laten we samen luisteren, bidden en zingen om het inzicht en de moed om het goede te doen.
Openingsgebed
Laat ons bidden. God, hemelse Vader, aan Jezus’ woorden hebben wij gemerkt, dat Hij van U is uitgegaan. Nooit heeft iemand gesproken zoals Hij. Geef, dat wij zijn boodschap trouw in ons hart bewaren en de gemeenschap worden waarin wij elkaar willen verstaan. Leer ons in alle omstandigheden de taal te spreken van de liefde. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon …
Kinder- en TienerWoordDienst
Preek
Broeders en zusters, vandaag verdiepen we ons in een aantal Bijbelteksten, die – eigenlijk zoals altijd – best wel belangrijk zijn voor ons dagelijkse leven. Het gaat dit keer over het gebruik van woorden, over fouten, en de hoop, die er altijd is, zelfs als het tegenzit.
De profeet Sirach zegt – in het boek Ecclesiasticus – iets, dat we misschien wel herkennen: “In het spreken ontdekt men het boze van de mens.” Klinkt best streng, toch? Maar hoe vaak hebben we inderdaad niet iets gezegd waar we later spijt van hadden? Iets stoms tijdens een verjaardagsvisite, een onaardige opmerking tegen een familielid, of een leugen om ergens onderuit te komen. Die woorden, dat kaf, dat uit de zeef valt, laten iets zien van wat er in ons omgaat. Niet leuk om te ontdekken, maar wel een kans om onszelf beter te leren kennen.
Het goede nieuws is dat we niet op grond van die momenten worden veroordeeld. Het is wel een oproep om na te denken over waarom we die dingen zeggen en hoe we het anders kunnen doen. Sirach zegt, dat we mensen pas echt kunnen beoordelen, nadat ze gesproken hebben. Dus geven wij mensen de kans om zichzelf te laten zien en horen, en geven wij ook onszelf die kans.
Dan de apostel Paulus, in zijn eerste brief aan de Korintiërs. Hij klinkt misschien als een oude man, die over de dood praat, maar luisteren wij toch maar even! Hij zegt eigenlijk iets wat zéér belangrijk is: “De dood is verslonden, de zege is behaald!” Wat hij bedoelt, is dat er hoop is, zelfs in de meest donkere tijden.
Het leven is niet altijd makkelijk. Er is stress, angst, onzekerheid, en soms lijkt het alsof de wereld uit elkaar valt. Zeker nu met al die spanningen tussen Amerika en Oekraïne, Rusland en China en Europa; en Noord-Korea en Iran laten zich ook niet onbetuigd. Maar Paulus zegt, dat er te midden van al die onenigheid iets is, dat sterker is: de liefde en verlossing van Jezus.
Die overwinning op de dood is niet alleen iets voor later, in de hemel. Het is iets voor hier en nu. Het betekent, dat we niet hoeven te leven in angst, dat we niet hoeven op te geven als het moeilijk wordt. Paulus roept ons op om standvastig en onwankelbaar te zijn, om rustig door te gaan met het werk des Heren.
Dat klinkt misschien niet heel spannend, maar wat hij eigenlijk zegt is: blijven jullie je alsjeblieft inzetten voor wat goed is, blijf geloven in jullie dromen, blijf vechten voor een betere wereld. Want jullie inspanningen hebben zin! Ze maken echt een verschil.
En dan het evangelie, een beetje bot misschien, recht voor z’n raap: “Waarom kijken jullie naar de splinter in het oog van je broeder en waarom sla jullie geen acht op de balk in jullie eigen oog?” En dan gebruikt Jezus zelfs een lelijk woord voor hen, die zo doen. Klinkt bekend, toch? Hoe vaak wijzen we niet naar de fouten van anderen, terwijl we zelf stiekem net zo schuldig zijn? Het is menselijk, maar Jezus zegt, dat het niet de bedoeling is.
Hij roept ons op om eerlijk naar onszelf te kijken; om onze eigen ‘balk’ te erkennen en aan te pakken. Dat is soms moeilijk, want het is makkelijker om anderen te bekritiseren dan om onze eigen tekortkomingen toe te geven. Maar als we de balk uit ons eigen oog hebben gehaald, kunnen we pas echt helder zien en anderen goed helpen.
We hebben toch weleens iemand afgekraakt om iets waar we zelf ook mee worstelen? Misschien spreken we kwaad over iemand, die onzeker is over bijvoorbeeld zijn uiterlijk, terwijl we onszelf ook weleens onzeker voelen … over wat dan ook. Of we hekelen iemand, die faalt, terwijl wijzelf ook weleens last hebben van faalangst. Dat kwade denken en spreken is misschien een soort afleiding, een manier om onze eigen fouten te vergeten. Maar Jezus zegt, dat dat niet de oplossing is. De uitweg is om onze eigen problemen aan te pakken, om onszelf te accepteren met al onze fouten en tekortkomingen én … om toch van onszelf én van die ander te blijven houden.
Jezus zegt ook, dat een goede boom goede vruchten voortbrengt, en een slechte boom slechte vruchten. Wat Hij bedoelt, is dat wat er in ons hart leeft, uiteindelijk naar buiten komt. Als we vol zitten met negativiteit als haat en jaloezie, dan zal dat zich uiten in onze woorden en daden. Maar als we vol zijn van met liefde, vreugde en vrede, dan zal dat ook te merken zijn.
Dus … de vraag is: waar vullen wij ons hart mee? Wat consumeren wij op internet? Welke boeken lezen wij? Waarnaar kijken wij op tv? Met welke mensen omringen wij ons? Kijken wij veel naar negatieve inhoud, of volgen wij inspirerende mensen, die ons aanmoedigen om het beste uit onszelf te halen? Brengen we tijd door met mensen, die ons negatief beïnvloeden, of met mensen, die ons steunen en aanmoedigen het goede te doen? De keuze is aan ons.
God weet: het is niet altijd makkelijk om positief te blijven, zeker niet in een wereld, die soms best verworden kan zijn. Kinderen bijvoorbeeld van 13 jaar, die leeftijdgenootjes doodsteken. Maar het is belangrijk om te onthouden, dat we niet alleen zijn. Er zijn altijd mensen, die van ons houden, die in ons geloven en die ons willen helpen. En er is God, die ons altijd steunt en die ons nooit in de steek zal laten.
Dus, samenvattend, wat kunnen we hier nu mee? Hoe komen we hier uit?
Zijn wij ons bewust van onze woorden. Het klinkt logisch, vanzelfsprekend, maar denken we na voordat we iets zeggen. Soms flappen we er zomaar iets uit. Proberen we opbouwend en liefdevol te zijn.
Zijn wij eerlijk over onze eigen fouten. Erkennen we onze tekortkomingen en proberen we ervan te leren.
Geven wij niet op. Blijven wij ons onder alle omstandigheden inzetten voor het goede.
Vullen wij ons hart met positiviteit. Omringen wij ons met inspirerende mensen en kijken en luisteren we naar positieve zaken.
Weten we, dat we niet alleen zijn. Er zijn mensen, die van ons houden en er is God, die ons steunt.
Wij, lieve mensen, wij zijn de toekomst. Wij hebben de kracht om de wereld te veranderen. Geloven in onszelf, geloven wij in onze dromen en geloven in de liefde van God. Amen.