Openingswoord

Allemaal van harte welkom hier in Hugo Waard en de Raatstede. We vieren de 20e zondag door het jaar, in een Woord- en Communie viering.

Wat is wijs? We vragen het ons wel eens af als we een moeilijke beslissing moeten nemen. Vaak is het heel eenvoudig welke keuze je moet maken, soms ligt dat een stuk ingewikkelder. Maar welke keuze je maakt heeft te maken met de manier waarop je in het leven staat, met de waarden en normen die je belangrijk vindt. Echte wijsheid is een levenshouding die in je hoofd en in je hart zit, een levenshouding die heel ons leven moet doordringen ook in de kleine dingen van alle dag. Wijsheid is verder kijken dan je neus lang is. Het is ook kijken naar de boodschap van de bijbel, de boodschap Jezus van Nazareth. Dat willen we ook vandaag weer doen.

Preek

Mensenvlees eten!!! Je moet er niet aan denken, maar in dit evangelie betekent het de kracht van een Ander, van Jezus, in je opnemen. De kracht van Jezus in je opnemen en uitstralen naar je medemens.

Iets dergelijks klinkt ook door in de evangelietekst van vandaag.

Als je al de woorden letterlijk neemt dan denk je aan kannibalisme. De joodse toehoorders hadden het er ook moeilijk mee. “Hoe kan hij ons zijn vlees te eten geven,” zeiden ze. Het is natuurlijk duidelijk dat het hier niet gaat om een vorm van kannibalisme. Zijn vlees eten en zijn bloed drinken, dat moet je dan niet letterlijk verstaan.

Maar wat is dan wel bedoeld met deze toch wel erg uitdagende woorden? De meeste van ons zullen denken aan de communie. Als het brood wordt aangereikt, wordt er immers gezegd: het lichaam, het vlees, van Christus. Als de wijn wordt aangereikt, wordt er gezegd: het bloed van Christus. Met dat in gedachte wordt er meestal naar deze teksten gekeken, en dat heeft ook vast en zeker een rol gespeeld toen deze woorden werden opgeschreven.

We moeten namelijk bedenken dat het Johannesevangelie in deze vorm is opgeschreven zo’n 60/70 jaar na Jezus’ dood, toen dus al vele jaren regelmatig eucharistie gevierd was. Het is dus niet zo vreemd dat die praktijk meeklinkt in de huidige tekst.

Wat Jezus oorspronkelijk precies gezegd heeft, weten we natuurlijk niet, maar hoogstwaarschijnlijk heeft Hij toen niet aan de communie gedacht. Hij heeft wel duidelijk willen maken dat Hij zijn volgelingen wilde voeden in hun geloof, in hun wil om te leven zoals Hij geleefd heeft.

“Ik ben het levende brood, Ik ben voedsel dat leven geeft, kracht geeft, leven dat goed is, kracht om het goede te doen. En als je echt wil leven, verbind je dan met Mij, Ik wil bron van kracht voor je zijn.” En Hij wijst daarbij heel concreet naar zichzelf.

Het gaat niet om een hersenschim, een soort droom, of een vage levensvisie of religie. Het gaat om die concrete mens van vlees en bloed, die mens Jezus van Nazareth, die op een heel bepaalde manier leefde, handelde, sprak, dacht, die heel eigen overtuigingen en idealen had. Die mens van vlees en bloed wil voedsel zijn voor zijn volgelingen.

En als wij Eucharistie vieren dan gaat het ook om die concrete Jezus. Daarom is het luisteren naar Zijn Woord minstens even belangrijk dan het te communie gaan om op die wijze met Hem verenigd te worden. Heel de viering is trouwens een vorm van communiceren, van met elkaar in verbinding staan, (dat is volgens van Dale de eerste betekenis van het woord communiceren.)

Dat contact, dat met elkaar in verbinding staan mag niet beperkt blijven tot wat vrome gedachten, tot wat gebeden om Zijn hulp in te roepen, dat mag best, maar het mag nooit los gemaakt worden van die concrete mens van vlees en bloed. Het te communie gaan, dat we onder de eucharistieviering doen, is een persoonlijke bevestiging van die communicatie. Het is zeggen: met die Jezus wil ik me verenigen, met die concrete mens zoals hij toen leefde, handelde en sprak, wil ik me echt verbonden voelen.

En dat verbonden voelen is niet zomaar iets vrijblijvends, het betekent ook: willen zijn zoals Hij, willen leven zoals Hij. Ik denk dat we dit wel eens te gemakkelijk vergeten, als we te communie gaan: namelijk die wezenlijke verwijzing naar die heel concrete Jezus en onze persoonlijke bevestiging en beaming ervan: ons zeggen: ja, zo wil ik ook zijn.

Dan is Hij ook voor ons echt levend brood, voedsel dat ons nu de kracht geeft om te leven zoals Hij geleefd heeft, om zijn idealen ook nu concreet in te vullen, om echte christenen te zijn. Amen.