Openingswoord

Welkom allemaal op deze eerste dag van de Veertigdagentijd, de Vasten. Vandaag is het Aswoensdag. Ook de mensen, die via de livestream meevieren, welkom!

Misschien dat sommige mensen zich weleens afvragen waarom deze woensdag zo anders is dan andere? Waarom krijgen we een kruisje van as op ons voorhoofd? Dat ziet er best wel een beetje vreemd uit, toch?

Nou, het Askruisje is een krachtig symbool. Het herinnert ons aan twee belangrijke zaken. Allereerst, dat we allemaal ooit zullen sterven, ons lichaam wordt weer stof en as. Dat klinkt misschien een beetje eng, maar het is de waarheid. Het leven is kort en kostbaar. Daarom is het zo belangrijk om er het beste van te maken, om goed te zijn voor elkaar en om te doen wat juist is.

Ten tweede, en dit is misschien nog wel belangrijker, herinnert het Askruisje ons eraan, dat we kunnen veranderen. De as komt van verbrande palmtakken, en staat symbool voor onze oude, slechte gewoontes, onze fouten en alles wat ons ervan weerhoudt de beste versie van onszelf te zijn. Het Askruisje is een uitnodiging om die oude gewoontes achter ons te laten en opnieuw te beginnen, een nieuw leven te leiden, dichter bij God en met meer liefde voor onze medemens.

Aswoensdag is het begin van de Vastentijd, een tijd van bezinning en vernieuwing. Het is een kans om na te denken over wie we zijn, wat we willen veranderen en hoe we dat het beste kunnen doen. Het is een tijd om te bidden, om te vasten – misschien iets opgeven wat we heel leuk vinden – en om meer goede daden te verrichten.

Laten we samen deze heilige Vastentijd aangrijpen om te groeien in liefde en vriendelijkheid.

GEEN SCHULDBELIJDENIS EN GEEN HEER ONTFERM U

Preek

Geliefde broeders en zusters, we staan aan het begin van de Vastentijd. Een periode van veertig dagen, waarvan sommigen van ons misschien denken: “Oh nee, weer die tijd waarin ik mijn chocola moet laten staan.” Maar wacht even! Vasten is zóveel meer dan dat. Het is niet zomaar een religieuze traditie uit grootmoeders tijd. Het is een kans om ons leven een nieuwe start te geven, een doorstart, om dichter bij God te komen, en om een verschil te maken in de wereld om ons heen.

Waarom vasten? De diepere betekenis

Laten we eerlijk zijn, de wereld om ons heen schreeuwt om onze aandacht. We worden constant gebombardeerd met prikkels: allerlei activiteiten op internet, tv series, eten, winkelen … het houdt maar niet op. Al die prikkels kunnen ons afleiden van wat echt belangrijk is. Vasten is een manier om even op de ‘pauze’-knop te drukken.

• Verbinding met God: Vasten is een vorm van gebed, een manier om God te laten zien, dat we Hem serieus nemen. Door tijdelijk afstand te nemen van zaken, die ons plezier geven, creëren we in ons leven ruimte voor God. Het is een moment om na te denken, te bidden, en te luisteren naar wat Hij ons te zeggen heeft.

• Zelfbeheersing en discipline: In een wereld waarin veel van onze verlangens snel vervuld kunnen worden is vasten een krachtige oefening in zelfbeheersing. Het leert ons om ‘nee’ te zeggen tegen onze impulsen en verlangens. Dat is niet altijd makkelijk, maar het maakt ons wel sterker. En die kracht kunnen we gebruiken op andere gebieden in ons leven, zoals onze familie, werk, school en sport.

• Solidariteit met anderen: Vasten kan ons ook bewust maken van de voorrechten, die we hebben. Door bijvoorbeeld een maaltijd over te slaan, ervaren we een klein beetje wat mensen meemaken, die elke dag honger lijden. Dit kan ons motiveren om ons in te zetten voor gerechtigheid en om iets te doen aan de armoede in de wereld.

• Innerlijke heling: Vasten kan ook een genezende werking hebben. Door afstand te nemen van gewoontes of verslavingen, krijgen we de kans onszelf beter te leren kennen. We ontdekken welke patronen ons vasthouden en welke stappen we kunnen zetten om daarvan los te komen.

Verschillende vormen van vasten: meer dan alleen eten

Nu denken we misschien: “Oké, ik snap het. Maar wat moet ik dan opgeven?” Het goede nieuws is dat er verschillende vormen van vasten zijn. Het gaat erom, dat we iets kiezen, dat voor ons een uitdaging is en dat ons helpt ons op God te richten.

De eerste vorm van vasten betreft voedsel. Dat is de meest bekende. We kunnen bijvoorbeeld een bepaalde soort eten of drinken opgeven, zoals snoep, vlees, frisdrank of fastfood. Of we kunnen – als we 16 jaar of ouder zijn – een maaltijd overslaan, zoals het ontbijt of de lunch. Letten we er wel op, dat we dit op een gezonde manier doen.

Een tweede vorm van vasten heeft betrekking op Social Media, bijvoorbeeld Instagram of Facebook en dergelijke. Zijn we er min of aan meer verslaafd? Proberen we eens in een week om een paar dagen – bijvoorbeeld op maandag, woensdag en vrijdag – zonder te leven. We zullen versteld staan hoeveel tijd we overhouden en hoeveel rust we ervaren. Gebruiken we die tijd om te lezen, te bidden, of om iets te doen voor een ander.

Een derde vorm betreft Entertainment. Kijken we urenlang naar series op Netflix of spelen we te veel uren allerlei spelletjes, al is het maar een kaartje leggen? Dagen we onszelf uit om dit te beperken. Lezen we een mooi boek, gaan we naar buiten, spreken we af met familie of vrienden, doen wij wat vrijwilligerswerk. Er is zoveel meer te beleven dan alleen op een stoel te zitten.

Een vierde vorm van vasten betreft ons klagen, negatief zijn: dagen we onszelf uit om positiever te zijn. Proberen wij om elke dag minstens één ding te vinden waar we dankbaar voor zijn. Geven we anderen af en toe een complimentje, helpen wij iemand in nood, zijn wij vriendelijk. We zullen merken, dat het niet alleen ons eigen humeur verbetert, maar ook dat van de mensen om ons heen.

Nummer vijf betreft tijd. Misschien het grootste waarin we kunnen vasten. Tijd is kostbaar en we besteden het vaak aan dingen, die niet echt belangrijk zijn. Proberen wij eens om meer tijd te besteden aan dingen, die er wél toe doen: tijd met onze familie, tijd om te bidden, om te studeren, om anderen te helpen.

Nummer zes: geld. Als je een zakcentje hebt, kijk of je wat weg kunt geven aan iemand, die het nodig heeft. Dat kan door te doneren aan een goed doel, of door een vriend of familielid te helpen.

Hoe beginnen we de Vastentijd? Enkele praktische Tips

Vasten is niet iets wat we zomaar doen. Het vraagt om voorbereiding en planning. Enkele praktische tips kunnen ons op weg helpen.

1) Stellen we een realistisch doel. Beginnen we klein en zijn we reëel over wat we kunnen volhouden. Het heeft geen zin om onszelf onmogelijke doelen te stellen.

2) Maken we een plan. We kunnen opschrijven wat we willen opgeven en waarom. Bedenken we hoe we de tijd, die we overhouden, willen besteden.

3) Zoeken we steun: We kunnen familie of vrienden vragen met ons mee te doen. Samen is het makkelijker dan alleen.

4) Zijn we ook lief voor onszelf. Het is niet erg als we een keer struikelen. Staan we dan weer op en gaan we door waar we gebleven zijn. Het gaat erom, dat we ons best doen.

5) Reflecteren wij. Nemen wij elke dag even de tijd om na te denken over onze ervaringen. Wat leren we over onszelf? En over God?

Vasten: Een Uitnodiging tot Vernieuwing

De Vastentijd, beste medegelovigen, is geen straf. Het is een uitnodiging om stil te staan bij wat in het leven belangrijk is. Een uitnodiging om te groeien in ons geloof. Een uitnodiging om in de wereld een verschil te maken.

Laten we deze Vastentijd aangrijpen als een kans om te vernieuwen, te groeien en te bloeien. Laten we meer dan chocolade afslaan. Laten we investeren in onze relatie met God, in onze relaties met anderen, en in onszelf. Laten we een Vastentijd beleven, die ons het echte leven geeft. Amen.