Preek op 19-08-2018, 20e zondag door het jaar B, pastoor Frank Domen
openingswoord
Broeders en zusters, welkom. In de eerste lezing van vandaag gaat het over wijsheid. In de tweede lezing over hoe wij ons moeten gedragen. Wijsheid en gedrag, die twee horen bij elkaar. Wie niet wijs is, zal zich niet goed weten te gedragen.
Nu is er veel wijsheid in de wereld. Ook valse waar wijzelf en de gemeenschap niet mee gebaat zijn. Wij allemaal hebben vaker ervaren, dat de wijsheid van de wereld het lang niet altijd bij het rechte eind heeft.
Er is er slechts één, die leidt tot eeuwig geluk. En dat is uiteraard Jezus’ wijsheid. Vragen wij God ons te helpen naar die wijsheid te leven. Volgen wij Hem, die ons liefheeft met zijn eigen leven.
openingsgebed
Laat ons bidden. Heer God, tot alle volkeren richt Gij uw uitnodiging. Gij bereid voor hen het gastmaal van brood en wijn, begin van eeuwig leven. Geef ons het geloof om op uw roepstem in te gaan, leer ons beseffen, dat Gij ons in deze Eucharistie uw eigen leven meedeelt. Dan zal ons leven van alle dagen een lofzang worden, U ter eer. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon … Amen.
preek
Broeders en zusters, vandaag weer een gedeelte uit de toespraak van Jezus over zichzelf als het levende Brood uit de hemel: “Als gij het vlees van de Mensenzoon niet eet en zijn bloed niet drinkt, hebt gij het leven niet in u”.
Die woorden klinken misschien hard, want hoeveel mensen zijn er niet, die níet dat hemelse brood eten!? Ofwel omdat zij er niet in geloven, ofwel omdat zij misschien in een land leven waar nauwelijks christenen zijn en zij hebben er dus zelden iets over gehoord, ofwel uit gemakzucht, want wil je het eten, dan zul je toch de moeite moeten nemen naar de kerk te gaan.
Als mensen helemaal niet geloven is dat natuurlijk jammer. Maar er zijn er genoeg, die wel geloven, al is het maar een beetje, maar die zich niet willen binden. Zij willen met hun leven kunnen doen wat zij zelf willen. Zij zijn – misschien onbewust – dienaars van zichzelf.
Tegen jullie kan ik het wel zeggen, want jullie zijn hier: naar de kerk gaan is belangrijk! Het heiligen van de Dag des Heren is niet een voetnoot, een klein regeltje onderaan de pagina, maar is vastgelegd in de Tien Geboden van God. Te midden van die andere grote regels, die aangeven, dat wij niet mogen moorden, stelen, liegen en echtbreuk plegen, geen afgoden vereren, staat, dat wij iedere zondag God moeten eren. Geen vrijblijvend advies, maar een goddelijk bevel.
Of wij later in de hemel komen, hangt af van de vraag of wij hebben geprobeerd de geboden te onderhouden; van de vraag of wij hebben liefgehad. Jezus vertelt ons bijvoorbeeld het verhaal van de talenten. Die moeten wij goed gebruiken. Bij een andere gelegenheid zegt Hij, dat wij de minsten van de zijnen van harte moeten liefhebben.
Maar het jammere van veel hedendaagse christenen is, dat zij hun liefde beperken tot de naaste. De naaste wordt in onze tijd – gelukkig – niet door iedereen vergeten. Er zijn nog steeds veel mensen, die goed zijn voor anderen. Maar hoeveel naastenliefde er ook is … de wereld is nog steeds allesbehalve een paradijs. Veel mensen vergeten, dat het gebod van de liefde een dubbel gebod is: God liefhebben én de naaste als jezelf. De Tien Geboden, broeders en zusters, beginnen met drie geboden over God. Het eerste gebod is, dat wij Hem in ons leven de eerste moeten laten zijn; het tweede, dat wij zijn heilige Naam alleen met eerbied mogen gebruiken en het derde, dat wij de Dag des Heren moeten heiligen.
Nu is de eredienst, die God van ons vraagt, eigenlijk helemaal niet zo moeilijk. God vraagt geen bloedoffers, geen tienden van onze inkomsten. God vraagt alleen, dat wij liefhebben, Hemzelf én onze naasten. Zoals Jezus zich tot op de dag van vandaag in brood en wijn, in vlees en bloed, aan ons blijft geven, zo moeten ook wij God en de naaste liefhebben tot het uiterste. En God zou God niet zijn als Hij ons niet de tijd zou geven om daar naartoe te groeien. Als wij Jezus’ leven, Jezus’ offer, aan God aanbieden, geven wij toch nu al een liefde tot het uiterste en helpt God ons, die liefde ook zelf meer en meer in praktijk te brengen.
Kunnen mensen dan niet genoeg liefhebben als zij niet naar de kerk gaan? Zijn er niet sommige mensen, die niet naar de kerk gaan en toch veel nobeler zijn dan sommigen, die wél naar de kerk gaan?
Gelukkig zijn kerkgangers niet de enige goede mensen op aarde. Maar … als niet-kerkgangers al goed kunnen doen, hoeveel meer goed zouden wij, die wél het brood van het eeuwige leven ontvangen, dan niet moeten kunnen doen!? Hoe komt het, dat zoveel mensen nog niet in God geloven? Is het misschien mede, omdat wij met z’n allen wat meer van Hem zouden moeten getuigen? Is het misschien, omdat veel onze daden enkel menselijk zijn en er geen goddelijke kracht van uitgaat? Kunnen de niet-kerkgangers wel iets bijzonders aan ons bespeuren, iets dat ons anders maakt als anderen?
Iemand belangeloos helpen is altijd goed, maar als wij op het moment, dat wij gaan helpen God vragen om het samen met ons te doen, dat zijn liefde en zijn kracht die van ons moge aanvullen, dan is ook God op dat moment aan het werk.
Gods kracht werkt in ons in de mate, dat wij ook door de dag eens aan Hem denken. In de mate, dat wij Hem bedanken, want wie bedankt krijgt weer nieuwe gaven. In de mate, dat wij Hem om zijn wijsheid en inzicht en sterkte vragen. Wie zoekt, zal vinden, zegt Jezus zelf.
Hoe vaak zeggen wij tegen God, dat wij van Hem houden? Hebben wij ooit al eens tegen God gezegd, al is het maar één keer, dat wij van Hem houden!? Als wij dat niet doen, is er dan wel een bijzondere relatie tussen Hem en ons? “Ja maar, ik ben niet zo, dat ik dat zeg!” Nu, misschien wordt het wel tijd, dat wij wél zo worden. Welke mens vindt het niet fijn om af en toe te horen, dat iemand van hem of haar houdt. Zou God anders zijn!? Zoals wij bouwen aan de relatie met elkaar, zo moeten wij ook bouwen aan de relatie met God.
Het is belangrijk, beste medegelovigen, dat wij onszelf als christenen sterker maken. Wij hebben in onze maatschappij nu nog veel christelijke normen en waarden, maar het gevaar bestaat, dat ze langzaam uitsterven. Denken wij maar aan hoe mensen, ook christenen, tegenwoordig denken over wezenlijke zaken als abortus en euthanasie, homofilie en wel of niet winkelen op zondag.
Veel volwassen kinderen zijn nog gedoopt. Zelf hebben zij niet allemaal hun kinderen laten dopen. En hoe gaat het met de kinderen van hen weer verder!? Zo kan een samenleving steeds verder afglijden. Steeds minder gedoopte mensen. Steeds minder is God aanwezig. Met alle gevolgen van dien. Gelukkig komen er ook weer jonge mensen, jonge ouders ook, die zelf alsnog om het doopsel vragen.
Als wij onze vriendschap met God versterken door met Hem om te gaan, zoals wij met elkaar omgaan, dan zal het christelijke licht weer sterken gaan schijnen in onze maatschappij, zal er weer meer kracht van ons uitgaan, tot heil van onszelf en van alle mensen met wie wij leven. Zoals mensen in het evangelie vol verbazing waren over de kracht, die van Jezus uitging, zo zullen zij dan ook blij zijn met ons, christenen.
Er wordt tegenwoordig zoveel gesproken over het milieu, over de opwarming van de aarde, en dat wij de toekomst van de aarde veilig moeten stellen voor onze kinderen en kleinkinderen. Prima. Moeten wij dan niet zeker Jezus Christus en zijn Kerk niet veiligstellen, ervoor zorgen, dat zij over 10 of 25 jaar nog steeds bestaat!?
Hebben wij mensen, die verdrietig waren, eenzaam, misschien zelfs depressief, al eens uitgenodigd om mee naar de Eucharistie gaan, om Jezus te ontmoeten in het Brood van het eeuwige Leven!? Zo van: joh, mij helpt het om met mijn medegelovigen bij het altaar van de Heer te zijn. Zou jij dan niet ook eens kunnen proberen!? De heilige Communie is er niet alleen voor ons, maar ieder mens.
Laten wij de Eucharistie bewust meevieren. Het is een ontmoeting met de allerhoogste God. Nergens ter wereld is zoveel liefde, kracht en wijsheid te vinden als hier, bij het altaar van de Heer. Proberen wij mee te doen met heel ons hart. Dan komt het Hart van de Heer weer in onze maatschappij. Amen.