Preek op 15-07-2018, 15e zondag door het jaar B, pastoor Frank Domen

openingswoord

Broeders en zusters, welkom op deze Dag des Heren.

Hoeveel verschillende mensen kennen wij, al weten wij alleen maar hun naam? Binnen de familie, op het werk of op school, in de straat of bij de sport? Misschien 100 of 200 of veel meer? Dat zal voor ieder mens verschillend zijn.

Vorig jaar juni hebben de Verenigde Naties geschat, dat er op dit moment ongeveer 7,6 miljard op aarde leven. In een veel meer gewaagde statistiek heeft het Bevolkingsbureau van de VN berekend, dat er sinds het begin van de mensheid ongeveer 108 miljard mensen op de aarde moeten hebben geleefd. En letterlijk “God weet” hoeveel mensen er nog bijkomen!?

In de tweede lezing van vandaag staat, dat God vóór de grondlegging van de wereld al die mensen heeft uitgekozen om heilig te worden. Al die 108 miljard mensen kent Hij, van binnen en van buiten, Hij houdt van hen allemaal, stuk voor stuk. Tienduizenden jaren geleden wist Hij al: O, die gaat geboren worden en die en die … allemaal. Ook wij, hier in de kerk, onze namen waren toen al bij Hem bekend en Hij verlangde ernaar, dat wij zijn zonen en dochters zouden worden.

Laten wij in die wetenschap de heilige Eucharistie vieren: God houdt van mij. Van mij persoonlijk én van alle andere mensen om mij heen evenveel.

openingsgebed

Laat ons bidden. God, onze Vader, in Jezus, uw Zoon, hebt Gij ons uitverkoren tot kinderen van uw genade, tot getuigen van de blijde boodschap. Geef dat wij deze zending trouw vervullen, belangeloos en alleen bekommerd om de opdracht die Gij ons toevertrouwt. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon … .

kinderwoorddienst

preek

Beste medegelovigen, wij zijn christenen. Wij volgen Jezus Christus op zijn levensweg door deze wereld heen naar de hemelse Vader toe. Christus volgen wil zeggen, dat wij proberen te leven volgens zijn wijsheid.

Afgelopen woensdag, 11 juli, vierde de Kerk de heilige Benedictus, geboren rond het jaar 480 in Italië. Hij is de stichter van het westerse monnikendom en zonder overdrijven kunnen wij zeggen, dat hij de grondlegger is van onze westerse cultuur. In de 11e eeuw waren benedictijnen al bezig met het aanleggen van polders.

Toen Hij eerst in Rome ging studeren zag hij daar rijkdom en moreel verval. Wat schrok hij. Het leek misschien wel op wat wij nu meemaken.

Hebben wij op dat verval een antwoord? Wij bidden, dat Gods heilige Geest mensen opnieuw bezielt tot godsdienstig leven. Heel goed! Maar een oud benedictijns gezegde is “ora et labora”, “bid en werk”. Wij bidden tegen het verval, maar nu het werken nog. Hoe bouwen wij het goede weer op?

Benedictus ondernam zelf actie. Hij zag hoe de mensen zichzelf tot god maakten door zelf te bepalen wat goed was en wat kwaad. Dus ging hij als monnik leven in gehoorzaamheid. Hij schreef voor zichzelf en zijn volgelingen de Benedictijnse regel en probeerde er zo goed mogelijk naar te leven. Een ongehoorzame maatschappij kun je alleen maar keren door ervoor te bidden, inderdaad, én door zelf extra in de gehoorzaamheid te leven.

Ook wij kunnen onszelf gehoorzaamheid opleggen. Sowieso gehoorzaamheid aan Gods Geboden. Maar je kunt God bijvoorbeeld ook beloven per dag een bepaalde tijd aan gebed te besteden en iedere dag minstens één medemens te helpen. En wees dan aan die belofte gehoorzaam, zin of geen zin. Dan wordt je gebed meteen krachtiger.

Benedictus zag het morele verval van zijn tijd, ook op sexueel gebied. Misschien nog niet zo massaal en openlijk als in onze tijd, zelfs wettelijk onderbouwd, maar hij ondernam toch actie. Hij ging zelf leven in volkomen zuiverheid, in onthouding.

Een seksueel ontspoorde maatschappij kun je keren door ervoor te bidden, inderdaad, én door zelf op dat gebied ook wat offers te brengen. Wat anderen verkeerd doen, kunnen wij bewuster op de goede manier doen, of zelfs een beetje minder doen, opdat de weegschaal van de goddelijke gerechtigheid in evenwicht blijft. Dat is christendom: jezelf opofferen ten gunste van anderen.

Wij kunnen ook goed letten op wat wij en kinderen op t.v. en internet zien. Ik zag laatst, toen het al zo heel warm was, een jonge vrouw op de fiets. Het leek wel of zij in een soort bikini rondfietste. En even later kom je dan zo’n keurig geklede jonge moslimvrouw tegen. Dan denk ik : wat zijn wij in het westen toch diep gezonken! Zorgen wij, dat wij in de kerk en ook buiten altijd netjes gekleed zijn.

Hoeveel wordt er niet naar porno gekeken? Op internet kun je vinden, dat zo’n beetje alle mannen ernaar kijken – ik vertrouw erop, dat wij, hier in de kerk, daar een uitzondering op vormen – en langzaam aan ook steeds meer vrouwen. “Second love”, een tweede liefde erbij, overspel, wordt openlijk gestimuleerd. Abt Benedictus ging er tegenin.

Benedictus zag de enorme rijkdom en een paar straten verderop bittere armoede. Hij ondernam actie en ging zelf in grote armoede leven. Hij bezat heel weinig en wat hij had, behoorde ook aan de andere monniken toe. Een op rijkdom en macht beluste maatschappij kun je keren door ervoor te bidden, inderdaad, maar je moet ook zelf willen inleveren. Toen iemand tegen Jezus zei, dat hij Hem wilde volgen, verklaarde Jezus: “De Mensenzoon heeft nog geen steen waar Hij zijn hoofd op kan laten rusten”. Veel mensen willen meteen hun wensen vervuld zien. Dat wordt ook mogelijk gemaakt: Vandaag halen en over een tijdje betalen. Wij zouden op z’n minst van een paar van onze wensen afstand kunnen nemen. Laat ze maar een jaartje in de kast liggen. Dat maakt je geest en je gebed sterker.

Broeders en zusters, wat de heilige abt Benedictus deed was – wat we noemen – de drie evangelische raden beoefenen: gehoorzaamheid, armoede en zuiverheid. Zo leefde Onze Heer Jezus Christus. De Kerk vraagt alleen aan priesters en religieuzen om helemaal zo te leven en religieuzen moeten eigenlijk nog wat meer in armoede leven dan priesters, maar als je getrouwd bent, in de wereld leeft, kun je in ieder geval proberen om zoveel mogelijk zo te leven. Als je het een tijdje probeert zul je zien, dat het je persoonlijke leven, maar ook je huwelijksleven en je gezinsleven leven enorm verrijkt. Dat je bijvoorbeeld een diepere wijsheid krijgt.

Er leefde ooit een monnik in de woestijn. Dertig jaar lang had hij – in het kader van de armoede – geen vlees gegeten, maar opeens werd hij ernstig bekoord om het wél te gaan eten. Hij ging naar de abt en vertelde wat er aan de hand was.

En de abt antwoordde: Mijn zoon, nu moet je niet zeggen, dat je dertig jaar geen vlees hebt gegeten. Zeg eens eerlijk: Hoe vaak heb je met je mond je medebroeder belasterd, je naaste veroordeeld?

De monnik zag opeens in, dat al die mensen over wie hij gepraat had, dat die – net als vlees – door zijn mond waren gegaan, over zijn tong. Hij maakte voor de abt een buiging ter verontschuldiging en zei: Bid voor mij, vader, dat ik vandaag mag beginnen.

Zulk een inzicht krijgen – en nog 1001 andere – in wie jezelf bent is een grote genade. Je gaat er met sprongen door vooruit.

Laten ook wij – samen met de heilige abt Benedictus – iets extra’s doen op het gebied van gehoorzaamheid, armoede en zuiverheid. God zal ons erom zegenen en zijn genade in ons zal doorstromen naar de mensen om ons heen. Amen.