Preek op 25-05-2017, Hemelvaart van de Heer, jaar A, pastoor Frank Domen
openingswoord
Broeders en zusters, welkom op dit hoogfeest van Hemelvaart. Wij vieren, dat de verrezen Heer Jezus Christus voor de apostelen stond en hen beloofde, dat zij over enkele dagen de heilige Geest zouden ontvangen.
Dit klonk eigenlijk als te mooi om waar te zijn. Want zij konden zich nog goed de angst en de intimidatie herinneren, die zij na de kruisiging van Jezus hadden ervaren. In hun geest stond nog gegrift het feit, dat zijzelf hun Meester hadden verlaten op een moment, dat Hij hen het meeste nodig had. En na dit alles zou Hij hen deze schitterende gave schenken!?
Zij beseften niet goed, dat Jezus Christus een belofte deed, die niet alleen voor hen gold, maar voor de mensen van alle tijden en alle plaatsen, die het evangelie willen aanvaarden.
Toen Jezus nog als mens op aarde leefde, werd Hij beperkt door zijn lichaam. Hij kon maar op één plaats tegelijk zijn. Maar vanaf Pinksteren zou Hij op alle plaatsen, in alle tijden, aanwezig zijn, ook in onze tijd, broeders en zusters, ook in Heerhugowaard.
Het heengaan van iemand is altijd een gemis, maar in dit geval krijgen wij er Iemand voor terug: de heilige Geest. Hij alleen kan ons helpen Jezus’ boodschap goed te verstaan en in praktijk te brengen.
Weten wij, dat ook wij eens met Jezus Christus naar de hemel mogen gaan als we nu proberen een hemel op de aarde te maken.
openingsgebed
Laat ons bidden. God, Vader van Jezus Christus en onze Vader, Gij hebt uw Zoon opgenomen om te leven bij U. Laat zijn Geest nu komen over ons. Geef ons de kracht om te getuigen voor alle mensen ter wereld, dat Gij altijd met ons zijt. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon … .
preek
Als je je afvraagt wat Hemelvaart betekent, moet je oppassen, dat je niet blijft stilstaan bij een louter uiterlijke beschrijving.
In de drie lezingen van vandaag wordt op verschillende manieren stilgestaan bij dit feest. De evangelist Matteüs vermeldt eigenlijk alleen maar welke woorden Jezus spreekt voordat Hij naar de hemel terugkeert. De apostel Paulus, in de tweede lezing, heeft het vooral over de kracht waarmee God Jezus Christus uit de dood opwekte en waarmee Hij Hem plaatste aan zijn rechterhand in de hemelen. Lucas, in de eerste lezing van vandaag, geeft wel een korte beschrijving van wat er concreet gebeurde: Jezus Christus werd ten aanschouwen van hen omhooggeheven en een wolk onttrok Hem aan hun ogen. En dan staan er opeens ook nog twee mannen in witte gewaden bij hen, die zeggen: Wat staan jullie naar de hemel te kijken!?
Het is misschien de evangelist Lucas, die als laatste zijn verhaal heeft opgeschreven, en heeft aangevuld wat hij bij de anderen miste. Lucas is trouwens altijd heel concreet, beschrijft alles nauwkeurig om alle twijfel bij ons weg te nemen. Het verhaal van Hemelvaart is pas enige tientallen jaren later opgeschreven en in die tijd was men er al toe geneigd om allerlei verhalen en gebeurtenissen vooral spiritueel op te vatten, alleen naar de diepere betekenis ervan te kijken. Maar Lucas maakt ons duidelijk dat het ook echt zo is gebeurd: Jezus Christus is met de ziel en lichaam ten hemel opgenomen.
Lucas toont ons, dat Jezus Christus echt mens is geworden en dat Hij als mens is teruggekeerd naar de hemel. Hij heeft geen afstand genomen van zijn mens-zijn, maar zetelt nu als Zoon van God, als God en als mens, aan de rechterhand van de Vader.
De lezingen geven aan hoe de mensen van die tijd de gebeurtenis van Hemelvaart hebben ervaren en weergegeven. In onze tijd zou er een leger mensen klaarstaan met digitale film- en fotocamera’s. Er zouden helikopters rondvliegen. Wij zouden vanuit het ISS, het International Space Station, opnamen proberen te maken om Jezus tot het laatste moment te kunnen volgen. Wij willen precies weten wat er is gebeurd. Maar het uiterlijke gebeuren is niet het belangrijkste. Het gaat om de kern.
Wat kunnen wij doen met het feest van Hemelvaart? De afgelopen zondagen hebben wij in de lezingen gehoord, dat woorden als liefde, waarheid en gerechtigheid eigenlijk werkwoorden zijn. Wij moeten deze woorden in daden omzetten.
De apostel Paulus spreekt over de hoop en de sterkte, die Jezus Christus hebben bezield en die ook ons kunnen bezielen.
De evangelist Marcus – een andere dan die van vandaag – zegt dat de apostelen eropuit trokken om overal te preken en dat de Heer met hen meewerkte en dat Hij kracht schonk aan hun woorden door de tekenen, die het vergezelde.
En Lucas beschrijft hoe de leerlingen naar de hemel staren en dan de belofte krijgen dat Jezus Christus ooit zal terugkomen.
En dan gaan ook zij aan de slag. Zij kiezen een vervanger voor Judas. Zij beginnen te bidden om de komst van de heilige Geest van God. Met Pinksteren treedt Petrus met de andere apostelen naar buiten en gaat aan het werk.
Broeders en zusters, Hemelvaart is de afsluiting van het aardse bestaan van onze Heer Jezus Christus, het einde van zijn verschijningen aan de apostelen en de andere leerlingen. Je zou kunnen zeggen, dat de tijd van Pasen tot Hemelvaart een tijd van gewenning is, van omschakeling. Jezus Christus is er wel, maar anders. Hij werkte door, maar nu in de apostelen en de andere leerlingen. Hij is er wel, maar meestal verborgen in de vreemdeling. Ze moeten Hem leren herkennen.
Nu begint er een nieuwe tijd, onze tijd, die begint met negen dagen, de Pinksternoveen. Want met Jezus aan Gods rechterhand, hebben wij een voorspreker, een hulp, een kracht, een middelaar, een hogepriester in de hemel. Er kan dus geen kracht of macht meer zijn, die zijn plan kan dwarsbomen.
Maar om die kracht in ons werkzaam te laten zijn, moeten wij ons openstellen. Hoe Jezus Christus precies is overgegaan van het aardse bestaan naar het hemelse is moeilijk te beschrijven. Maar waar het om gaat is dat Hij nu als God en als mens aan de rechterhand van de hemelse Vader zetelt. Iets hogers, iets mooiers, kunnen wij niet nastreven. En er is ook niets wat het leven op aarde, de vrede in ons midden, meer ten goede komt dan Jezus Christus na te volgen. Hemelvaart is een uitnodiging om Jezus Christus in ons eigen hart, in onze normen en waarden, de eerste plaats te geven. Want Hij en Hij alleen is als God en als mens ten hemel opgestegen. Niet als een droom, niet als een idee, maar werkelijk, als mens. Hij leeft in eeuwige vrede.
Ook wij willen weer de Pinksternoveen houden. Ik hoop, dat jullie bij binnenkomst van de kerk het blaadje met de Pinksternoveen hebben meegenomen. Aan het einde van de viering zullen wij dat gebed samen bidden. De overige acht dagen kunnen wij het thuis bidden, liefst samen, als gezin. Volgende week vrijdag zijn wij dan klaar.
Vragen wij iedere dag om de komst van de heilige Geest. Verlangen wij naar zijn komst. Hij en Hij alleen kan ons helpen om hier en nu, in deze wereld, in deze tijd, Jezus Christus na te volgen, zodat wij nu al een klein beetje de hemel op de aarde krijgen, en ooit mogen komen tot de eeuwige vrede van God in de hemel. Amen.