Preek op 19-11-2017, 33e zondag door het jaar A, pastoor Frank Domen

openingsgebed

Laat ons bidden. Eeuwige en almachtige God, de liefde waarmee Gij ons omringt, geeft aan de blijde en droeve dagen hun volle zin. Alles wat wij van de morgen tot de avond doen, nodigt ons uit met veel vertrouwen naar U op te zien. Geef ons de kracht U trouw te dienen, zodat wij zonder vrees eens mogen getuigen, dat wij alles behartigd hebben wat Gij ons hebt toevertrouwd. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon … Amen.

preek

De advent begint pas op zondag 3 december, maar ik zou jullie nu toch al een kerstverhaal willen vertellen, want het past heel mooi bij het evangelie van vandaag.

Het is kerstavond. In de hemel is het een drukte van jewelste, want er worden vanaf de aarde heel veel gebeden naar de hemel gezonden.

Er is een hoofdengel – Joseph – en die is met name bezorgd over een groot aantal gebeden met betrekking tot een man, die George Bailey heet. Deze staat namelijk wanhopig in de sneeuw op een brug en wil zelfmoord plegen. Hoofdengel Joseph haalt er Clarence Odbody bij, dat is een engel 2e klas, een engel, die zijn vleugels nog niet heeft verdiend. Door George Bailey te redden kan hij zijn vleugels verdienen. Voordat Clarence naar de aarde vertrekt, laat hoofdengel Joseph hem zien wat voor een geweldig mens George Bailey eigenlijk wel is. Hij is iemand, die zijn leven lang bezig is om andere mensen te helpen, dikwijls ten koste van zichzelf.

Als George bijvoorbeeld 12 jaar oud is, redt hij zijn broertje Harry, die door het ijs is gezakt, maar George houdt er een doof oor aan over.

Hij werkt ook als boodschappenjongen voor een apotheker. Deze maakt op een gegeven moment voor een ernstig ziek kind het verkeerde medicijn. George heeft het in de gaten en redt daarmee het kind en ook de reputatie van de apotheker.

Wanneer hij volwassen wordt, wil hij graag zijn stadje, Bedford Falls, verlaten om wat meer van de wereld te zien. Hij werkt dan al in de bank van zijn vader, de Bailey Building and Loan Association. Hij wacht tot zijn broer Harry is geslaagd voor zijn eindexamen van de middelbare school, daarna wil hij zelf gaan studeren. Maar dan komt opeens het vreselijke nieuws, dat zijn vader een beroerte heeft gehad en overleden is.

Dan is er een zekere meneer Potter, een harteloze aandeelhouder in de bank. Deze eist van het bestuur, dat de bank stopt met het verlenen van kredieten aan de armere bewoners van Bedford Falls. Daar valt blijkbaar weinig of niets aan te verdienen. Maar onze goede vriend, George Bailey, weet het bestuur te overtuigen van het nut van deze kredieten. De bestuursleden gaan akkoord, maar stellen een voorwaarde: George moet zijn vader opvolgen. George stelt het welzijn van zijn medemensen weer voorop en geeft het geld om te studeren aan zijn broer Harry.

Later trouwt George met zijn jeugdliefde Mary en het paar besluit een huwelijksreis te maken naar een tropische bestemming. Maar dan slaat paniek in het dorp toe. Het is de dag van de beurskrach op Wall Street – 1929 – en iedereen is bang, dat zijn spaargeld is verdwenen. Potter, die zelf ook een bank heeft en de bank van George wil overnemen biedt de spaarders 50 cent voor elke dollar. George en Mary offeren echter het geld voor de huwelijksreis op om de spaarders gerust te stellen.

Hoewel George dus weer niet verder komt dan Bedford Falls, is hij gelukkig in zijn stadje. Hij koopt een huis voor Mary en al snel komen er kinderen. Om armere mensen aan fatsoenlijke woonruimte te helpen met huizen met redelijke huren start hij het project Bailey Park. Het vormt een tegenwicht tegen de huizen van Potter, die schandalige huren vraagt.

De Tweede Wereldoorlog breekt uit en George meldt zich voor het leger. Hij wordt echter afgekeurd vanwege zijn dove oor. Zijn broer Harry wordt piloot en een held met 15 overwinningen. Hij schiet onder andere een vliegtuig neer, dat zich op een Amerikaans troepenschip wil storten.

Op kerstavond 1946 loopt oom Billy, de wat kinderlijke broer van de vader van George en Harry, door Bedford Falls. Hij moet 8000 dollar van de bank storten, maar raakt afgeleid door een bericht in de krant. Harry Bailey, oomzegger, heeft een hoge onderscheiding voor betoonde moed gekregen. Apetrots laat hij het bericht aan Potter zien. In triomf loopt oom Billy verder en vergeet, dat het geld in de krant zit, die hij bij Potter heeft achtergelaten. Als hij het geld wil storten kan hij het nergens vinden. George is wanhopig, helemaal als Potter hem weigert geld te lenen om de bank te redden. In plaats daarvan eist Potter de arrestatie van George wegens fraude. De wanhopige George zet het op een drinken en loopt wanhopig naar de brug. Hij is er zich niet van bewust, dat verschillende mensen voor hem bidden. Hij wil zelfmoord plegen en zo de levensverzekering claimen van 15.000 dollar. Net op dat moment arriveert Clarence uit de hemel en springt in het water. George moet hem nu redden.

Later vertelt George verbitterd aan Clarence, dat het beter was geweest als hij nooit geboren was. Clarence neemt George mee en toont hem een andere wereld waarin George Bailey niet heeft geleefd. Bedford Falls heet dan Potterville en veel mensen hebben het slecht, omdat Potter alles bezit en de mensen uitzuigt.

Het stadje is vergeven van louche kroegen en nachtclubs. Harry Bailey is op jonge leeftijd verdronken toen hij door het ijs zakte – en kon dus ook geen piloot worden en dat troepenschip redden. De apotheker zit een gevangenisstraf uit wegens vergiftiging, want George was er niet om hem te waarschuwen. Oom Billy zit in een gesticht, de moeder van George is een weduwe, die amper haar hoofd boven water kan houden als pensionhoudster. Mary is een verbitterde oude vrijster, die werkt in de plaatselijke bibliotheek. De geschokte George ziet nu in, zonder dat hij er bij heeft stilgestaan, dat hij in zijn leven heel veel goeds heeft gedaan.

Vervolgens loopt Bailey terug naar de brug, en bidt of hij weer terug mag naar het gewone leven, waarin hij wél geboren was. Wanneer hij merkt, dat dit gebeurd is, rent hij dankbaar en uitbundig door het stadje naar zijn huis toe. Hier komt vervolgens alles goed als de plaatselijke bevolking spontaan geld schenkt en George niet meer hoeft te lenen. Zijn broer komt naar hem toe en uiteindelijk zingt iedereen spontaan een mooi kerstlied.

Zien jullie de band met het evangelie? George is een getalenteerde man. Hij helpt iedereen. En al die mensen geven de liefde, die zij ontvangen, op hun beurt aan weer andere mensen door. Wij allen zijn een schakeltje in een lange keten van liefde. Doet één iemand niet wat hij kan doen – al is het maar met één talent -dan wordt er een keten verbroken.

Laten wij blij zijn met wat wij kunnen doen. En doen wij dan ook wat wij kunnen doen. Amen.