Preek op zondag 18-10-2015, de 29e zondag door het jaar B, pastoor Frank Domen

CRÈCHE

openingswoord

Broeders en zusters, van harte welkom. Vorige week zondag hebben wij het parochiefeest gevierd. Het was druk in de kerk, ruim over de 400 mensen. De kinderen hebben toen twee rozenkransen van ballonnen gemaakt. Eén heeft twee dagen buiten aan de kerktoren gehangen. De andere hangt nog hier in de kerk. De rozenkrans is belangrijk. Op allerlei plaatsen in de wereld waar Maria is verschenen, vraagt zij om de rozenkrans te bidden.

De rozenkrans is al ontstaan in de vroege Middeleeuwen. Er ontstond het gebruik om alle 150 psalmen uit de Bijbel in een apart boek te verzamelen, het zogenaamde ‘psalter’ of ‘psalterium’. Voor de mensen buiten het klooster, voor ons, kwamen er varianten op het psalmgebed. Er ontstond een soort ‘volkspsalter’. In plaats van de 150 psalmen werden in de volkspsalters 150 vaste gebedsformules herhaald. Aanvankelijk was het ‘Onzevader’ daarin het belangrijkste gebed, maar omstreeks de 14e eeuw werd in het Westen het Weesgegroet het meest voorkomende gebed. Nu was er sprake van een ‘Psalter van Maria’.

Het werd al snel gebruik om in het Psalter van Maria de reeks van 150 Weesgegroeten op vaste plaatsen te onderbreken voor in totaal vijftien Onzevaders en het overwegen van geloofsgeheimen. Daarmee was het rozenkransgebed, zoals we dat nu kennen, een feit.

In de sterke Mariadevotie van de late Middeleeuwen werd het rozenkransgebed populair. Allerlei wonderverhalen over het gebed deden de ronde. Aan een daarvan ontleend het gebed zijn naam. Volgens het bewuste verhaal neemt Maria de Weesgegroeten uit de monden van haar dienaren aan, om ze als rozen aan een snoer te rijgen; met dit snoer bekranst ze zich vervolgens: rozenkrans.

In de late Middeleeuwen was de rozenkrans ook het symbool voor een bruid. De Kerk wordt in het Nieuwe Testament de ‘Bruid van Christus’ genoemd. Maria is het zinnebeeld van de Kerk. Als zodanig past het Maria om, als een bruid, een rozenkrans te dragen. Nu is duidelijk wat een schitterend beeld het is, als Maria in het verhaal van de door haar ontvangen Weesgegroetjes een snoer van rozen maakt: het gebed van de gelovigen siert Maria, en daarmee de Kerk, de bruid van Christus.

Dat wij als parochianen – als kerkfamilie – met elkaar in gesprek blijven, is belangrijk. Dan leren wij elkaar steeds beter kennen. En dan kunnen wij elkaar ook beter bijstaan in tijden van vreugde en van verdriet. Zo is het ook met het rozenkransgebed en met alle andere gebeden: we leren God en Jezus en Maria steeds beter kennen en daardoor kunnen wij hen beter eren zij kunnen ons beter helpen.

Welk gebed wij ook doen… wij moeten wel proberen om met ons hart te bidden. Dan is het een krachtig en vruchtbaar gebed. Misschien dat wij daar weleens in tekort geschoten zijn, in dat gesprek van hart tot hart. Vragen wij dan samen om vergeving.

openingsgebed

Laat ons bidden. Goede God, om onzentwille heeft uw Zoon zich belast met onze schuld en het lijden op zich genomen om allen te rechtvaardigen. Beziel ons met zijn gezindheid; dat wij bereid zijn ook de last van anderen te dragen zoals Hij heeft gedaan: de dienaar van ons allen, Jezus Christus, uw Zoon, onze Heer. Die met U leeft en heerst… Amen.

kinderwoorddienst

preek

Afhankelijk van onze leeftijd hebben wij meegemaakt of maken wij het mee, dat moeder iets vraagt waar we niet zo veel zin in hadden of hebben, al is het maar stoppen met computeren, omdat het etenstijd is, of binnenkomen, omdat er huiswerk moet worden gemaakt. Zo zijn sommige katholieken niet zo heel blij met het rozenkransgebed, maar… onze hemelse Moeder Maria vraagt om dat gebed te bidden. Dus het zou goed zijn om dat op z’n minst af en toe te doen.

Ook al hebben sommige oudere mensen niet zulke goede jeugdherinneringen aan de rozenkrans. Ik ken verhalen, dat de kinderen op een keiharde vloer moesten neerknielen; lette je niet goed op, dan kreeg je van vader een draai om je oren. In grotere gezinnen zaten de kinderen in rijtjes naast en achter elkaar. En de kinderen van de achterste rij bonden dan de veters van de kinderen voor hen aan elkaar, zodat deze bij het opstaan omvielen. Dit soort omstandigheden helpt natuurlijk niet mee om tot een krachtig en vruchtbaar gebed te komen. Wij kunnen het nu anders doen.

De rozenkrans begint uiteraard met het kruisteken. Wij bidden in de Naam van de drie-ene God. Ik doe het zo, dat ik, terwijl ik het kruisje vasthoudt, de geloofsbelijdenis bid. Wij eren God door de verschillende Personen en eventueel hun eigenschappen te noemen: Ik geloof in God, de Almachtige Vader. Toen ik nog een jaar of vijftien was, zei mijn moeder eens tegen mij: “Frank, denk eraan, als ik later kom te sterven, bidt dan de geloofsbelijdenis”. Zij wist, dat wij God ermee eren, maar dat wij er ons eigen geloof ook mee versterken. En een sterk geloof kunnen wij in het uur van heengaan wel gebruiken. Toen zij een jaar of vijfentwintig later kwam te overlijden, heb ik ook daadwerkelijk met Wiljan aan haar sterfbed de geloofsbelijdenis gebeden.

Aansluitend bidden wij het eerste Onzevader. Dat prachtige gebed, dat Jezus zelf ons heeft geleerd. Jezus had een intense verhouding met zijn Vader. En ik hoop, dat ook wij een heel goede verhouding hebben of hebben gehad met onze vader en moeder. Hoe veel kracht en wijsheid en liefde en bescherming hebben wij niet bij hen gevonden. Zo wil onze hemelse Vader er ook voor ieder van ons zijn en voor ons allen samen. Zoals kinderen met heel hun hart iets aan hun ouders kunnen vragen, zo mogen wij in dit gebed God eren; wij wensen, dat zijn Koninkrijk mag komen en dat wij alles krijgen wat wij nodig hebben om op aarde en in de hemel gelukkige mensen te kunnen worden.

Na het eerste Onzevader volgen er drie Weesgegroeten ter ere van Maria als Dochter van God, de Vader; als Moeder van God, de Zoon; en als Bruid van God, de heilige Geest. Wij sluiten af met het “Eer aan de Vader en de Zoon en de heilige Geest…”

Dan gaat, zeg maar, het echte werk beginnen. Misschien dat mensen denken: “Ja, pastoor, dat weten wij allemaal nog wel!” Nou, daar hoop ik op. Maar sommige jonge mensen weten het misschien niet. En er zijn ook mensen, die nieuw zijn in het geloof en die nog nooit een rozenkrans in de hand hebben gehad.

Wij gaan vijf tientjes bidden, vijf keer één Onzevader en vijf keer tien Weesgegroeten. Voor dat wij aan een tientje beginnen, noemen wij één van de gebeurtenissen uit het leven van Jezus en Maria, ook wel mysteries genoemd, omdat wij het belang ervan nooit ten volle zullen kunnen begrijpen. Er zijn vijf Blijde Geheimen, vijf Droeve Geheimen en vijf Glorievolle Geheimen. Paus Johannes Paulus II heeft indertijd nog vijf nieuwe Geheimen van het Licht toegevoegd: Jezus wordt gedoopt in de rivier de Jordaan; Jezus verandert water in wijn op de bruiloft van Kana; Jezus verkondigt het Koninkrijk van God en roept de mensen op tot bekering; Jezus verandert van gedaante op de berg Tabor en tenslotte Jezus stelt de heilige Eucharistie in en het sacrament van het Priesterschap.

Nu komt het. Nadat wij zo’n mysterie hebben genoemd, bidden wij het Onzevader en de Weesgegroeten, maar het is belangrijk, dat wij ook stilstaan bij de inhoud van het mysterie. Wij gaan als het ware midden tussen de andere mensen in staan.

Wij lopen met Jezus Christus mee naar de Jordaan. Wij zien Johannes, die mensen aan het dopen is. Jezus gaat het water in, wij ook. Wij horen Johannes verbaasd zeggen, dat hij eigenlijk door Jezus zou moeten worden gedoopt, en niet andersom. En als wij dan het water zien stromen over het hoofd van de goddelijke Heiland, gaat opeens de hemel open – misschien een gat in het wolkendek – een duif daalt boven Jezus uit de hemel neer. Wij zien hier Paus Franciscus op wiens hand een duif enige tijd blijft zitten. En dan horen wij uit de hemel een stem, misschien zo’n diepe, donkere stem, die zegt: “Dit is mijn Zoon, de Welbeminde, luistert naar Hem”.

Sommige mensen kijken verschrikt omhoog, anderen blij verrast. Wij denken: “Ja, Hij is de Zoon van God. En ook ik ben ook een kind van God. Net als die man even verderop. En zij daar, zij is een dochter van God”.

En dan vraag je aan God: “God, geef dat uw heilige Geest van liefde en vreugde, van vrede en eenheid, mag neerdalen over mijn familieleden en vrienden, over mijn buren en collega’s. Stort de Geest uit over mensen, die het zo druk hebben met elkaar te haten en met oorlog voeren”.

Wij denken aan dit alles, terwijl wij die Weesgegroeten bidden. In het begin zeker niet gemakkelijk, maar zoals altijd, geldt ook hier: Oefening baart kunst! Als wij alle vijf de mysteries zo meebeleven, hebben wij een mooi uitstapje gehad en een vruchtbaar gebed, van hart tot hart.

Nog één zaak is bij het bidden van de rozenkrans belangrijk: dat wij de tientjes bidden voor een bepaald doel, een intentie, bijvoorbeeld de vrede in de wereld. Onze wereld wordt steeds onrustiger. Maria heeft beloofd, dat als meer mensen de rozenkrans bidden, dat er dan overal vrede zal komen.

Het helpt, echt waar. Het meest bekende voorbeeld is en blijft de slag bij Lepanto in 1571. Paus Pius V schreef de overwinning op de Turken, die Europa wilden veroveren, toe aan het massaal bidden van de rozenkrans. Maar er zijn genoeg katholieken, die in hun eigen leven kunnen getuigen van de kracht van het rozenkransgebed.

Voor wie nog nooit of lange tijd geen rozenkrans heeft gebeden is het misschien beter om met één tientje te beginnen. Eén tientje, door vele mensen met het hart gebeden, kan bergen verzetten.

Ná de heilige Mis is er gelegenheid om samen één tientje te bidden, waarover strakjes meer.

Zo aanstonds is de volledige collecte voor de missionarissen. Ook op die moment kunnen wij bijdragen aan een betere wereld en dus aan de vrede. En ook Amnesty International staat in de kerk om vrijheid te verkrijgen voor een ter dood veroordeelde spiritueel leider in Iran. Amen.