Preek op 23-08-2015, de 21e zondag door het jaar B, diaken Eelke Ligthart

Preek op 23-08-2015, de 21e zondag door het jaar B, diaken Eelke Ligthart

openingswoord

Allemaal van harte welkom bij de viering van de H. Eucharistie op de 21e Zondag door het jaar.
Op gezette tijden komen energieleveranciers met aanlokkelijke aanbiedingen om ons over te halen te switchen. Elk jaar moeten we kiezen of we bij ‘onze’ ziektekostenverzekeraar blijven of niet. Wij leven in een maatschappij waarin kiezen heel gewoon is of misschien beter heel gewoon geworden is. De tijd van de kleine winkels met beperkte voorraad ligt achter ons, niet alleen door xl-supermarkten, maar ook door de groeiende mogelijkheid wereldwijd op het internet te winkelen.
In de eerste lezing en het Evangelie worden de Israëlieten en de leerlingen voor keuzes gesteld. Jozua geeft de Israëlieten de keuze de goden van de Amorieten te dienen, of de Heer te dienen die hen uit het land van de slavernij, Egypte, heeft geleid.
In het evangelie worden de leerlingen voor de keuze gesteld, als de taal van Jezus te moeilijk wordt, of ze Hem nog willen volgen. Ik ben blij dat u de keuze hebt gemaakt om naar hier te komen, om te vieren Gods aanwezigheid in ons midden.

preek

Door de ontwikkelingen in de maatschappij kunnen we gemakkelijk over het hoofd zien, dat kiezen heel gewoon is, zo gewoon dat we het vaak niet opmerken dat we dag in dag uit en de hele dag door keuzes maken, en dan niet alleen bij het winkelen. Van opstaan tot slapen gaan maken we keuzes.
We doen vaak dingen onbewust en uit gewoonte zodat we ons niet realiseren dat er een keuze aan ten grondslag ligt. Keuzes die vaak niet voelen als keuzes, omdat je dat vroeger als een handeling of als een gewoonte zo hebt aangeleerd.

Geloven is ook een kwestie van kiezen. Dat is het zeker geworden in de maatschappij van vandaag. De krimp in onze geloofsgemeenschappen, de kerksluitingen en de soms hevige discussies daarover, maken dat maar al te duidelijk. Zoals ook het gegeven dat mensen op volwassen of latere leeftijd gedoopt worden, omdat ze er bewust voor kiezen te geloven. Maar de keuze ligt niet alleen bij hen of bij degenen die afhaken en de kerk verlaten, die keuze ligt ook bij ons die ‘gewoon’ zijn gekomen. De lezingen van vandaag mogen op het eerste gehoor over buitengewone of zelfs uitzonderlijke keuzes gaan. De eerste lezing lijkt op een verkiezing voor het parlement. Je bent voor of tegen. In het evangelie gaat het om zo’n voor of tegen dat de meerderheid afhaakt. De lezingen van vandaag kunnen daarom de suggestie wekken dat het niet om ons gaat, maar om anderen.
Maar als je je er bewust van wordt, hoe gewoon, ook in het geloof, dat kiezen is, gaat het ook over ons en gaat het in de eerste plaats over ons. Het klinkt misschien zwaar, maar in feite stemmen wij in met wat het volk antwoordt op de vraag van Jozua of ze voor God kiezen of voor de afgoden, en stemmen we in met wat Petrus Jezus antwoordt als deze de twaalf apostelen vraagt of ze ook willen afhaken.
Maar het is niet voldoende je te realiseren dat je dus kiest dat je gelooft? Je moet je ook realiseren wat die keuze inhoudt, wat de consequenties zijn. De eerste lezing en het evangelie kunnen ons helpen bij het zoeken naar antwoorden op die vragen.
Jozua zegt in zijn stemverklaring – ‘Ik en mijn familie, wij dienen de Heer’ –zegt daarmee niet veel, het volk zegt des te meer. Het volk zegt dat zij de Heer willen dienen, omdat Hij hen bevrijd heeft uit slavernij en hen beschermd heeft op al hun tochten. Een antwoord dat naar God wijst en wat Hij voor hen heeft gedaan. Maar daarin ook verwijst naar henzelf en naar hun activiteit. God heeft hen dan wel bevrijd en beschermd, maar zij moesten wel hun angst overwinnen en door de droog gewaaide zee trekken, zij moesten wel keer op keer hun neiging onderdrukken terug te gaan naar het bekende en vertrouwde en zij hebben met vallen en opstaan het ongekende avontuur van het Verbond leren aangaan. Kiezen voor God die redt en beschermt is geen passieve kwestie. Jozua en het volk zeggen niet voor niets dat ze God willen dienen.
In het gesprek van Jezus met mensen die hem gevolgd zijn komen een paar aspecten van het keuzeproces van het geloof naar voren. Jezus praat over aanstoot en over geen geloof. Aanstoot omdat wat hij zegt zo concreet en gewoon is; geen geloof omdat het zo ongehoord is. In alle evangelies roept Jezus verbazing en verzet op. Dat verzet heeft te maken met zijn claim dat in en door hem de Vader werkt en zichtbaar wordt. Dat een mens van vlees en bloed de Zoon van de Vader is, dat gaat velen te ver, dat tast de verhevenheid van God aan, dat maakt God te gewoon en te dichtbij. Geloven, christelijk geloven, is dus een keuze voor de gewoonheid en de nabijheid van God, en dat is niet vanzelfsprekend.
Wat kiezen wij? Is Jezus degene die we willen volgen, met alle consequenties van dien? Eerlijk zijn, jezelf ten dienste stellen aan de ander die dat nodig heeft, trouw blijven aan je gezin, man en vrouw die elkaar respecteren en lief hebben. Het is geen kwestie van gaan we linksom of rechtsom. Nee, de keuze voor Jezus houdt een radicale keuze in. Zijn wij, ben ik, bereid om Hem te dienen? Zet ik me daarvoor in met al mijn krachten. Wend ik mij keer op keer tot onze God? Of geef ik gehoor aan andere stemmen, andere verleidingen, andere goden die dagelijks op ons pad komen en verdwijnt God daarmee op een soort achtergrond?
Lieve mensen, we zijn, zoals we hier zitten, allemaal leerlingen van Jezus. Laten we ons volmondig voegen bij de twaalf. Ons aansluiten bij Petrus. Soms is dat door allerlei omstandigheden een moeilijke keus. Maar laten we ons naar Jezus op het kruis toekeren met de woorden: “Maar Heer, tot wie zouden we anders gaan”! Amen.

Subscribe
Abonneren op

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

0 Reacties
Inline Feedbacks
View all comments