Preek op 08-09-2013, 23e zondag door het jaar C, pastoor Frank Domen, Dionysiusparochie, Heerhugowaard
CRÈCHE
openingswoord
Broeders en zusters, allemaal welkom. Vandaag is het Maria Geboorte, de verjaardag van onze hemelse Moeder, Maria. Wij feliciteren haar, maar omdat het dit jaar op zondag valt, kunnen we het niet vieren. Morgenochtend zullen we een gezongen votiefmis vieren ter ere van Maria.
Sommige mensen, die mij al wat beter kennen, weten wel, dat ik een beetje van technische snufjes houd.
Wetenschappers van de Auburn University in de Amerikaanse staat Alabama hebben een soort ‘afstandsbediening’ voor honden ontwikkeld. De honden dragen een rugzakje dat een microprocessor, draadloze radio en een gps-ontvanger bevat. Dit rugzakje geeft geluiden en trillingen af en is op afstand te besturen. De geluiden en trillingen vervangen de gesproken commando’s van het baasje. In plaats van te zeggen ‘zit’ hoef je dan alleen maar op een knopje te drukken. Het is meer bedoeld voor politiehonden, e.d.
Misschien gemakkelijk voor als kinderen eens een beetje ongehoorzaam zijn. Je drukt op een knopje “Ga je tanden poetsen” en ze doen het. “Ga je huiswerk maken” of “Ga je kamer opruimen”. En ze doen het.
Of gemakkelijk bij een luie echtgenoot. Je drukt op het knopje “Ga de groene bak buitenzetten” en hij doet het.
Lieve mensen, als het goed is hebben wij, christenen, geen knopjes nodig. Wij houden van God. Wij houden van elkaar. Wij zetten onszelf graag op de tweede of derde plaats. Dat is waar het begin van het evangelie van vandaag over spreekt. Wij doen ook waar wij geen zin in hebben om een ander te plezieren.
Natuurlijk gaat dat weleens verkeerd. Daarom belijden wij nu eerst samen onze schuld.
openingsgebed
Laat ons bidden. Heer onze God, wie van ons kan uw plan doorgronden, wie ontdekken wat Gij wilt, als wij, gejaagd door het leven, geen stilte meer vinden, geen tijd voor bezinning. Breng Gij ons tot rust. Zend ons uw Geest van wijsheid, die inzicht geeft en ons leert rechte wegen te gaan; maak ons tot volgelingen van Jezus, uw Zoon. Die met U leeft en heerst… . Amen.
kinderwoorddienst
preek
Broeders en zusters, Jezus Christus zegt, dat wij onze vader en moeder, onze vrouw, kinderen, broers en zussen moeten ‘haten’; anders kunnen wij zijn leerlingen niet zijn.
Nu moeten wij dat woordje ‘haten’ goed verstaan. In Matteüs 5 zegt Jezus, dat wij onze vijanden niet mogen haten, maar dat wij voor ze moeten bidden. En in zijn eerste brief (3, 15) zegt de apostel Johannes dat iemand, die zijn broeder haat een moordenaar is. En zeker onze ouders mogen wij niet haten. Het zou in strijd zijn met het vierde van de Tien Geboden van God: “Eer uw vader en uw moeder”.
Het woordje ‘haten’ betekent hier ‘niet de eerste plaats geven’. Een collega van mij had het vroeger thuis moeilijk. Zijn vader wilde, dat hij de winkel zou overnemen en papa was niet blij, dat zoonlief priester wilde worden. Die zoon heeft toen zoiets als het volgende gezegd: “Vader, je weet dat ik veel van je houd, maar diep in mijn hart voel ik, dat God mij tot het priesterschap roept en daarom kan ik niet weigeren. Ik moet de wens van God de eerste plaats geven, nog boven jouw wens.”
Ooit vertelde de biechtvader van mijn moeder haar het volgende. Een jongeman kwam zich aanmelden om jezuïet te worden. “En waarom wil jij jezuïet worden”, vroeg de pater? Waarop de jongeman antwoordde: “Ik wil het helemaal niet, maar ik voel in mijn hart, dat God het wil”.
Je familie haten, je eigen leven haten, wil dus zeggen: niet kiezen voor wat de familie wil… of jijzelf, maar allereerst kiezen voor wat God wil. Bereid zijn alles en allen los te laten omwille van God, die – laten we eerlijk zijn – altijd beter weet wat goed is voor ons en voor anderen.
Nu kan loslaten moeilijk zijn. Ik las enige tijd geleden over een pastoraal werkster, die in dienst was bij justitie. Zij schreef over mensen, die hun misdaden niet konden loslaten. Over een man, die drie mensen vermoord had en het achteraf zelf zo verschrikkelijk vond, dat hij dacht: Het zou het beste zijn als ik er zelf ook niet meer was. Over een aanrander, die zegt: Hoe kan ooit nog een vrouw met mij willen leven?
Er zijn mensen, die alles en allen kwijtraken. Kijken wij naar oorlogsgebieden, waar mensen have en goed èn dierbaren kwijtraken. Kijken wij naar de mensen, die getroffen worden door natuurrampen.
Nu is kwijtraken iets anders als loslaten. Loslaten is het bewust kiezen van afstand. Maar van wat wij zijn kwijtgeraakt, kunnen wij ook langzaam afstand nemen. Als wij bidden om kracht zullen wij langzaam aan ons verzoenen met het feit, dat wij iets – of iemand – kwijt zijn. Het is een groeiproces. Soms kan God mensen, die verloren zijn, aan ons teruggeven, maar daar moeten we dan veel voor bidden!
Afstand nemen kun je alleen als je een reden hebt, die de moeite waard is. Wat was de reden van Jezus Christus om zelf zo – los van dingen en mensen – te leven?
Hij wist, dat Hij alles aan God had te danken. En daarom keek Jezus altijd allereerst naar de wil van God. En Jezus wist, dat het Gods wil was, dat Hij zijn aandacht bovenal moest laten uitgaan naar zieken en armen, uitgestotenen en onderdrukten. Ook deze mensen trad Hij tegemoet met veel liefde en warmte. Hij liet hen voelen, dat ook zíj in Gods ogen belangrijk zijn.
Diezelfde hartelijkheid en belangstelling gaf Hij zelfs zijn vijanden. Want voor God is iedereen belangrijk.
Ik denk, broeders en zusters, dat Jezus Christus ons vandaag wil zeggen, dat wij voor al deze mensen geen echte aandacht kunnen hebben als wij te veel blijven vasthouden aan bezit en goede relaties, aan eer en aanzien.
Wij moeten met heel gewone mensen willen omgaan, óók met mensen, die in de ogen van anderen een beetje raar zijn.
En als ouders graag willen, dat kinderen en kleinkinderen op bezoek komen, of omgekeerd, en er gebeurt iets, iemand heeft dringend onze hulp nodig, dan zegt Jezus dus: Kies éérst voor je medemens in nood. Die heeft je aandacht op dit moment harder nodig dan die andere mensen.
Jezus Christus was zelf ook iemand, die relaties onderhield. Vele mensen trokken met Hem mee: zijn apostelen en leerlingen, vrienden en vriendinnen, zijn moeder. Maar Hij liet zich door hen nooit weerhouden om zijn plicht te doen: Gods liefde geven op gunstige en op minder gunstige tijden.
Het leerling van Jezus zijn is veeleisend, maar… het geeft alles wat je losliet dertig-, zestig- of honderdvoudig terug! Ja, het schenkt het eeuwige leven.
Is er in onze maatschappij een kans voor iemand die drie medemensen heeft omgebracht, voor iemand, die een vrouw heeft aangerand? Als christenen moeten wij deze mensen zeggen: Probeer alles wat je bent kwijtgeraakt los te laten en leef Gods mensenliefde. Daar ligt het leven waar jij nog niet aan bent toegekomen.
Beste mensen, laten wij niet bang zijn om ook het kwaad dat wijzelf gedaan hebben los te laten. Blijven wij er niet mee rondlopen als met een blok aan ons been. God wil zo graag vergeven. Gunnen wij dit ook aan onze medemensen.
Paus Franciscus wil héél graag – en ik neem toch aan ook wij allen hier aanwezig – dat er in het Midden-Oosten niet nog meer oorlog komt. Dus geen aanval op Syrië met alleen God weet wat voor dramatische gevolgen voor de mensen daar èn voor de rest van de wereld.
Paus Franciscus deed zijn oproep tot een gebedswake afgelopen zondag ná de heilige Mis. Daardoor wisten in onze parochie maar weinig mensen ervan. Gisteravond was er van 19.00 uur tot 23.00 uur op het Sint-Pietersplein in Rome een gebedswake voor de vrede in Syrië en heel het Midden-Oosten. Er waren 100.000 mensen aanwezig. De paus riep kerken wereldwijd op thuis mee te doen.
In onze kerk hadden wij gisteravond na de heilige Mis Uitstelling van het Allerheiligste tot 23.00 uur. Wij begonnen met een man of twintig. Het was een komen en gaan.
Ik hoop, dat wij de komende dagen méér dan anders willen bidden voor de vrede, hier in de kerk, en ook thuis, liefst met het hele gezin.
Het gaat natuurlijk alleen maar weer om oliebelangen en om gas. Er zijn enorme gasvoorraden gevonden in Qatar. En Syrië houdt de aanleg van een gaspijplijn tegen. Anders zouden we wat gas betreft minder afhankelijk worden van Rusland, bondgenoot van Syrië. Het gaat niet om arme mensen, die lijden onder het regime van Assad. Het is alleen maar een spel, een levensgevaarlijk spel om geld en macht.
De wereldvrede staat op het spel, lieve mensen. Bedenken wij: voorkomen is beter dan blussen! Bidden wij iedere dag uit alle macht voor de vrede in de wereld.