Uit de brief aan Diognetus (ca. 190)

De dood wordt niet veroorzaakt door de boom van de kennis, hij is het gevolg van ongehoorzaamheid.

De Vader heeft het Woord gezonden met de bedoeling dat het Woord zich aan de wereld zou openbaren. Het werd door zijn volk verworpen, maar door de apostelen aan de heidenen gepredikt en door hen aanvaard. Het Woord bestond vanaf het begin. Het toonde zich als het nieuwe Woord, maar het bleek het oude te zijn. En altijd weer wordt het Woord als nieuw geboren in het hart van de gelovigen.

Het eeuwig Woord is nu erkend als de Zoon. Door Hem verwerft de kerk haar rijkdom; genade bloeit op en vermeerdert zich door Hem in de gelovigen, zij schenkt inzicht, onthult de geheimen en kondigt de gunstige tijden aan. Zij verheugt zich in de gelovigen en openbaart zich aan die haar zoeken, die de normen van het geloof in acht nemen en de grenzen, door de Vaders gesteld, niet overschrijden.

Zo wordt het ontzag voor de Wet bezongen, de genade van de profeten vindt erkenning, het geloof in de evangeliën is ongeschokt, de overlevering van de apostelen wordt bewaard en de genade van de kerk springt op van vreugde. Stel deze genade niet teleur; dan zult gij erkennen wat het Woord u zegt, door wie en wanneer het Woord het wil.

Sluit u hierbij aan en luistert met aandacht. Dan zult gij weten wat God schenkt aan wie Hem oprecht beminnen. Zij worden een tuin van Eden, een boom beladen met vruchten, zij bloeien en groeien uit zichzelf, met een verscheidenheid van vruchten getooid. Dit is de tuin waarin de boom van de kennis geplant is en de boom van het leven. Maar de dood wordt niet veroorzaakt door de boom van de kennis; hij is het gevolg van ongehoorzaamheid.

Immers, dit heeft een diepere zin. De Schrift zegt dat God vanaf het begin de boom van de kennis en de boom van het leven in het midden van het paradijs heeft geplant (vgl. Gen. 2, 9) om duidelijk te maken dat de kennis leidt tot het leven. De eerste mensen die hiervan niet het goede gebruik hebben gemaakt, misleid door de slang, ontdekten dat zij naakt waren. Want er is geen leven zonder kennis en geen kennis is veilig zonder het ware leven. Daarom zijn beide dicht bij elkaar geplant.

Deze zin had de Apostel op het oog, toen hij zijn afkeuring uitsprak over de kennis die zich, buiten de ordening van de Waarheid om, op het leven richt: ‘Die kennis leidt tot eigenwaan, maar de liefde bouwt op’ (1 Kor. 8, 1). Immers, wie denkt iets te weten zonder een waarachtige kennis, een die in overeenstemming is met zijn levenswandel, die bezit geen kennis. Hij dwaalt door toedoen van de slang en mist de liefde voor het ware leven. Maar hij die kennis heeft verworven met verantwoordelijkheidsbesef en het ware leven zoekt, zo iemand plant in hoop (vgl. 1 Kor. 10); hij mag een goede vrucht verwachten.

Uw hart zij vol kennis; laat het Woord van de waarheid, in u neergedaald, uw leven zijn. Als deze boom in u groeit en gij haar vruchten bemint, zult gij altijd oogsten wat gij van God verlangt. Daarop heeft de slang geen vat; niets wordt nog bedorven door misleiding. Eva wordt niet meer verleid, maar ongerept belijdt zij het geloof.