Uit de ‘Navolging van Christus’ door Thomas van Kempen († 1471)
De koninklijke weg van het heilig kruis
Aan velen lijkt het hard toe, dat woord (vgl. Joh. 6, 61): verloochen uzelf, neem uw kruis op en volg Jezus (vgl. Lc. 9, 23). Maar het zal veel harder zijn op het allerlaatst dat andere woord te horen: ‘Gaat weg van mij, vervloekten, in het eeuwig vuur’ (Mt. 25, 41). Want degenen die nu met graagte het woord van het kruis aanhoren en volgen, zullen dan niet bang zijn om het eeuwig doemvonnis aan te horen. Dat teken van het kruis zal in de hemel staan, wanneer de Heer zal komen oordelen. Dan zullen al de dienaren van het kruis die zich in hun leven aan de Gekruiste gelijkvormig hebben gemaakt (vgl. Rom. 8, 29), tot Christus, hun Rechter, met groot vertrouwen naderen. Wat zijt gij dan nog beducht om het kruis op te nemen, waardoor men naar het eeuwig koninkrijk gaat?
In het kruis ligt het heil, in het kruis ligt het leven, in het kruis ligt de bescherming tegen de vijanden; in het kruis ligt de instorting van bovenaardse zoetheid, in het kruis ligt de kracht van de ziel, in het kruis ligt de vreugde van de geest; in het kruis ligt de samenvatting van alle deugd, in het kruis ligt de volmaking van de heiligheid. Er is geen zieleheil en geen hoop op het eeuwig leven dan alleen maar in het kruis.
Neem dus uw kruis op en volg Jezus (vgl. Lc. 9, 23) en gij zult tot het eeuwig leven ingaan. Hij is u voorgegaan, zijn kruis torsend (vgl. Joh. 19, 17), en Hij is voor u op het kruis gestorven, opdat gij ook uw kruis zoudt dragen en zoudt verlangen op het kruis te sterven. Want als gij met Hem zijt gestorven, zult gij ook met Hem samen leven (vgl. Rom. 6, 8). En als gij deelgenoot zijt van zijn pijn, zult gij het ook van zijn heerlijkheid zijn. Zo is het: alles ligt besloten in het kruis en alles hangt af van het sterven, en er is geen andere weg naar het leven en de ware innerlijke vrede, dan alleen de weg van het heilig kruis en van de dagelijkse versterving.
Loop waar ge wilt, zoek al wat ge wilt, en gij zult omhoog geen verhevener, omlaag geen veiliger weg vinden dan de weg van het heilig kruis.
Want God wil dat gij beproevingen leert dragen zonder vertroosting, en dat gij u algeheel aan Hem onderwerpt en door de beproeving nederiger wordt. Niemand ervaart zo hartgrondig het lijden van Christus als degene aan wie soortgelijk lijden overkomt. Het kruis staat dus altijd gereed en het wacht u overal. Gij kunt er niet aan ontvluchten, waar gij ook heen rent, want overal waar gij komt, draagt gij uzelf mee en zult gij altijd uzelf vinden. Wend u naar boven, wend u naar beneden, wend u naar buiten, wend u naar binnen: altijd en overal vindt gij het kruis; en gij moet overal uw geduld bewaren, indien gij de innerlijke vrede wilt hebben en de eeuwige kroon wilt verdienen.
O roemrijk kruis, o vererenswaardig kruis, o kostbaar hout en wonderbaar teken, waardoor de duivel is overwonnen en de wereld met Christus’ bloed is vrijgekocht.
Verlos ons, Heer, van onze vijanden door het teken van het kruis.
Waardoor de duivel is overwonnen en de wereld met Christus’ bloed is vrijgekocht.