Overweging ter voorbereiding van 27-06-2023, dinsdag in de 12e week door het jaar

Overweging ter voorbereiding van 27-06-2023, dinsdag in de 12e week door het jaar

Uit het commentaar van de heilige paus Gregorius de Grote (†604) op het eerste boek Samuël

Vreugde in de Heer

Hanna zegt: ‘Verrukt is mijn hart in de Heer’ (1 Sam. 2, 1). Maar eerst heeft ze gegeten en gedronken en daarna is ze verbitterd geweest, heeft ze luid geweend en heeft ze een gelofte gedaan. Want alleen die geest kan de almachtige God waardig prijzen, die door geestelijke strijd de hoogste vorm van liefde tot Hem heeft bereikt. Zo’n geest heeft door dagelijkse oefening geleerd alles te verachten, en zo zijn aandacht afgewend van al het geschapene. Hoe meer het mensenhart zich verheugt in het zien van zijn innerlijke grootheid, des te minder zal het voor hem van belang zijn zich aan het uiterlijke te hechten. ‘Verrukt is mijn hart in de Heer’ kan dus enkel die persoon zeggen die, met voorbijgaan van alles, alleen God liefheeft.

Zo ver was ongetwijfeld degene gekomen die zei: ‘Wie anders dan U heb ik in de hemel, niets wil ik op aarde dan U’ (Ps. 73 (72), 25). Daarom zegt hij ook, verrukt in de Heer: ‘Uw aanschijn, Heer, uw aanschijn tracht ik te zien’ (Ps. 27 (26), 8). Vandaar het verlangen van de bruid in het Hooglied: ‘Overstelp mij met de kussen van uw mond’ (Hoogl. 1, 2). Wanneer Hanna dus zegt: ‘Verrukt is mijn hart in de Heer’, dan beroemt zij zich eigenlijk op de genegenheid van Hem die zij vurig liefheeft. Daarom ook kan dit alleen gezegd worden door haar die uit eigen ervaring weet hoe krachtig de liefde is in het bruidsvertrek van de bruidegom. Zij heeft alle hartstochten overwonnen en het hoogtepunt van de deugd bereikt. Zo hoog is zij gestegen dat haar hart op wonderlijke wijze verrukt is in de Heer.

Wie slechts het hemelse bemint, zonder de innerlijke zoetheid daarvan op de juiste waarde te schatten, zal – ook al is hij nog zo verheven – het hoogtepunt van deze verhevenheid niet bereiken. Iemand is pas werkelijk verrukt, als hij door een groei in deugdzaamheid is opgeklommen en de allerhoogste aanschouwing heeft bereikt. Dat wil zeggen: hij heeft niet alleen op volmaakte wijze het hemelse lief, maar vindt ook door de volmaaktheid van de liefde enkel rust in de aanschouwing van de almachtige God. Hoog verheven in kracht is iemand die de diepe aanschouwing van het innerlijk licht geniet, en zich daardoor mag verheugen in een uitzonderlijke vertrouwelijkheid met God.