Uit een preek, toegeschreven aan de heilige priester Hippolytus († ca. 235), over de Openbaring des Heren

Water en Geest

Jezus kwam naar Johannes en ontving van hem het doopsel. Werkelijk een wonderbare gebeurtenis! De oneindige stroom die de stad van God verblijdt (vgl. Ps. 46 (45), 5), wordt schoongewassen met een beetje water. De onuitputtelijke bron die voor alle mensen leven voortbrengt en die nooit ophoudt te stromen, wordt begoten met een kleine hoeveelheid vergankelijk water.

Hij die overal aanwezig is en nergens ontbreekt, Hij die voor de engelen niet te begrijpen is en niet toegankelijk voor het menselijk oog, maakt zelf de keuze om zich te laten dopen. ‘En zie, daar ging de hemel open en een stem uit de hemel sprak: dit is mijn Zoon, mijn veelgeliefde, in wie Ik welbehagen heb’ (Mt. 3, 16.17).

De geliefde brengt liefde voort, het niet-geschapen licht brengt een ontoegankelijk licht voort. Hij is degene die zoon van Jozef genoemd wordt en overeenkomstig zijn goddelijk wezen ‘mijn Eniggeborene’.

‘Dit is mijn Zoon, mijn veelgeliefde.’ Hij die ontelbare duizenden voedt, moet zelf honger lijden; Hij die de zwoegers verkwikt, moet zelf zwoegen; alles houdt Hij in zijn hand en toch heeft Hijzelf niets om zijn hoofd op te laten rusten (vgl. Mt. 8, 20); Hij is degene die al het lijden geneest, en toch moet Hijzelf lijden; Hij heeft de wereld de vrijheid geschonken en toch wordt Hijzelf met vuisten geslagen; Hij geneest de zijde van Adam, en Hij wordt zelf in de zijde getroffen.

Let nu goed op: ik wil immers mijn toevlucht zoeken bij de bron van het leven en een blik werpen op de bron die overloopt van geneeskracht.

De Vader van de onsterfelijkheid heeft zijn onsterfelijke Zoon en zijn Woord naar de wereld gezonden; en deze is naar de mensen gekomen om hen te wassen met water en Geest (vgl. Joh. 1, 33; 3, 5). En om ons herboren te laten worden tot onvergankelijkheid van ziel en lichaam, heeft Hij ons bezield met de Geest van leven en ons bekleed met een onvergankelijke wapenrusting.

Als dus de mens onsterfelijk is geworden, dan zal hij ook goddelijk zijn. En als hij na de wedergeboorte uit het bad door het water en de heilige Geest goddelijk wordt, dan blijkt hij ook na de opstanding uit de doden medeërfgenaam van Christus te zijn (vgl. Rom. 8, 17).

Dus roep ik met luide stem: komt, alle volkeren en naties, naar de bron van de onsterfelijkheid, het doopsel. Dit is het water dat verbonden is met de Geest, waardoor het paradijs gedrenkt wordt, de aarde vruchtbaar wordt, waaraan de planten hun groei ontlenen en de dieren hun nakomelingschap. Om kort te gaan: dit is het water waardoor de mens herboren wordt en tot leven komt, het water waarin ook Christus gedoopt werd, het water waarin de heilige Geest in de gedaante van een duif is neergedaald.

Wie in geloof afdaalt in dit ‘bad van wedergeboorte’ (Tit. 3, 5), maakt zich los van de duivel en wijdt zich aan Christus. Hij verloochent de vijand en belijdt dat Christus God is. Hij werpt de slavernij van zich af en ontvangt daarvoor het kindschap van God. Hij keert schitterend als de zon terug van het doopsel en straalt het licht van de gerechtigheid uit. Maar het allerbelangrijkste is: hij komt uit het water als kind van God en medeërfgenaam van Christus. Hem zij de heerlijkheid en de macht, samen met de allerheiligste, verheven en levenschenkende Geest, nu en altijd en tot in de eeuwen der eeuwen. Amen.